Jain Dharm Prakash 1915 Pustak 031 Ank 01

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/533357/1

Page #1

જૈનધર્મ પ્રકાશ
પુસ્તક ૩૧ મું.
शार्दूलविक्रिडितम्. पूजामाचरता जगत्रयपतेः संघार्चन कुर्वता । तीर्थानामभिवंदनं विदधता जैनं वचः शृण्वताम् ।। सदानं ददतां तपश्च चरतां सत्वानुकंपाकृतां । येषां यांति दिनानि जन्म सफलं तेषां सुपुण्यात्मनाम् ॥१॥
જે પુણ્યાત્માઓના દિવસે ત્રિજગતપતિ જિનેશ્વરની પૂજા કરતાં, સંધનું સેવન કરતાં, તીર્થોનું વંદન કરતાં, જિનવાણી સાંભળતાં, સુપાત્રદાન આપતાં, તપસ્યા તપતાં અને પ્રાણુઓ પર અનુકંપા કરતાં વ્યતીત થાય છે તેમને જન્મ સફળ છે.” સંવત ૧૯૭૨ ના ચૈત્રથી સંવત ૧૯૭ર ના ફાગણ સુધીના આંક ૧૨
પ્રગટ કર્તા श्री जैनधर्म प्रसारक समा.
માન.
-
-
- -
-
-
-
-
-
-
- -
-
-
:::::
- - -
**
-
-
વીર સંવત ૨૪૪૧-૪૨
શરે ૧૮૩9.
વિક્રમ સંવત ૧૯૭૧-૭૨
સને ૧૯૧૫-૧૬
શ્રી “
પર છે-માવનાર,
વાર્ષિક મૂલ્ય રૂ. ૧) બહારગામવાળાને ભેટની બુકના પોસ્ટેજ સાથે રૂ. ૧-૪-૦

Page #2

મુખપૂછપરના ઉપમિતિન્નવપ્રપંચના વાચનું ટૂંકું
વિવે. ભવ્ય જીવન ચિગ્યતા જોઈને જ્યારે તેને ઉત્તમ મુનિWજ તેની ગ્યતાનુસાર ઉપદેશ આપે છે. ત્યારે તે જ પિતાના હિતને સમજનારા હેવાથી હજુ છે કે પિતે સમ્યક પામ્યા નથી તે પણ ઉપદેશદાતા મુનીશ્વરને પિતાપ્રત્યે વાત્સલ્યભાવ છે એમ પિતાના મનમાં નિશ્ચય સમજે છે, તેમનામાં જ્ઞાન અત્યંત અધિક અને નિર્મળ વર્તે છે એમ તેના હૃદયમાં ખાત્રી થાય છે. એટલે પિતાની ઉપર થયેલી તેમના ઉપદેશની દઢ અસરને લીધે શુભવાસના વિશેષ પ્રગટવાથી ધન મેળવવા સબંધી જે અત્યંત આસક્તિ આજ સુધી હતી તેને ત્યજી દે છે, ઈદ્રિયોના વિષયની આસક્તિ પણ મંદ થાય છે, એટલે પછી ગુરૂ ઉપર પ્રીતિ વધવાથી અને અવકાશ વિશેષ મળવાથી ગુરૂમહારાજ પાસે જઈને વિશેષ ધર્મની પૃચ્છા કરે છે. ગૃહસ્થને સામાન્ય ધર્મ તો તેણે આજ સુધી અંગીકાર કરેલાજ હતું તેથી માગનુસાર તે થયા હતા, હવે સમકિત પ્રાપ્તિની સન્મુખ થવાથી શ્રાવકધર્મ તેમજ સાધુધર્મને તે ઈચ્છે છે. પોતે આ પૃચ્છા શિષ્યભાવથી જ કરે છે એવી ગુરૂને ખાત્રી કરી આપે છે, પોતાના વડિલ માતા પિતાદિ પ્રત્યે પણ વિનયવાનું થાય છે, તેથી તેની ગ્રતા જોઈને ગુરૂ મહારાજ તેના પર પ્રસન્ન થાય એ સ્વાભાવિક છે. પછી એવી રીતે પ્રસન્ન થયેલા ગુરૂ તેને શ્રાવકધર્મ અને સાધુધ અને યથાર્થ સમજાવે છે. તે સાથે તે બંને પ્રકા રના ધર્મ પ્રાપ્ત કેવી રીતે થાય તેના ઉપાય પણ બહુ સારી રીતે સમજાવે છે. (આ હકીકત અગાઉના વર્ષોમાં આવેલા મુખપૃષ્ઠપરના વાકયમાં આવી ગયેલ છે તે વાંચી જોવી.) પછી તે ઉપાયે તેની પાસે ઘણું ઉલટથી અંગીકાર કરાવે છે અને તે ઉપાયના સમ્યગ આરાધનથી અવશ્ય તે ભવ્ય જીવને કમે કમે શ્રાવકધર્મની અને સાધુધર્મની પ્રાપ્તિ થાય છે. અને તે બંને પ્રકારના ધર્મના સભ્ય આરાધનાથી તે પરિણામે મુક્તિસંપદાને પામે છે. તથાસ્તુ.

Page #3

પુસવ રૂ? જાજી વાર્ષિક છે . પધાત્મક લેખે. (૨૪) ૧. પ્રભુને કલ્યાણ પ્રાર્થના-આશીષ ઉગાર. (ન. . કાશી 3. પિંઠસ્થ ધ્યાનગર્ભિત શ્રી સુમતિજિન સ્તવન. પ્રાચીન ૩. પદસ્ય ધ્યાનગર્ભિત શ્રી પદ્મપ્રભજિન સ્તવન. , ૪. રૂપસ્થ ગાર્મિત શ્રી સુપાર્શ્વજિન સ્તવન , ૫. રૂપાતીત ધ્યાનભિત શ્રી ચંદ્રપ્રભંજન સવલ. , ૬. વિનય પ્રબંધક અદક. (દુર્લભજી . મહેતા). ૭. આત્મપદેશક પ્રસ્તાવિક દહા. (કવિ સાંકળચંદ ) ૮. સ્ત્રી વિષે મનહર. (ખેમચંદ )
૧૨૫ ૯. મહાવીર દેવની અપૂર્વ કરૂણા. (કવિ સાંકળચંદ). ૧૩૭ ૧૦. અતિ અવસરની આરાધના. (ચોપાઈ૪૦) ૦ ૧૧. અયોગ્ય આચરણ તજજા વિષે ( દુર્લભજી ગુ. મહેતા ). ૧૨. સંસાર વિષે સવે (કવિ કાગ ). "
૧૯૮ ૧૩. વૈરાગ્ય પ્રાપક અદક. (દુર્લભજી ગુ. મહેતા ). " ૧૪. સતેજ અને લોભ (કુંડળયા). (દિલખુશ). ૧૫. મુક્તિધૂને મનાવવા ભવ્ય જીવન પ્રયન (રત્નસિંહ દુમરાકર. ૨૯ ૧૬. જેને પ્રાચીન અવાચીન સમય. ( કવિ-સાંકળચંદ). ૧૭. મનમર્કટને ઉપાલંભ. (નસિંહ દુમરાકર) ૧૮. અભિષ્ટ-યાચના. ૧૯. અંતર–બાગ વિવેક-માળી. , ૨૦. એવા વીર ક્યાં છે ? . .. ૨૧. મનમંદિરમાં પધારવા શ્રી વિરેને વિજ્ઞપ્તિ. (રત્નસિંહ રાક). ક૬ ૨૨. આમ ઉપદેશ. (અમીચંદ કરશન). ૨૩. ચંદ્રરાજાએ ગુણાવાળી પર લખેલે કાગળ. (દીપ કવિ). ૩૮
૨૪. ગુણાવળીએ ચંદજાપર લખેલ કાગળ. ૨. કથાનુયોગના લેખે. (૩)
૧. કુમારપાળ ભૂપાળ પ્રબંધ. ( ઉપદેશ કપલ્લી ). ૨. ચંદરાજાના રાસ ઉપરથી નીકળતો સાર ૭૮-૧૧૨-૨૦૬૨૪૩૩૨૮
૩. શ્રીગુસ્તકથા. ૩. સંવાદ સુંદરતગત સંવાદ.. (૭) * . ૧, લક્ષ્મી સરસ્વછી સંવાદ
, ,

