Jain Dharm Prakash 1960 Pustak 076 Ank 05

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 8

શ્રી જૈન ધમ પ્રકાશ
( ૫૪ )
હાવાથી તેના જ્ઞાનગુણા શૂન્યવત્ થઈ ગંએલા હાય છે. જે જે યુગે ઉપરથી આવશે। નીકંળી જાય છે. તે તે ગુણો પ્રગટ થવાને અવસર મળી જાય છે. અને તેતે આત્માના જ્ઞાનચુણા પ્રગટ થાય છે. એકાદ ગામડીને જંગલી જડીબુટ્ટી કે વનસ્પતિના ગુણ માલૂમ પડી જાય જેની મેટા જ્ઞાની માણસને ખબર પણ હૈતી નથી, ત્યારે તે નિમ્રુદ્ધ જણાતા માણસના
ગુણે વિખરામેલા પડેલા હેાય છે. માટીમાં
જ્ઞાનનો આપણે ઉપયેગ કરીએ છીએ, તે મામસેનાના કો વિશ્વરાએલા પડેલા હૈવ છે આપણે મેટા જ્ઞાની નથી તેને આપણે વિચાર કરતા નથી.
સુવ
રસ્તે ચાલતા આપણે ગમે તેવા નાના કે અન્નાની
કા કાઢી કે ત્યારે જે માટી સાથે તે મળેલ હોય છે, તે મારી તરફ આપણે દૃષ્ટિપાત પણ કા નથી. કારણ કે આપણે તે સેાનાની જરૂર હોય છે. માટીની નહીં તેમ ગુણ શ્રણ કરતી વેળાએ કાની
માણસને અમુક ગામે જવાને મા' પૂછી લચ્ચે છીએ. અમુક દેશી ભાષાના શબ્દોના અર્થ આપણે તે તે ભાષાના વિદ્યાર્થાંને પૂછીએ છીએ. એતા અ એ થયે! કે જ્ઞાન અનંત છે અને તે ક્રમશઃ અને ક્રમશઃ મેળવવુ' પડે. તે આપણે કાની પાસેથી મેળ વીએ છીએ એ પ્રશ્ન ગૌણુ છે, માટે જ જ્ઞાનગુણ્ આપણે ગમે ત્યાંથી મેળવી લેવા જેઈએ માસે તે શું પશુ પશુ પક્ષીઓની આચરણ ઉપરથી પણ માનવે જ્ઞાન ગ્રહણ કરેલા દાખલાઓ જગતમાં અનેક
છે; માટે જ ગુરુ મેળવવા માટે સ્થળ, કાળ કે વ્યકિત
વિશેષની અપેક્ષા ન રખાય. ગમે ત્યાંથી ગુણ ગ્રહણ
ઘરવા અને તે ગુણી માનવ કે તિર્યંચની પણ આપણે કદર કરવી જોઇએ અને તેના ઉપકારાનુ સ્મરણ રાખવુ જોએ.
સેના કે રૂપાના ઢગલા પૃથ્વીના ગર્ભમાં જડી આવતા નથી. તે તે કણ કણમાં વિખરાએલા માટી સાથે મળેલા જોવામાં આવે છે. ધાતુ'દી તેમાંથી એકેક કણ શોધી કાઢે છે અને તે એકત્ર થતાં ઢગલા ય શકે છે. જુદા જુદા રત્ના તેા પત્થરના અતર્લીંગમાં છુપાએલા હાય છે. તેને શોધી પ્રકાશમાં લાવવા પડે છે અને પછી જ તેને ચળકાટ જોવામાં આવે છે, અને ત્યારપછી ઝવેરી તેના ગુણદોષ પારખી તેની કીંમત આંકે છે, ગુણોનું પણ એમ જ છે. અનેક વ્યક્તિમાં વિખરાએલા છૂટાછવાયા તે જોવામાં આવે છે. આપણે પણ જે એવા એકાદ પણ ગુણ
[ ફાગણ
જોવામાં આવે તે તે તરત શ્રવણ કરવા જોઈએ. એવા ગુણા ચણ કરવાની આપણામાં શકિત પ્રખ્ય નહીં થએલી હાય તો આપણે એવા ગુણૅની પ્રશ’સા તે જરૂર કરવી જોઇએ. કારણ એમ કરવાથી જ કાળાંતરે પણ તેવા ગુણ આપણામાં પ્રગટ થવાની શકયતા છે, એ ભુલવું નહીં જોઇએ,
પાસેથી કે ક્યાંથી મળે છે એની ઝાઝી પંચાતમાં
આપણું પડતા નથી. અને એની જરૂર પણ નથી. માટે જ કહ્યું છે કે, જીણાઃ પૂનાવાનું નવુ ન ચ મિશન ન થય:। એટલે આપણે તે ગુરુની જ પૂજા ફરવાની હોય. તે પુરુષ છે કે સ્ત્રી છે, તે ખાળ છે ૐ વૃદ્ધ છે એ જેવાની જરાય જરૂર નથી.
આપણું તો ગુણ સાથે કામ છે. તે ગુરુ ાની પાસે છે. અને કર્યાથી આવેલા છે એ જોવાનું આપણુ કામ નથી, એકાદ માણુસ સાધુને વેચ ધારણ કરી
સાધુનો વેષ ભજવતા હાય અને પાસે ભારાભાર દુર્ગુણ ભરેલા ઢાય એની પાસે આપણે જતા નથી.
સાધુનું નામ ધાર્યું કરવાથી કાંઇ એ સાધુ થઈ જતેા નથી, તેમ સાધુના ગુણો એનામાં આવી જતા નથી. એટલા માટે જ ગુણ મેળવતા તે કેતી પાસેથી આવ્યા છે તેની ઝાઝી શોધ આપણે ન કરીએ. આપણને તે ગુણથી જ કામ છે,
જગતમાં જયારે કાઈ માજીસ પ્રશંસા પામે હૈં ત્યારે તે ગુણોના કારણે જ તેવી પ્રશંસા મેળવ જાય છે. રાજકારણી પુરુષ તેની નિઃસ્વાર્થ જનસેવાન કારણે જ પ્રશંસા પામે છે. વિજ્ઞાનવાદી જનકક્ષ્ાણકારે એકાદ શોધખેાળને કારણે જ લાકમાં વખણાય કા ગ્રંથકાર પાતાની જનસુલભ ભાષામાં. એક સિદ્ધાંત આગળ મૂળ લેાકેાના અંત:કરણ જીતી -