Jain Dharm Prakash 1964 Pustak 080 Ank 05

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 9

આત્મા વિકાસશીલ છે!
ક ૫
ઉપલબ્ધ નથી તે સાધના આ લેકમાં માનવ આગળ પ્રત્યક્ષ છે. માણસને કાર્યક્ષમ શરીર, પાંચ જ્ઞાનેંદ્રિએ સાથે મન અને બુદ્ધિ પણ મળેલી છે. આમ હાવા છતાં એની પ્રગતિને કાણુ રૂધી રહ્યું છે? કહેવુ પડશે કે એની જવાબદારી એના પાતા ઉપર જ છે. માનવને બધા સાધનેાની અનુકૂલતા હોવા છતાં એની પ્રગતિ અટકી પડે છે, એના માટે જવાબદાર કાણુ છુ નદીના વહેણમાં ટેકરા, ડુગરા અને પહાડાના અવરાધો ઉભા હોય છે, એ બધા નિસ નિમિત હાય છે. પણ માણસ સ્વાભાવિક રીતે વિકાસશીલ હાવા છતાં એના મામાં કાણુ પથરા નાંખે છે ? કહેવુ પડશે કે, માનવ પોતે જ કાલ્પનિક સુખ શાંતિની પાછળ પેાતાની અજ્ઞાનદશાથી અવરાધા ઉભા કરે છે. અને ઝાંઝ-ના પાણી પાછળ હરણની પેઠે દોડ્યા કરે છે. અને તેને લીધે અણુધાર્યા અવરાધેને હણે આમત્રણ આપતા રહે છે. છતી આંખે અવિદ્યાના પાયે પેાતાની આખા સામે બાંધી ખાડામાં પડે છે ! ત્યારે એની પ્રગતિ અટકી પડે એમાં આશ્રય શુ? એને જે ભ્રામક સુખામાં ગેઝારા ચિત્રે પેાતાના મન આગળ ખડા કરેલા હોય છે એને જ અવિદ્યા કહેવામાં આવે છે. એ અવિદ્યાની ભ્રમણાને જો માણસ એળખી લે તે! એના મુક્તિના મા સીધા અને સરળ બની જાય !
જે જ્ઞાતી મહાત્માએ એ અવિદ્યાની ભ્રમણાથી પર થઇ ગયા ાય છે, તે જગતમાં પૂજ્ય ગણાય છે. અને એમની પાસે લેકા મા દનની યાચના
કરે છે.
અનતકાળ સુધી ગુલામીમાં દેવાઈ ગએલા માણસને જેમ સ્વતંત્રતા એ આશીર્વાદને બદલે આપત્તિ લાગે છે, તેવી જ રીતે માનવેતે કાલ્પનિક
( ૪૩ )
સુખા છેડતા આવતી કાલે આપણુ કેમ થશે, એવી ચિંતા ભાસે છે, તેમ માનવને સાંપ્રત જે ખાટુ અને ભાસનાન સુખ છેોડી જીવનને સુધડ અને આત્માભિમુખ કરવું ગમતું નથી. તેથી જ એ સાચા આત્માના સુખને પામી શકતા નથી.
સામાન્ય માણસને જીવનમાં એકદમ પલટા કરવા ગમતા નથી. કારણ એમ કરવાથી આપણુ જીવન ખારૂ થઈ જશે એવી અને ભીતિ લાગતી હેાય છે. પણ જેમણે પેાતાના વનને નિયમાથી બાંધી લીધેલુ હાય છે, તેના મનને સાત્વિક આનંદના ઉમળકા આવતા હાય છે, એનું તેને ભાન હતુ નથી. માટે સામાન્ય માણસે પેાતાને સથા ત્યાગ કરવાની પેાતાની શક્તિ ન ાગે ત્યાં સુધી અંશતઃ પણ વ્રત નિયમેા ધારણ કરી અનુક્રમે આગળ વધવાના પ્રયત્ન ચાલુ રાખવા જોઇએ. તે માટે પેાતાનુ મુક્તિનું ધ્યેય નક્કી કરી લેવું પડશે. એક વખત તે માર્ગે પ્રયાણુ ચાલુ થતાં આત્મસાધનાની પ્રગતિ અનુક્રમે થતી જ રહેશે કારણ અવરેાધા દૂર થતા આગળ વધવાના આત્માના સ્વભાવ છે!
વિદ્યાર્થી ભણતા હોય ત્યારે જ એ પેાતાનુ ધ્યેય નક્કી કરી લે ત્યારે તેને આગળ વધતા વાર લાગે નહીં. પાતાને વકીલ થવુ છે કે ડાકટર અગર ઈજનેર થવું છે કે, વિજ્ઞાનવેત્તા, એ નક્કી કરતા પોતાના નાગ જેમ સરળ કરી શકાય છે, તેમ આપણુ અંતિમ ધ્યેય જન્મમરણના ફેરા ટાળી આપણે અન તસુખના ધણી થવુ હાય તા તે માગે ગુરુકૃપા મેળવી આગળ વધવુ જોઈએ. એક વખતે નિશ્ચિત કરી તેવી રીતે પગલા ભરવા માંડતા આપે આપ નિષ્કંટક થઈ જશે એમાં
મા
મા
શકા નથી.
શ્રી જૈનધર્મ પ્રસારક સભા-ભાવનગર
સુજ્ઞ સભાસદ બધુ,
સવિનય જણાવવાનું કે આપણી સભાના લાઇફ મેમ્બરને આપવાના ભેટ પુસ્તક ભારતીય દર્શનની રૂપરેખાની બુક ૧ સંવત ૨૦૧૯-૨૦૨૦ની સાલની પોસ્ટેજ ૩૦ નયા માકલી મગાવી લેશે વી. પી ના ખર્ચ રૂ।. ૧) થાય છે માટે તા. ૧-૪-૬૪ થી વી. પી. કરવામાં આવશે તે વી. પી. આવેથી સ્વીકારી લેશે.