Page #4

૨. ગુજા સુવર્ણ સંવાદ. ૩. દારિદ્રય પદ્દા સંવાદ..
ક૨૭ ૮. લોક લમી સંવાદ.
૩૬૦ પ. પુસિંહણ હાયણ સંવાદ.
૩૬૨ દ, ગોધૂમ ચણક સંવાદ.
७७४ ૭. પાંચ ઇંદ્રિયોને સંવાદ.
૨૭૬ ધાર્મિક લેખે (૧૩) ૧. જ્ઞાનસાર સૂત્ર વિવરણ (મુનિ કપૂરવિજયજી તથા તંત્રી) ધ્યાનાષ્ટક (૩૦)
૧૩૮ તપSઝક. (૩૧)
૧૬૪ સર્ષ નવાશ્રય અટક. (૩૨)
૧૯૯ ઉપસંહાર.
૨૩૯ ૨. આવશ્યકકિયાનું ઉચ્ચ રહસ્ય
(મુ. ક. વિ.) ૧૪ ૩. દાનધર્મ
ક . ૩૦૨ ૪. અતિકમ, વ્યતિક્રમ, અતિચાર, અનાચાર આધી સમજ, ૩૦૫ પ. પ્રમાદાચરણ.
૩૦૭ ૬. અહિંસા પરમો ધર્મ (નેમચંદ ગીરધરલાલ) ૨૮૫-૩૧૮ ૭. આવશ્યકના સૂત્ર સંબંધી પ્રકાર (તંત્રી) ૮. પડાવસ્યક વિચાર ગર્ભિત સ્તવન સાર્થ. (ગુ. ક. વિ.) ૩૧૭ ૯ સામાયિક આવશ્યક. (ઢાળ સાથે.) ,
૩૧૮ ૧૦. શુદ્ધ દેવગુરૂની ઓળખાણ કરવા સંબંધી બે બેડા ,
૩૧૯ ૧૧. સાપુ મર્યાદાપટ્ટક (શ્રી વિજયદેવસૂરિ.)
૨૭૮ જ (શ્રી વિજયસિંહસૂરિ)
૨૮૨ ૧૩. ભક્તિ મિલે થતી આશાતનાઓ. (તંત્રી) ૫. સૈતિક લેખ. (૨૨) ૧. સુક્તમુક્તાવાળી. (મુનિ-કપૂરવિજયજી)
પ્રતિજ્ઞાપાલન. (૯) ઉપશમ . (૧૦) ત્રિકરણશુદ્ધિ (૧૧) ઉત્તમ કુળ (૧૨)
૭૭ ૨. શત્રુને અનુનય (નવમ સજન્ય) મોક્તિક. : પ૭-૮૭–૧૧૯
૩૯૦
૩9
વિનય.

Page #5

??
૩. સ્વગુણ પ્રચ્છાદન (દશમ સજન્ય) મેક્તિક. ૧૪-૧૭૨ ૪. કીર્તિપાલન (એકાદશ સોજન્ય) ,
૨૧૫-૨૫૪ ૫. કેળવણી પ્રત્યે માબાપની ફરજ. (નરોતમ બી. શાહ) ૯૫ ૬. સજજન મહાશયને પ્રકૃતિવિકાર થતું નથી. (મુ. ક. વિ.) ૧૦૭ ૭. સદ્દગુણ પ્રાપ્ત કરવા માટે કરવા ચગ્ય પ્રયન.. , ૧૦૮ ૮. શાસ્ત્ર ઉપદેશ યાને હિતશિક્ષા. ૯શાસ્ત્ર બેધ.
૧૧૯ ૧૦. સાદી શિખામણ.
( તંત્રી)
૧૫૮ ૧૧. જગતમાં ખરા ઉપયોગી આભરણો. (મુ. ક. વિ.) ૧૪૨ ૧૨. ન્યાયવૃત્તિ.
(વકીલ નંદલાલ લલુભાઈ) ૧૮૧ ૧૩. પુરૂના શુભ લક્ષણ
(મું. ક. વિ.) ૨૦૪ ૧૪. સોધ વચનમાળા (સવચંદ દામોદરદાસ) ૩૦૮ ૧૫. સત્ય ને જિજ્ઞાસુને શાસ્ત્રસંવાદ. (મુ. કે. વિ.) ૩૩પ ૧૬. સત્ય ને જિજ્ઞાસુને ધર્મસંવાદ. ૧૭. શાંતિ ને સુમતિનો હિતસંવાદ. *
૩૩૭ ૧૮. સુમતિ ને સુશીલને તાત્વિક સંવાદ,
૩૩૮ ૧૯. સદ્દગુણી સ્ત્રી. . ( વકીલ નંદલાલ લલુભાઈ) ૩૩૯ ૨૦. સાધ–ચેતી શકાય તો ચેત. (મુ. ક. વિ. ) ૩૭૦ ૨૧. નરપતિ પ્રમુખને હિતબોધ. .
૨૨. સદુપદેશ––આપણી ઉન્નતિનાં સત્સાધન. , ૬. ઉપદેશાત્મક લેખ.
(૧૦) ૧. જેનધર્મ સંબંધી સમજ મેળવવા બોધવચન. (મુ. ક. વિ.) ૮ ૨. જૈનભાઈ બહેનોએ પાળવા ચોગ્ય નિયમ. ,, ૩. અમર થવાની તીવ્ર ઈચ્છા. '
(તંત્રી) ૪૫ ૪. મન સ્થિર કેમ થાય? ( દુર્લભદાસ કાળીદાસ) ૯૮–૧ર૬ ૫. પર્યુષણ પર્વોમાં થતા જીવદયા સંબંધી વિચાર. (મુ. ક. વિ.) ૧૭૦ ૬. વિષયભોગના પાસમાંથી કોણ બચી શકે ?
ર૭૧ ૭. ચેતી શકે તો ચેત-કાળ ઝપાટા દેત.
રકર ૮. વૈરાગ્ય જનક બોધવચન. ૯. પવિત્ર ધર્મનો પ્રભાવ.
ર૭૪ ૧૦. પાપ સ્થાનકો સંબંધી ઉપદેશ.
૨પ ૭. આરોગ્યતા ઉત્તેજક લેખ. (૨)
૧. ઉત્તમતાને આરેગ્યતા પ્રાપત્ય નિયમે. (નેમચંદ ગીરધરલાલ) ૨૬૫
૨૭૩

