________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Bક્ષ-fકે કર્લ - - - - baa - Pનિ ન
શ્રી પ્રશ્નોત્તરસાર્ધશતક–સાથે શિ
અનુર આચાર્ય શ્રી વિજય મહેદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ પ્ર–(૧૯ ક) જેમ જ એ દેવ અને નૃત્વ ઉ –સંગ્નિ પંચેન્દ્રિય ઠા, મન:પર્યામિ નામ - આદિ ભાવે અનેક વાર પ્રાપ્ત કર્યા છે તેમ ઈન્દ્રવ કર્મના ઉદયથી મનને ય પુગલે ગ્રહણ કરીને તીર્થંકર-:વિતામા અજ્ઞાર–ચક્રિ૯-ડાવત્વ મનરૂપે પરિણુમાવેલા હોય તે દ્રવ્ય મને કહેવાય છે, આદિલ્મ છે અનંતાવાર પ્રાપ્ત કર્યા છે કે નહિ ? હવે તે મને દ્રવ્યને આલંબન લઈને તેને મનનો
ઉ–દેવેન્દ્ર વાદિ ભાવે અનંતીવાર પ્રાપ્ત કર્યા વ્યાપાર માનસિક પ્રવૃત્તિ તે ભાવ મન કહેવાય છે, જ નથી, બાકીના સર્વે ભાવો અનંતવર પ્રાપ્ત કર્યા જેને માટે નંદી અધ્યયનની ચૂર્ણિકાર કહે છે કેછે. આચારાંગ સૂત્રની પ્રકામાં પહેલા ઉદ્દેશામાં બાળકન્નતિ નામ:* દ્રા તો કોnો મળો દવે य देविंद चक्क उद्वित्तणाइ मोत्तुण नित्ययर घेत्तुं महातेण परिणामिया दवा दव्यमणो भावं ।। अणगार भाबि गाय विय सेमाय भगइ " जीवोपुण मणणपरिणाम किरियायतो अगंतसो पत्ता ॥१॥
'भावमणो किं भणियं होड़, मणदत्राणलं वणो ભાવાર્થ દેવેન્દ્ર ચક્રવર્તિપણુ-તીર્થંકર પાગૃ-ભા. લીવર TUT 118ારો માત્ર માનો ? વિતામાં અનગારપશુ, વાસુદેવપણું એટલા ભ.ને આને અર્થ ઉપર આપેલ છે, તથા અસંનિની છોડીને બાકીના ભાવ અનંતવાર પ્રાપ્ત કર્યા છે. માફક દ્રવ્ય મન વગર ભાવ મને ન હોય, પરંતુ
પ્રઃ—(૧૭૪) દ્રવ્યું અને ભાવ મનનું શ કવ્ય મન તે ભવસ્થ કેવલિની માફક ભાવન વરૂપ છે, તથા દ્રશ્ય મન સિવાય ભાવ મન હોય સિવાય પણ હોય છે, તુ ટોરડકા 17કે નહિ, અને ભાવ મન વગર દ્રવ્ય મન હોય વિત્ત વિના મા ચિત્ત ન થાજ્ઞિવત !
विनाऽपि भावचितंतु द्रव्यतो जिनबत् भवेत्।।११।।
નહિ પરંતુ વીર. માનવમાં આજીવન ઈચ્છારૂપી નાશ થાય છે. આત્મજ્ઞાનરૂપી વૃક્ષ છે, તેનું ફળ શાંતિ, ધૂળ ઉડતી જ રહેવાની પણ સંતરૂપી વર્ષોથી છે, અને ફૂલ છે, જેનાથી અલિપ્ત રહી શકાય છે. શાંત થશે.
સત્સંગ એટલે આત્મજ્ઞાનનું પ્રબળ સાધન. વિચાર એટલે શુદ્ધ હૃદયનું ઝરણું, વિચારથી મેહરૂપી વૃક્ષનો નાશ કરનાર સત્સંગપી કુહાડા મેહ નાશ પામે છે, ચતુર્થ પુરૂષાર્થ વિચારની છે. સરસંગ પ્રાપ્તિ પ્રારબ્ધ અને પુરૂષાર્થથી થાય દરતાથી પ્રાપ્ત થાય છે, સંસારની વાસનાઓ રૂપી છે. સત્સંગથી જ્ઞાનદીપક પ્રકટે છે અને અનાનાંધકાર ફોને નાશ કરવામાં વિચારે ઔષધિ સમાન છે. નાશ પામે છે. સસંગથી નિવૃત્તિ થાય છે અને જેનાથી ઈષ્ટ વસ્તુની પ્રાપ્તિ તે વિચાર બીને અવિચારે. છેવટે આનંદધન બનાય છે. - રામ એટલે મનરૂપી લંકાને બાળનાર હનુમાને. ઉપરના તવોને મનને કરી આચરણમાં મૂકવા આ સંસાર મનથી ઉપન્ન થાય છે. મન એ જ, જેઈએ અવિદ્યાને અંધકાર, વાસનાની ગંદકી સુખ દુઃખનું કારણું છે, મનને આધીન થવાથી અને અભિમાનની દંગધને ત્યાગ એટલે અંતિમ સંસાર વધે છે અને તેને વશ કરવાથી સંસારને પુરૂષાર્થ-મુકિત-ની પ્રાપ્તિ.
= ૨૬ )
For Private And Personal Use Only
