________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૧ લે ]
વીરવિલાસ
૧૧
અને હોય તે થાક ઉતારવા પૂરતું જ હોય છે. બાકી આખી રચનાને બરાબર વિચાર કરીએ તો અહીંથી ધન કમાઉં કે ત્યાંથી પેદા કરી લઉં. આ રીતે ઇન્કમટેકસ બચાવું કે પેલી રીતે એકસેસ ફિટ ટેકસમાંથી છટકું, છોકરાનાં નામ પર કરું કે કપિત ભાગીદારીઓ ખડી કરું, સંયુક્ત કુટુંબી હોવા છતાં માની લીધેલ દેખાવની ફારગતી કરું કે છૂટા પડવાને દસ્તાવેજ બનાવું, લિમિટેડ કંપની કરું કે શેરમાં નાણાનું રોકાણ કરું, નાણાનું રોકાણ વસ્તુમાં કરે' કે મિલકતમાં કરું, માલના એડર પરદેશ કરું કે મિલમાંથી સીધે માલ લઈ આવું, આવા આવા અનેક તર્કવિતર્ક ચાલે છે, ધન ખાતર અનેક કારસ્તાને ઘડાય છે, ખેટાં સાચાં નામાં મંડાય છે, દેખાવના દસ્તાવેજ થાય છે, કેશમેમો આપવાની ના પડાય છે, રોકથી વ્યવહાર થાય છે, અનેક રકમ હિસાબમાંથી છુપાવાય છે અને તે ઉપરાંત પારવગરના ઉધામા આખે વખત થયા કરે છે. દિવસે દેડાડી થાય છે અને રાત્રે ધ ઊડી જાય છે.
નોકરી હોય તે વધારે કેમ મેળવો? પ્રમાણિક કે અપ્રમાણિક રીતે આવક કેમ વધારવી? ફાંટાદાર મગજવાળા શેઠ ઉપરી કે અમલદારની કૃપા કેમ મેળવવી વગેરે પ્રયત્ન ચાલે છે અને નોકરી કે ધંધો ન હોય તે તેને મેળવવા અનેક અરજી, લાગવગ, ધક્કા અને આંટા ખાવા પડે છે. આખા દિવસનો મોટો ભાગ આ રીતે ધનની આસપાસ ફેરા મારવામાં જાય છે, અને બાકીનો વખત ઘર માટે વસવાટ, સ્થાન, છોકરા-છોકરીનાં વેવિશાળ, લગ્ન, અભ્યાસ, વનસ્થિરતા અને મંદવાડની ચિંતામાં, સગાંસંબંધીના વ્યવહાર જાળવવામાં અને નજીવી બાબતને મોટી માની હું પણ દુનિયામાં કાંઇક છું એવું બતાવવાની તમન્નામાં પસાર થાય છે. પછવાડેને આ આખે વ્યવહાર ‘કામિની' શબ્દમાં આવી જાય છે. “ સ્ત્રી એટલે સંસાર ” એ ઊંડી નજરે વિચારતાં બરાબર સાચી વાત જણાય છે.
આ રીતે ધન કમાવાનાં સ્વપ્નામાં, એને માટેના પ્રયત્ન કરવામાં, એ મળી જાય તે એને વધારવામાં, ન મળે તે કેમ મળે તેના વલખાંમાં, જોઈએ તેટલા મળી જાય છે તેમાં અનહદ વધારો કરવામાં અને ને વધારે કરનારા મૂર્ખ, અવ્યવહારુ કે અકકલ વગરના છે એવી મજબૂત માન્યતાના ડોળાવમળમાં જીવન પસાર થાય છે અને બાકીને વખત ઘર કેમ ચલાવવું ? સ્ત્રીને કેમ રાજી કરવી ? તેને માટે કેટલાં ને કેવાં ઘરેણાં ધડાવવાં ? ઘરનાં ઘર કેવી રીતે બંધાવવાં ? સાત પેઢીમાં અક્કલવાળા કે છોકરો થનાર નથી એ માન્યતાઓ કામ લેવામાં અને માનેલા વ્યવહાર ચલાવવામાં અને પિતાના જેવું કુળ ભાગ્યે જ હશે એવા મસ્ત વિચારેને પ્રચાર કરવામાં જાય છે.
આ રીતે આખા સંસારમાં કંચન અને કામિનીને સારભૂત ગણી છે, ધન મળ્યું એટલે સર્વ મળ્યું એમ લાગે છે, ધનવાન બન્યા એટલે જીવનને સાર પામ્યા એમ લાગે છે અને પછી તે એવા એવા વિચારો આવે છે કે જાણે હું હાથીના હોદ્દા પર બેસું, ઉપરથી પૈસા ઉછાળું, નીચે લોકો તે લેવા દોડાદોડી કરે અને મારામારી કરે! હું ઊંચે બેઠે બેઠે આ અંદર અંદરની લડત નિહાળું અને મારી જાતને કૃતકૃત્ય માનું. અથવા મારા છોકરા છોકરીને વ્યવહારમાં કે સગપણમાં ગોઠવાઈ જતાં જોઈ મારી જાતને ધન્ય માનું.
For Private And Personal Use Only