Page #6

..
(F)
૨. જૈનધર્મની કેટલીક પ્રવૃત્તિઓને ત ંદુરસ્તી સાથે ગાઢ સંબંધ.(તંત્રી)૩૧૦ સામાજિક લેખ. ( ૬ )
૧. જૈનશાળાના કાર્ય વાકાને સૂચના. ( મુ. ક. વિ. ). ૨. જૈન વેતાંબર કાન્ફરન્સના નવમા અધિવેશન વિષે. ૩. જૈન આગ્નેય સમિતિ.
૪. શ્રીમહાવીર જૈન વિદ્યાલય,
૫. જૈન આગમેય સમિતિની સ્થાપના,
૬. જૈનશાળા શિક્ષણુકર, ૯. કીણ લેખા.
૧. નવું વર્ષ. ૨. ભદ્રેશ્વર.
(^ )
તંત્રી )
3
( સુ. ક. વિ. )
७
૩. હું પાતે
( વકીલ નંદલાલ લલ્લુભાઈ )
*
૪. કચ્છના જૈન સંપ્રદાય સöધી સામાન્ય અનુભવ (મુ. કે. વિ. ) ૧૧૧ ૫. પુરાણી વસ્તુઓની શેષખાળને જેનેાની ફરજ. (ઇંગ્રેજી ઉપરથી ) ૨૨૫ ૐ. ખમતખામણાના પત્રો.
૨૩૨
૭. અનાથ વિધવાઓ માટે અપીલ. ( આઇ વાલી વીરચંદ ) ૩૯૬ ૧૦. સ્વીકાર અને અવલાકન ( ૬ )
૧. શ્રી મહાવીર સચીત્ર અંક ( પૂર્વ
)
૨. એક નિષ્પક્ષપાત અભિપ્રાય. ( જૈનષ્ટિએ યાગ વિષે ).
૧૧. વત માન સમાર ( ૩ )
( જૈનશ્રેયસ્કર મંડળ)
૩. શ્રી મહાવીર અક ( ઉત્તરાદ્ધ)
૪. ગ્રંથાવલોકન,
( શ્રી સુગાદેિશના ) ૫. પહાચને અવલેાકન ( મૃગાંકલેખા ) ૬. અજાદિ પચીથીના રીપોર્ટનું અવલે કન.
૧ર. ખેદકારક મૃત્યુની નોંધ.
૧. શેઠ હેમચંદ અમદ
૧૨
૨૪
૩૨
૧૨૦
૨૧૩
330
૧. ભાવનગર જનવિધાશાળા-કન્યાશાળા-ધ્રાંગધરા સંઘના સમાચાર.૩૦ ૨. શેઠ દેવકરણ સુળજીને માનપત્ર આપવાને ભાવનગરમાં મેળાવડા.૧૩૩ ૩. સમેતશિખર યાત્રાની સગવડ.
૩૦૦
( ૪ )
૨. ભાઈ પાનાચંદ ત્રીકમ તથા માંજુલાલ મુળચંદ ૩. ભાઈ મગનલાલ બહેચરદાસ તથા વલભજીભાઈ ૪. ભાઈ જમનાદાસ ડુંગરશી,
છ
૧૩૧
૧૮૬
૨૬૭
૨૯૯
૩૦૦
અંક ૩જો સુખપૃષ્ટ
અક ૭ મે
હીરજી
""
૩૬૪
૩૯

Page #7

श्री जैन धर्म प्रकाश.
तदिदं सम्मुनिवचनमाकर्य ते हिततुझ्या जडकजन्य मिध्यादृयो जीवा निश्चिन्वन्ति तेषां जगवतां सन्मुनीनां वत्सलतां, अक्षयन्ति परिक्षानातिरेकं । ततो निवर्तयन्ति तदुपदेशेनावाप्तगुन वासनाविशेषाः सन्तो धनविषयगृद्धिप्रतिबन्धं पृच्छन्ति च विशेषतो मुनिजनं ते धर्ममार्ग दर्शयन्ति शिष्यावं, रञ्जयति गुरूनपि विनयादिगुणैः । ततः प्रसन्नहृदया गुरवस्तेभ्यो गृहस्थावस्थोचितं सावदशायोग्यं च प्रतिपादयन्ति धर्ममार्ग, ग्राहयन्ति तछुપાનનોાયં માયત્તન ।उपमितिजवमपंचाकया.
:
આ પ્રમાણે સન્મુતિના વચનને સાંભળીને હિતને ક્ષણનારની જેવા તે ત્રિક અને ભવ્ય એવા મિથ્યાદિ જીવે તે પૂજ્ય સન્મુનીશ્વરતી વત્સલતાના નિશ્ચય કરે છે, અને જ્ઞાનના અધિકપણાને જુએ છે; પછી તે ગુરૂના ઉપદેશથી વિશેષ પ્રકારની શુભ વાસના પ્રાપ્ત થવાથી ધનનો વિષયવાળી લેાબની આક્તિને ત્યાગ કરે છે, અને મુનિજનાને તેમ વિશેષે કરીને ધર્મના માર્ગ પૂછે છે, પેતાનેા શિષ્યભાવ દેખાડે છે તથા ગુરુજનેરે ( માતાદિકને ) પણ વિનયાદિક ગુણાએ કરીને રજન કરે છે. ત્યારપછી પ્રસન્ન હૃદયનો ગુરૂમહારાજ તેમને ગૃહથાશ્રમને ઊંચત અને સધુપણાને યેાગ્ય એવા (અને પ્રકારના ધમા બતાવે છે અને તે ધર્મને ઉપાર્જન કરવાના ઉપાય ઘણા પ્રયત્નથી ગ્રહણુ કરાવે છે-અંગીકાર કરાવે છે. ’
પુસ્તક ૩૧ મું.
ચૈત્ર, સં. ૧૯૯૧. શાકે ૧૮૩૯,
प्रभुने कल्याण प्रार्थना. ( શાર્દૂલિવક્રીડિત )
પામીને નિજ પૂર્ણતા રસભરી આનંદના સારે, રહેતા મગ્ન અખંડ આત્મબળની જે ઉર્મિઓને ધરે, દેખી જે સમદર્શને જગતના દવા ઉધારે ભવે, તે આપો. અસ્તુત સર્વ જનને કલ્યાણ વર્ષે નવે. ખીલાવા ભવ પાર જગતમાં સૂર્ય પ્રભા જે ધરે, વેમાં અતિ જૌથી પ્રસરતા કર્માધકાર રે; જેને શીષ નમાવતા સુરવા કલ્યાણ કાવ્યો કવે, તે આપે અરિહંત સર્વ જનને કલ્યાણ વર્ષે નવે.ર. ૧. તરગા ૨. વિજન રૂપી ફમળે, ૩. કવિતા રૂપે સ્તવે,
9,
.

