________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આવશ્યક ક્રિયાનું ઉચ્ચ રહસ્ય.
-
-
-
-
-
- -
- -
છે, અને તેથી ઘણી નિર્જરા અને છેડે બંધ થાય છે; ફરીથી આત્મમલીનતા કરનારી ફિયાઓથી પાછે પગ રહે છે. એમ અનુકમે આત્મા પરમપદને-અરાળ સુખને અધિકારી બને છે.
આજ કાલ કેટલાએક મુમુક્ષુઓ, અને ધર્મની ખરી શ્રદ્ધાવાળા સમજદાર મનુષ્યોને બાદ કરતાં શ્રાવક શ્રાવિકાઓને માટે ભાગ આવી ઉચ્ચ હેતુથી યોજાયેલી પ્રતિક્રમણની કિયાને માત્ર કુળધર્મના ચાલ્યા આવતા રીવાજ પ્રમાણે, ગતાનુગતિકપણે કિયા હેતુ, અર્થ, ભાવ, અને પરિણામ સમજ્યા વિના કે સમજવાના ખપી થયા વિના કર્યા જાય છે. અને પ્રતિક્રમણના સૂત્રને બતાવેલા કુપ્રમાણે ફેન ગ્રાફની માફક કે પિોપટજીની માફક ફક્ત મેઢેથીજ બેસી જાય છે. અને જેમ થેડા ટાઈમમાં આ આવી પડેલી ફરજથી મુકત થવાય તેમ કિયાનું કામ ઝપાટાબંધ સમેટી લઈ કરેલી ક્રિયાને સાર્થક માની સંતોષ પામે છે. પોતાના હોટ દે કે જેને પ્રકટ કરવાથી સમાજમાં પિતાની નિંદા થાય તેમ હોય તેવા દો
ને છુપાવી, સભાસમક્ષ ગુરુ મહારાજ પાસે ન્હાના ન્હાના કે નજીવા દેપ માટે આલેચના પાયશ્ચિત્ત લઇ પિતાને ધન્ય કૃતાર્થ ગણે છે અને ગણાવે છે. જે જે દે માટે પ્રાયશ્ચિત્ત લીધું હોય કે પ્રતિકમણ કરી મિચ્છાદુક્કડ આપ્યા હોય તે તે દને ફરી ફરીને બળવત્તર અધ્યવસાયે સેવે છે. અને દોષની શુદ્ધિ માટેજ પ્રતિકમણ કર્યું છે તે ન વિચારતાં વારંવાર એ દેથી લેશ પણ પાછી પાની કરતા નથી. અને ઉલટા પ્રતિદિન વધુ અને વધુ દે સેવતા રહે છે. પ્રતિક મણુની ક્રિયા કરતાં જે સૂત્રે બોલવામાં કે સાંભળવામાં આવે છે તેમાંથી એક પણ શબ્દ ભાગ્યેજ અંતઃકરણના ઉંડાણ સુધી સ્પર્શ કરે છે. આત્મા કેણિ? દેહ કોણ? કર્મ શું ? કર્મને આવવાનાં કારણો કે કિયાઓ કઈ ? દેહ, કર્મ અને આત્માનો સંબંધ કેવો છે? પ્રતિકમણના કયા કયા અધિકાર અને કઈ કઈ કિયાથી આત્માના કયા કયા દેખે ટળે છે? એ વિગેરે બાબતોમાંથી એક પણ બાબતનું લેશ પણ જાણપણું ભાગ્યેજ હોય છે. અથવા તો એના જાણપણા માટે સદ્દગુરૂ કે શાસ્ત્રજ્ઞ પુરૂ પાસે ભાગ્યે જ તે વિષયની પ્રશ્નપરંપરા કરવામાં આવે છે. આથી પ્રતિકમણ જ્યાના ખરા લાભથી તેઓ ઘણે ભાગે નશીબ કહે છે. જે ક્રિયાથી અપરિચિત લાભ થ જોઈએ, પરમ શાંતિ અને વિશુદ્ધતા થવી જોઈએ, તેને હદલે તે કિયા નામમાત્ર ફળને પ્રકટાવી શકે છે. એ એ ફિવાની ખામી કે કિયાના કુમની ખામી નહીં પણ એ કિયાને અગડબડ કરી જનાર અધિકારી બીજ ખાવી છે. પ્રતિકમણી ક્રિયા અને તેના આશય જાતે ઉત્તમ. છતાં સાધનાની અજ્ઞાનતાથી એ કિયા કિયાના ખરા અર્થને સિદ્ધ ન કરે છે સ્વાભાવિક છે. દુનિયાના દરેક મત, પંથ, સંપ્રદાય કે ધર્મમાં માત્ર ગતાગતિક
For Private And Personal Use Only
