________________
[ અાડ
w
૨૨૨
શ્રી જન ધર્મ પ્રકાશ બતાવ્યું છે, તેમ આ બન્નેના સાહિત્ય ગ્રંથમાં પણ, તે જ સ્થિતિ પ્રવર્તી રહી દેખાઈ આવે છે. તે નીચેની હકીક્તથી સમજાશે. ,
રાજા બિંબિસાર ઈ. સ. પૂ. ૫૮૦ માં ગાદીએ આવ્યું તે પહેલાં, તેમજ બેનાતટ નગરે શ્વસુર પક્ષમાં રહેતો હતો ત્યાંસુધી જેન ધર્મ પાળતા હતા. વળી આગળ ઉપર
જ્યારે રાણી ચિલ્લણ સાથે ઈ. સ. ૧ ૫૫૮ માં લગ્ન કર્યું ત્યારે પણ તે પાછો જિનભક્ત થઈ ગયો હતો. એટલે સાર એ જ નિકળે છે કે-જે તેણે દ્ધ ધર્મ ગ્રહણ કર્યો હોય તો, ઇ. સ. પૂ. ૫૦૦ અને ૫૫૮ વચ્ચેના બાવીસ વર્ષના ગાળામાં જ હોઈ શકે, અન્યથા નહિ.
જ્યારે રાજા બિંબિસારે રાણું ચિલ્લણ સાથે લગ્ન કર્યું હતું અને તે પૂર્વે થોડાક સમયે જૈનધર્મ અંગીકાર કર્યો હતો ત્યારપછી રાજા બિંબિસારે બ્રાહ ધર્મને ત્યાગ કરેલ હોવાથી, ગૌતમબુદ્ધ ભલે તેની સાથે ચર્ચા નિમિત મળ્યા હોય, તે પણ પિતાના ભક્તજન તરીકે તે લેખી શકાય નહિ.
આટલા વિવેચન ઉપરથી એ વાત સ્પષ્ટ થાય છે કે રાજા બિંબિસાર ગાદી ઉપર આવ્યા પૂર્વે બે વર્ષે તે જિનભક્ત હતો; પછી ઈ. સ. પૂ. ૫૬૪ થી ૫૫૮ સુધીના ૭ વર્ષ બૈદ્ધમતી અને ૫૫૮ થી ઈ. સ. પૂ. પ૨૮ માં તેના મરણુપર્યત ફરીને જિનધર્મ થયો હતે.
અંતમાં આ આખા લેખનો ટૂંક સાર નીચે પ્રમાણે તારવી શકાય. ગૌતમબુદ્ધ–
બુદ્ધ જન્મ ઈ. સ. પૂ. ૬૦; દીક્ષા-૫૭૧; ક્ષમા રાણુને બૈદ્ધ મતાનુયાયી બનાવી તથા પિતાનું પ્રવર્તકપણું-૫૬૪; નિર્વાણ ( જ્ઞાનપ્રાપ્તિ)-૫૪૩; પરિનિર્વાણ (મોક્ષ) ૨૦ મહાવીર
જન્મ ઇ. સ. પૂર્વે ૫૯૮-૯; દીક્ષા (પિતાની ત્રીસ વર્ષની ઉમરે) ૫૬૮, જ્ઞાનપ્રાપ્તિ (પિતાની ૪૨ વર્ષની ઉંમરે ) ૫૫૮, નિર્વાણ: પ૨૮ (૭ર વર્ષની ઉમરે ) શ્રેણિક -
- જન્મઃ (ગૌતમબુદ્ધથી પાંચ વર્ષે નાના હેઈને) ઈ. સ. પૂ. ૫૯૫; રાજ્યગાદી ૫૮૦ (એટલે ૫૯૫–૫૮૦, પિતાની પંદર વર્ષની ઉમરે), રાજ્યકાળ-૫૨ વર્ષ હોવાથી ૫૮૦, મરણુ–૫૨૮માં, ચિલ્લણ રાણી સાથે લગ્ન-૫૫૬ (મહાવીરના કૈવલ્ય બાદ એકાદ વર્ષે ), તેની ઉમર ૫૯૫–૫૨૮=૬૭ વર્ષની, (પર વર્ષ રાજયકાળ + ૧૫ વર્ષે રાજ્યાભિષેક = ૬૭ વર્ષ.). રાજા નંદિવર્ધનને જન્મ ૬૦૧ (એટલે મહાવીર કરતાં બે-અઢી વર્ષ આશરે મોટા.)
ડો. ત્રિભુવનદાસ લહેરચંદ શાહ (૬) એમના જીવન વિષેની હકીકત હવે પછી ચર્ચીશું. (૭) જુઓ પ્રા. ભા. ભા. ૧ પાનું ૨૫૦-૫૧–પર