Page #8

જૈનધર્મ પ્રકાશ.
आशीघु-उद्गार.
: - પ ર કલ્યાણ સાધો, ત્રિકરણ શુચિતાથી ધર્મમાં નિત્ય વાધો; પ્રવિણ રાહતી આહુતી ભક્તિ ધારે, વિમા મતિ વિકાશી રાનવેગે વધારે. ૧. કલા ડ ા વચલા નવાણી, સકળ નિજ સુધારે સંતતિ ખંત આણી; ? છે. વર મરો જે ફર્શ પ્રકાશે. અખિલ ઉદયકારી તેથી ત: વિકાશે. ૨.
ન, દ. શાસ્ત્રી. પિંડી યાન ગર્ભિત.
भी समति जिन स्तवन. હિલ ઉપર એહ ઝબૂકે વીજળી છે લાલ, ઝબુકે એ રાગ.) રૂપ અનુપનિહાળી, સુમતિ જિન નાહવું, હલાલ, સુમતિ જિ. ઇડી પળ સ્વભાવ, કર્ણ મન માહ, હે લાલ; ઠo ઉપ પ ન હતું જે, તુજ જગ દીસતું, લાલ, તો કુણ પર મન, કહે અમ દીસતું, હલાલ. કo 1. હાસ્યાણ કે શુદ્ધ, સ્વભાવને ઈછતા, હે લાલ, રવ ઈચ્છા વિણ કેમ ભાવ, પ્રગટ તુમ પ્રીચ્છતા, હાલાલ; ડીવિકેમ બાન, દશામાંહિ લાવતા, હે લાલ, લાવિ રસ , કહે કેમ પાવતા. હાલાલ.
ભકિત વિના નવિ સુક્તિ, હવે કે ભક્તને, હલાલ, હોય રૂપ વિના તે કેમ, હેાયે કે વ્યકિતને, હાલાલ બહુવણ વિલેપન માળ, પ્રદીપ ને ધૂપણ, હલાલ, પ્રક નવ નવ ભૂષણ ભાલ, તિલક શિર ખૂપણું, હલાલ. અમરણિત પુન્ય ઉદય થકી, આપ રૂપી થયા, હલાલ, આ૦ અમૃત મા વાણી, ધર્મની કહી ગયા, હલાલ; એ આtબને જવ, ઘએક બુકિયા, હોલાલ, ભાવાવને જે, અમે પણ રીયા, હલાલ, અ૭ ૪ તે માટે હુંજ પડ, ઘણું ગુણકારણે, લાલ, ધe સે યા હોય, મહા ભય વારે, લાલ; મ શાન્તિવિજય બુદ્ધ શિષ્ય, કહે ભવિકા જના, લાલ, ક0 પ્રભુનું પિંડથ ધાન, કરે થઇ ઇકમનાર, હલાલ કટ ૫
પ્ર
.
હe
તિ
ધo
૧. મન, વચન અને કાયાની શુદ્ધિ. ૨
જવળ–શુભ. ૩ એકાગ્ર થઇને.

Page #9

'નવું વર્ષ.
નવું વર્ષ - શ્રી પંચ પરમેષ્ટિને ત્રિકરણ શુદ્ધ નમસ્કાર કરી કરાવીને મારા ઉપર મને ૩૧ મા વર્ષમાં પ્રવેશ કરાવે છે. મારી વય દિનારદિન વૃદ્ધિ પામતી છે છે. તેના પ્રમાણમાં હું લેખની સંખ્યામાં તેમજ પૃષ્ટાદિ પ્રમાણમાં પણ તે પામું છું. ગત વર્ષમાં ૫૧ ફોરમનો લાભ મારા વાંચકોને મારા તરફથી મળે છે. લેખોની સંખ્યા એકંદર ૧૧૦ ની થયેલ છે, જેની અનુક્રમણિકા આ નવીન ઢબને અનુસરીને વિષય પર આપવામાં આવી છે. તેની અંદર પવન લેખો ૨૩ ને ગદ્ય લેખ ૮૭ છે. ગદ્યની અંદર મૃત્યુની ખેદકારક ન ક 1 તેને પણ ગણવામાં આવેલ છે તેમાં શેઠ રતનજી વીરજીના ખેદકારક મૃત્યુ નોંધ બે અંકમાં લેવામાં આવી છે, તે વાંચી અનુકરણ કરવા યોગ્ય છે. નોંધોને બાદ કરતાં બાકીના લેખની લેખક પરત્વે ગણના બતાવી તેના ઉપર પણું વિષે કાંઈક સૂચન કરવું. આ પ્રસંગે ચગ્ય જણાય છે.
પદ્યબંધ ૨૩ લેખોમાં ૯ લેખે તો પ્રખ્યાત કવી સાંકળચંદના છે. તે ૭ સાત વ્યસન સંબંધી છે, તેની કવિતા બહુ અસરકારક આવે છે. તેમણે લખે અભણ ને ભણેલી સ્ત્રીઓનો સંવાદ ખાસ વાંચવા યોગ્ય છે. બીજા ૩ લેખ વાઈ નિવાસી મેતા. દુર્લભજી ગુલાબચંદના છે. તેઓ પણ દિનમદિન પદ્ય લેખ લ વાને ઉત્સાહ વધારે ધરાવે છે અને કૃતિમાં સુધારો કરતા જાય છે. ૮ પદે વિગેરે કે જે બહુજ અસરકારક છે તે કાંઈક વિવેચન સાથે આપના આવેલ છે. તેમાં શ્રાવકની કરણીની સઝાયનું વિવેચન તે વિસ્તારથી જુદા લે તરીકે મુનિ ક વિજયજીએ આપેલ છે. આમાંના પદે ખાસ ક કરી રહી લાયક છે. ૧ નવા વર્ષના પ્રારંભમાં આપેલ સંસ્કૃત મંગળાચરણ છે. અને . . કુંવરજી ગોકળીને ને ૧ પિપટલાલ પુંજાભાઈ લખેલ પદ્ય લેખ એ પ્રમાણે ૨૩ ની સંખ્યા પૂર્ણ થાય છે.
ગદ્યબંધ ૭૯ લેખોમાં મોટે ભાગ મુનિરાજશ્રી કરવિ અને તંત્રી છે. મુનિ કપૂરવિજયજીના લખેલા ૨૭ લેખે છે. તેમાં 3 પા સ્થાનક ૧૬-૧૭–૧૮ માં ઉપરની શોધશેવિયજી કૃત સઝાયાને : બધી છે. તેના પર વિવેચન તંત્રોએ લખેલ છે. ૧૧. લેખ જ્ઞાનસાર સૂરિ મથાળાના ૧૯ માથી ર૯ મા અષ્ટક સુધીના છે, તેની ઉપરને મા રાજને લખેલે છે. મૂળના ક7 શ્રીમદ્યશવિજયજી છે અને વિવેચન ૧૦ : ઉપર તત્રીઓ અને ૧ ઉપર મેક્તિકે લખેલ છે. ૨ લેખ સુક્ત મુકતાવી ર છે, તેની અંદર સુક્તમુતાવળમાં આવેલા ૪ વગે પિકી ધરાવર્ગ .

Page #10

જેનધન પ્રકાશ.
ના ૮ વિરા ઉપરના શ્રી કેશરવિમળ મુનિના રચેલા માલિનિ લઈને તે ઉપર વિરાન વગડા વર્ષમાં લઇ મું હતું. વર્ષે ૯ મા ને ૧૦ મા વિષય પરના માલિનિ : દે છે કે લખેલું છે. તે સિવાય બીજો ૧૧ લે છુટા છુટા હેરાન: ચારા છે તે કુકના મુકામાં જણાવેલા હોવાથી અહીં પુનરાવર્તન કરવામાં
વેનું નથી. બધા તેઓ ખાસ ઉપદેશક છે. શ્રાવકની કરણી બતાવનાર છે અને અલ લેખ નકલ માટે બાગ ઉપયોગી છે. આ સઝાય હા
માં - જેવી કઈ ગઈ હતી તે પ્રસિદ્ધ કરીને શ્રાવકવને પોતાની પાણીમાં જીત થવા પણ કરી છે. ઉત્તમ લેખો લખે છે તેનો લાભ સમુદાયને -ગ. પવાની વૃત્તિ મુનિરાજી કરવિજયજીની સદા જાગૃત રહે છે. અનેરા મારિકામાં પ તેમના લેખો પ્રકટ થયાજ કરે છે.
તંત્રના લખેલા બાસ (૧૭) લેખે છે. તેની અંદર અંદરાજાના રાસ ઉપરથી નીકળતા સરવાળે લેખ પાંચ અંકમાં આવેલ છે. આ લેખે વાંચકોના દિલનું સારૂં આકર્ષણ કર્યું છે. એક લેખ જોધપુરમાં મળેલા જૈન સાહિત્ય પાલનમાં વાંચેલે તે આ પ્રકટ કયાં છે, એક લેખ કેન્ફરન્સ હેરલ્ડના મહાવોર એફમાં આપેલે તે આ માસિકના વાંચકો માટે પ્રકટ કર્યો છે. બીજા લેખે પણું આસ પાગી છે. આવા ખાસ લેખો ઉપરાંત સામાજિક લેખેના અને વર્તમાન સમાચારના પટમાં, તીર્થ વર્ણનમાં અને સ્વીકાર તથા અવલોકનમાં માધેલા. ઘણા લેખ તંત્રીનાજ છે. જૈન સાહિત્ય સંમેલન, જૈન કોન્ફરન્સનું ઉપમું અધિવેશન, લાવનગરમાં થયેલા મહેન્સ ઈત્યાદિ અનેક બાબતો ખાસ નોધ કરી રાખવા લાયક તેમાં દાખલ કરી છે. આગળ ઉપર અનેક પ્રસંગે તે છે જ ઉપગી થઈ પડે છે. આગમ પ્રકાશન કાર્યને અંગે તત્વાર્થાધિગમનાં અવલોકનવાળે લેખ નણ અંકમાં આપલે છે. ઉપર બતાવેલા (૧૭) ઉપરાંત આવા (૮) ઉપગી લે છે પણ તળીના છે. બાકી જીવદયા જ્ઞાન પ્રસારક મંડળ તરફથી છપાઈ લખાઈ આવેલા બે ત્રણ લેખો છે.
છ લેખો શ્રાવાસુપુજ્ય ચરિત્રમાંથી બાર વ્રત પછી બાકી રહેલા પાછળના છે કત ૬ પરની કથામાને બાપાંતરના છે. આ કથાઓ રસીક, ઉપદેશક અને અસરકારક હોવાથી તેનું ભાષાંતર કરાવી કથારીક વાચકને તેનો લાભ આપ
વામાં આવ્યું છે.
આ ઉપરાંત (૧૮) લેખે જુદા જુદા લેખકે એ લખી મોકલેલા પ્રકટ કરવામાં આવ્યા છે. તેમાં (૨) લેબ માલિકના લખેલા સાતમા ને આઠમાં
જન્ય ઉપરના છે. સરસંગરૂપ સત રાજન્ય ઉપને. લેખ ખાસ વાંચવા વાય છે, તે વાણુથી લખાએલો હોવાથી બે અંકમાં આપવામાં આવે છે. (૫)

Page #11

નવું વર્ષ.'
લેખો નેમચંદ ગીરધરલાલના લખેલા જૂદા જૂદા વિષય પરત્વેના છે. તેમાં ઘણે ભાગે ઇંગ્લિશનું ભાષાંતર કરી સારી ઢબમાં મુકી આપણા વર્ગને તે વિકાનોની વિદ્વત્તાનો લાભ આપવા પ્રયાસ કરેલો છે. વકીલ નંદલાલ લલુભાઈ વડેદરાવાળાએ લખેલા બે લેખ પણ ઉપયોગી છે. જૈનયાચક ગીરધર હેમ લખી મોકલેલ અન્યમતિના શિલ્પશાસ્ત્રના કેવાળે લેખ અર્થ સહિત દાખલ કર્યો છે. તે જિનપ્રતિમાની પ્રાચીનતા તે ઉત્તમતા સાબીત કરવામાં મજબૂત પુરાવાબુત છે. ઉપમિતિ ભવપ્રપંચ કથાની અંગ્રેજી પ્રસ્તાવનાનું ભાષાંતર કરીને મોકલેલ લેખ વકીલ ડાહ્યાભાઈ પ્રેમચંદનો તેમના નામ સિવાય પ્રગટ કરવામાં આવેલ છે. ભાવનગર જૈન બોડીગના બે ઉત્સાહી બેડ લખેલા (૩) લેખ પ્રગટ કરેલા છે. બાકી માસ્તર દુલભદાસ કાળીદાસ, ડા. રતીલાલ નત્તમલાલ. - લભાઈ ભુધર ભાઈ અને એક જિજ્ઞાસુના લખેલા એકેક લેખ પ્રકટ કરેલા છે તે ચારે લેખ ખાસ વાંચવા લાયક છે. આ પ્રમાણે અન્ય લેખકોના લેખ એકદર (૧૮) દાખલ થયેલા છે.
ગત વર્ષ માં ઉપર પ્રમાણેના લેખે રૂપ ગારથી મારૂ અંગે મારા ઉત્પાદક અને સહાયકોએ શોભાવ્યું છે. જગતમાં ખરી શેભા એજ છે. ગમે તેટલા બીજા અલંકારે મનુષ્ય પહેર્યા હોય પરંતુ જે ઉત્તમ વાણી બોલતા ન આવડતી હોય તો તે મનુષ્ય પણ શોભતું નથી, તેથીજ નીતિકારોએ વા| મૂળ પૃપ એ શબ્દવડે ખરા ભૂષણને ઓળખાવ્યું છે. મારી શોભા તે એનાવડેજ છે એ વાત દેખીતી છે.
પૃથક પૃથક લેખકોને લેખ લખવાનો ઉત્સાહ વૃદ્ધિ પામવાથી તેમના કુ. સાહને આલંબન આપવા માટે કેટલીક વખત તેમના લેખા સામાન્ય હોવા છતાં પણ દાખલ કરવાની જરૂર ધારી છે.
આ પ્રસ્તુત નવીન વર્ષ માટે મારા ઉત્પાદકો ને તંત્રી વિગેરેનો ઉત્સાહ નવીન નવીન લેખરૂપ મિષ્ટાન્નની પ્રસાદી વાંચકોને આપવાને વર્તે છે. જ્ઞાનસાર અષ્ટક માત્ર ૩ જ બાકી છે તે પૂર્ણ કર્યા બાદ પ્રશમરતિવાળે અપૂર્ણ રહેલો લેખ આગળ ચલાવવામાં આવશે. રક્તમુક્તાવળી માંહેના બીજ વિષયે લેવામાં આવશે. સન્મિત્ર કપૂરવિજયજી અનેક ઉપયોગી વિષયની પ્રાસાદી ચખાડશે. કથા સબંધી એકેક લેખ દરેક અંકમાં આપવામાં આવશે. તેને માટે ચંદરાજના રાસ ઉપરથી નીકળતો સાર આગળ ચલાવવા ઉપરાંત પાર્શ્વનાથ ત્રિપદ્ય ધમાંથી . અને શ્રીમન્ડજિણાણુંની સઝાયની ઉપદેશ ક૯પવઠ્ઠી નામની ટીકામાંથી કથાઓ લઈને તેના ભાષાંતરો આપવામાં અાવશે. માસિકના લેખોનું અને કેટલીક બુકનું મધ્ય દષ્ટિએ અવકન લખવામાં આવશે. વર્તમાન સમયની નોંધ કરી રાખવા લાયક

Page #12

જૈનધમ પ્રકાશ.
હકીકતા આપવામાં આવશે. કેન્ફરન્સના ઉપયોગી મ`ડળને વધારે પુષ્ટ બનાવી શકાય તેવા ઉપયાગી લેખેા લખવામાં આવશે. તે શિવાય મને અલ’કૃત કરવાના અભિલાપી લેખકેના હૃદયમાંથી ઉદ્દભવતા વિચારાનું પ્રકટીકરણ કરનારા લેખા જે જે આવશે તે તે પ્રકટ કરવામાં આપશે. પદ્યબધ લેખેમાં પણ પ્રાચીન અર્વોચીન કવિતાઓનું આસ્વાદન કરાવવામાં આવશે. આ તમામ કાર્યને માટે મારે મુખ્ય આધાર મુનિરાજ શ્રો કપૂરવિજયજી, તંત્રી, માક્તિક, નેમચંદ્ર ગીરધરલાલ, દુર્લભદાસ કાળીદાસ, ડાહ્યાભાઈ પ્રેમચંદ, નંદલાલ લલ્લુભાઈ વિગેરે ઉપર છે. તેએ પેાતાની કસાયેલી કલમથી લેખેા લખીને મારા અગને વધારે શેશભાવશે એવા મને પિરપૂર્ણ ભસે છે.
હું મારા ઉત્પાદકો, સહાયકે, પોષક અને હિતચિંતકેાનુ` કાયમને માટે આભારી છું અને તે આભારમાં વૃદ્ધિ થયા કરશે એમ ધારૂ છું. તેને બદલે હું બીજી રીતે તે આપી શકું તેમ નથી; પરંતુ તેમના ઉત્તમ લેખ વિગેરેના લાભ મારીન્દ્વારા અનેક જૈનમ એને મળવાથી તેમના અંતઃકરણ પર જે સારી અસર થશે અને તે અસરને લઇને તેમના આત્મા નિર્માંળ થશે, તેમના વિષય કષાય મંદ પડશે, ધર્માં વાસના જાગૃત થશે, ક્રિયાકલાપ કરવા લાગશે, જ્ઞાનાભ્યાસની રૂચી વધશે, દેવગુરૂની ભક્તિમાં વૃદ્ધિ થશે, આત્મસાધનના ખપી થશે, ભવના ભય લાગશે, સમકિતને પ્રાપ્ત કરશે, કેામની ઉન્નતિ કરશે, દેશમાં નામના કરશે, ભવને પરિમિત કરશે ઇત્યાદિ અનેક લાભા ઉદ્ભવશે. તેરૂપે તેમને જે લાભ પ્રાપ્ત થશે તેજ મારે આપેલા બદલે ગણાશે. તે શિવાય ખીજી રીતે ખલે આપવાને હું શકિતમાન નથી.
પરમાત્માની કૃપા શિવાય કેાઈ કાર્ય પાર પડતું નથી, પાંચ કારણેા અનુકુળ થાય છે, ત્યારેજ કાઈપણ કાર્યની સિદ્ધિ થાય છે. ઉત્સાહી મનુષ્યાજ કોઇ પણ કાર્ય કરવામાં આગળ વધી શકે છે. ઇત્યાદિ હેતુએને અવલખીને હું મારાપર પરમાત્માની કૃપા, કારણેાની સાનુકૂળતા અને મારા હિતચિંતકાના ઉત્સાહની વૃદ્ધિ ઈચ્છું છું. તે સાથે મારા શુદ્ધ અંતઃકરણથી તેમને (ઉત્પાદક, પોષકા, સહાયક વિગેરેને ) સુખ સપત્તિમાં વૃદ્ધિ થાઓ, ભવ સંતતીમાં હાની થા, આત્મ ભાવની સ્થિરતા થાએ અને શુભ ઉત્કંઠામાં ઉત્ક્રાંતિ થા એવે શુભ આશીર્વાદ આપી મારા નવીન વર્ષોંના કાર્યમાં ઉત્સાહથી પ્રપૂરિત હૃદયે આગળ વધુ છું, અને પરમાત્માની કૃપાને સાથે રાખુ છું; જેથી મારી તે મારા હિતચિંતકેની ઈચ્છાએ અવશ્ય ફળીભૂત થશે. તથાસ્તુ.

Page #13

ભદ્રેશ્વર.
भद्रेश्वर. (લેખક-સન્મિત્ર કપૂરવિજયજી). ભદ્રેશ્વર એ અત્યારે છ દેશનું એક સામાન્ય ગામ છે. પ્રથમ આ સ્થળે એક મહાન ભદ્રાવતી નામની નગરી હતી. જેમાં જગડુશા વિગેરે અનેક સમર્થ દ્રવ્યવંત શ્રેણીઓ થયેલા છે. તેમાં જગડુશા શ્રેણીના ઉદાર ચરિત્રને આપણને કંઈક પરિ. ચય છે. આ સ્થળે એક મહાન દિવ્ય જિન વિહાર (દેરાસર) છે અને તે ઘણું જ પુરાતન વખતનું છે. તે સંબંધી જે એક લેખ દેરાસરમાં નજરે પડે છે તે ઉપરથી મૂળ દેરાસર શ્રી વિરપ્રભુના નિર્વાણ પછી લગભગ ૨૩ વર્ષે થયેલું જણાય છે. તેને જીર્ણોદ્વાર ઉક્ત જગડુ શ્રેષ્ઠીએ પુષ્કળ દ્રવ્યને વ્યય કરીને કરા
વ્યો છે. ત્યાર પછી પણ તેમાં અવારનવાર ઘણું રીપેર કોમ થયેલું છે. એકં. દર ઉક્ત જિનમંદિર એક દિવ્ય વિમાન સમાન લાગે છે. તેમાંના એક કેતરેલા લેખમાં જણાવ્યા મુજબ કચ્છ દેશવતી અને વાગડદેશવતી અનેક ભાઈ બહેનો આ પવિત્ર તીર્થસ્થળની યાત્રા સંખ્યાબંધ આવે છે. દરેક વર્ષે આવું સંમેલન પ્રથમ તે ફાગુન સુદ અષ્ટમી ઉપર મળવા નિર્માણ કરાયેલું હતું પણ પછીથી તે તારીખ ફેરવીને ફાળુન સુદ ૩-૪-૫ એ ત્રણદિવસ હાલ નિર્માણ થયેલા છે. આ મહાન ચૈત્યમાં મૂળનાયક શ્રી વિરપ્રભુજી બિરાજમાન છે. તે પહેલાં ઘણે કાળ શ્રી પાર્શ્વપ્રભુ મૂળનાયક તરીકે બિરાજમાન હતા. તે હાલ મૂળ મંદિરની પછવાડેના ભાગમાં બિરાજમાન છે. બંને ભગવાનની મુદ્રા બહુજ દિવ્ય, પ્રભાવિક, અલૈકિક અને આકર્ષક છે. ઉક્ત મુદ્દાઓ ઉપરથી પ્રભુની પૂર્વ અવસ્થાનું બહુ ઊંચું ભાન થઈ શકે છે. જાણે પરમ શાન્ત રસથી જ ઘડાએલ હોય એવી દિવ્ય શાન્તિ પ્રભુની મુખમુદ્રા ઉપર છવાઈ રહેલી દેખાય છે. આ તરફ આ ઉત્તમ ચેત્ય તેમાં બિરાજમાન આવી અદ્દભુત મુદ્દાઓને લહીને એક ભારે તીર્થ રૂપ લેખાય છે. પ્રતિવર્ષે (ફાગણ સુદ પ ઉપર) થતા સંમેલનમાં લગભગ પાંચેક હજાર જૈન શ્રાવક શ્રાવિકાએ ભાગ લે છે. તે ઉપરાંત અવાર નવાર કચ્છ વાગડમાંથી શ્રદ્ધાળુ જેનો સંઘ સાથે યાત્રાનો લાભ પણ લે છે. આ વર્ષે ઘણે સમુદાય મળ્યો હતો. સાધુ સાધ્વીઓનો પણ ઘણો સમુદાય આવ્યું હતું. કાગણ સુદ ૪-૫ એ બે દિવસે દેરાસરની બહારના વિશાળ ચોકમાં જાહેર ભાષણ સામજિક સુધારા માટે” અને “આપણું હિત કર્તવ્ય માટે આ લેખક તરફથી આપવામાં આવ્યાં હતાં, જેમાં સંખ્યાબંધ સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક, શ્રાવિકાએ ભાગ લીધો હતે. લેખક ઇચ્છે છે કે જે આવી રીતે દરેક સંમેલન પ્રસંગે સારા સારા જૈનવક્તાએ જૈન સમાજના હિત માટે કઈ સેવા કરવા ઈચ્છતા હોય તે

Page #14

જૈનધર્મ પ્રકા, તેને માટે આ ક્ષેત્ર-થાને વિશાળ છે. જૈન મુનિઓએ પણ આ દિશામાં નાનાથી હિતોપદેશ આપી કંઈક કરી દેખાડવાની જરૂર છે. જોકે ભદ્રિકઈ! ને પાછા કેળવાયેલા છે તેથી તેમને સહેજે ઉપદેશ લાગવાને સંભવ છે.
जनधर्म संबंधी सादी समज मेळववा बाबत
વાવ.
(લેખક સન્મિત્ર કરવિજયજી) રાગષ અને છેહ આદિ દેવ માત્રને દૂર કરનાર (જીતી લેનાર) જિનેઘર દેવ છે. તેમણે ભાલે ધર્મ છે. અહિંસા. સયંમ અને તપ એ ધર્મનું હાથ છે. એ પરમ મંગળમય ધર્મની ધુરા ધારણ કરવામાં પેરીસમાન સાધુનશા ગુરૂ ગણાય છે. શુદ્ધ દેવ ગુરૂ અને ધર્મ ઉપર શ્રદ્ધા, આકીન રાખનાર કિચલુથી સત્ય હિત જોનાર–જાણનાર અને સત્ય હિત કરણ કરનાર શ્રાવક કહેવાય છે. સકળ દોષ રહિત જિન ધર દેવે ભાખેલા ધર્મને એક સરખી રીતે અનુસરનારા ભાગ્યશાળી જેને મહાન લાભ મેળવે છે. જે આ ભવસમુદ્રથી તારે, પાર ઉતારે અથવા જેના વડે ભવને પાર પામીએ તે તીર્થ કહેવાય છે. જંગમ તથ અને સ્થાવર તીર્થ એ રીતે તીર્થ બે પ્રકારનાં છે. જિનેશ્વર દેવની આડાને યથાશક્તિ માન્ય કરી ચાલનારા સાધુ સાધ્વી શ્રાવક શ્રાવિકા એ જગમ તીર્થ છે. અને શત્રુંજય, ગિરનાર, આબુ, અષ્ટાપદ અને સમેતશિખર પ્રમુખ રાવર તીર્થ છે. શુદ્ધ ભાવથી તેને ભેટનાર ભવસમુદ્ર તરી શકે છે. એ પવિત્ર તને જોવથી જેટી યથાશક્તિ ન. શીલ, તપ વિગેરે કરણી કરી લેવી એ દરેક લાત્માનું અવશ્ય કર્તવ્ય છે. ત્યાં કઈક સજજનોનો સમાગમ પણ થઈ શકે છે અને તેમના ઉત્તમ ગુણાનું અનુદન કરવાથી સજજનતા આવે છે, નિંદાદિક દેશનું નિવારણ થાય છે, અને નિર્મળ જ્ઞાનાદિ ગુણોને પ્રકાશ થાય છે. આવા ઉત્તમ હેતુથીજ સહે કે એ પત્રિ તેની ભેટ લેવી જોઈએ. સાધમી
ધુઓ અને બહેન ને એ દરકાર કરે તથા રજનોની સંગતે જ્ઞાન ગેટ્ટી કરવી અને એ રેક દુભ પ્રસંગમાંથી કંઈને કંઈ ગુણ ગ્રહણ કરી લે તે સહુને
છે. હરાની ઘરે પર તાવનું રહણ કરી લેવામાં જ બુદ્ધિશાળી મનુષ્યની ગરી ખુબી છે. યથાશકિત રત નિયમ ની ગુરૂની પાસે સમજી સારી રીતે આદરી લેવા જ આ દુલભ માનવદેહ પામ્યાનું ઉત્તમ ફળ છે. એ રીતે પર પુગે પ્રાપ્ત થયેલી લક્ષી અને વાહનો પણ સદુપયેાગ કર

Page #15

જૈનધર્મ સંબંધી સાદી સમજ મેળવવા બાબત બોધ વચન.
: ૯
વાથીજ તેની સફળતા છે. સંક્ષેપમાં સહુ સંગાતે મૈત્રી, ગુણીજને પ્રત્યે પ્રમદ, દુઃખીજનો પ્રત્યે દયા, અને દેવવંત પ્રત્યે માધ્યસ્થતા રાખવામાંજ આપણું ખરું હિત રહેલું છે. એ મુદ્દાની વાત ખૂબ લક્ષમાં રાખી સુલેહ શાંતિ જાળવો. તેડફેડ તજીને સહુ કોઈને સન્માર્ગમાં જોડે, સહુ કોઈનું શ્રેયજ ઈચ્છશે તે આપણું શ્રેય પણ થશેજ. સુષુ કિંગહુના! કહ્યું છે કે“સહુ મન સુખ છે, દુ:ખને નવછે; નહિ ઘરમ વિનાતે, સિંખ્યએ સંપજે છે: ઈ સુધરમ પામી, પ્રમાદે ગમી? અતિ આળસ તજીને, ઉદ્યમે ધમકીજે. ૧ બહુ દિવસે ગયા જે, તેહ પાછા ન આવે; ઘરમ રાજ્ય આળે, કાં પ્રમાદે ગમાવે? હરમનવિ કરે જે, આયુ એળે વહે શશિપતિ પત્યું, શોચના અંત પાવે. ૨
જગતમાં સહુ કોઈ સુખનીજ વાંછના કરે છે, કોઈ પણ દુઃખની વાંછના કરતાં નથી, સહુ જીવોને સુખમય જીવન જ હલું લાગે છે, પણ એવું સુખ, દયા દાન અને દમ (સંયમ) રૂપ ધર્મ–તે ગણુ દનું સેવન કર્યા વગર પ્રાપ્ત થતું નથી. એ ઉત્તમ ધર્મ સાધી લેવાની એક અમૂલ્ય તક આ માનવ દેહમાં પામીને પ્રમાદવ પડી રવછંદપણું આદરી હે ભેળા ભાઈ! તું કેમ એળે ગુમાવે છે? પ્રમાદ-દ, વિષય, કષાય, આળસ અને વિકથા સમાન કોઈ ક શત્રુ નથી. એથી જ લ્હારે સંસારાકમાં જન્મ મરણના ફેરા કરવા પડે છે. માટે ચેન ! જાગ્રત થા ! અને આળસ ઉડાડીને યથાશકિત વીર્ય ફોરવી ધર્મસાધના કરી લે ! સબલ (ભતું ) સાથે બાંધી લઈશ તો આગળ સુખી થઈશ. તે વગર પરભવમાં
ત્યારે કોઈ ત્રાણ શરણ કે આધાર નથી. માટે જાગ ! અને એદીપણું, કાયરપણું તજી દે ! એજ ખરો સુખનો માર્ગ છે, જે જે દિવસ અને રાત્રીએ ધર્મ સાધન વગર હારી ફેગટ જાય છે તે દિવસ અને રાત્રીએ ચીવટથી ધર્મ સાધન કરી લેનાર ભાઈ બહેનોની લેખે થાય છે. અત્યારે ખરી તકે લગારેક કષ્ટ સહન કરી લઈને પણ જેઓ ધર્મસાધન કરે છે તેમને ભવિષ્યમાં ભારે સુખ સાંપડે છે અને જે કઈ દેહ, ધન અને પુરાદિ પરીવાર ઉપર બેટી મમતા રાખી ધર્મસાધનની ખરી તકે બાઈ નાખે છે તેમને બહુ શોચના સાથે ભવિષ્યમાં ભારે દુઃખ વેઠવું પડે છે. રામ સમજી નિજ હૃદય ચક્ષુ ઉઘાડી ભવિષ્યને વિચાર કરી જે સવેળા ચેતી કઈ સબળ ધર્મસાધન કરી લેવામાં આવશે તે પિતાનું ભવિષ્ય સુધરવા પામશે. આજ સહૃદય ભાઈઓ અને બહેનનું મુખ્ય કર્તવ્ય છે. સુરા જનેને વધારે શું જણાવવું ? દરેક ક્ષણ અને દરેક શ્વાસોશ્વાસને સાઈક કરી લેનાર ભથામાએ અપરિમિત લાભ બાંધી શકે છે. ઇતિ શમ્

Page #16

જેમ કકારા. गावकमाइ व्हेनोए पाळवा योग्य
पवित्र नियमो.
(લેખક સન્મિત્ર પૂરવિજયજી.) ૧ એશ ભાઈ બહેને એ ન્યાય નીતિવાળા ગમે તે શુભ વ્યાપારાદિ વ્યવસાયવડે દ્રવ્ય ઉપાર્જન કરી રાજીવિકા ચલાવવી, કુટુંબનું પિષણ કરવું, માતપિતાદિની સેવા ભક્તિ કરવી, નમ્રતા રાખવી, કૃતજ્ઞ અને પરોપકારી થવું, તથા લt] દયાળુ, જી. રાલ અને નિષ્પક્ષપાતી બનવું યુક્ત છે.
૨ આવકના પ્રમાણમાં ખર્ચ રખવું, વરિથતિ પ્રમાણે જ સંભાળીને ચાલવું, દરિદ્રયદમન અને કષાયનિગ્રહ કરવા વધારે લક્ષ રાખવું તથા જ્ઞાનીને પગલે પગલે પોલવું.
૩ સુખ દુઃખ સમયે હર્ષ ખેદ કર્યા વગર સિંહવૃત્તિ ધારવી, શ્વાન જેવા ડરકરણ લાવું નહિ.
ક મદ-નીસ ચઢે એવું કંઈ ખાવું પીવું નહિ. આળસુ-સુસ્ત થઈને બેસી જહેવું નહિ અને નકામી વાતના તડાકા મારી કે પારડી કુથલી કરી કિંમતી વખત ભાવે નહિ.
પ ! દેવ અરિહંત, શુદ્ધ પુરૂ રસ નિગ્રંથ, અને શુદ્ધ ધર્મ સર્વજ્ઞદિપક છે એવી દઢ શ્રદ્ધા રાખવી અને તેની જ સેવા ભક્તિ તન મન ધનથી કરવા કાયમ લક્ષ રાખવું.
૬ શુદ્ધ દેવગુરૂની સેવા ભક્તિ (દર્શન, વન, પૂજા, સ્તુતિ, સ્તવનાદ) પ્રસંગે શરીર, વસ્ત્ર, મન, ભૂમિ, પૂજેપગરણ, દ્રવ્ય અને વિધિ એ સાત પ્રકારની શુદ્ધિ કરવા-સાચવવા ખાસ લક્ષ રાખવું.
૭ શુદ્ધ દેવગુરૂની સેવા ભક્તિ તેમની પવિત્ર આજ્ઞાનું યથાશક્તિ પાલન કરવાવડે જ સફળ થાય છે એમ સમજી કેઈપણ પ્રકારના કુવ્યસનથી તે સદં. તર દૂર જ રહેવું.
૮ માંસ, દારૂ, શિકાર, ચોરી, જુગાર, પરી અને વેશ્યાગમન એ સાત કુરાસને ઉભય લોકવિરૂદ્ધ હોવાથી અતી સિંઘ, અપયશકારી, કલેશકારી અને દુર્ગતિદાયી થાય છે. આ - ૯ જ્ઞાની ગુરૂન્ડ રાજને જગ મેળવી તેમની પાસેથી હિતોપદેશ સાંભળી તે હૈયે ધારીને કેાઈ જીવને પ્રતિકૂળતા ઉપજે એવું અનિષ્ટ આચરણ કદાપિ નહિ ફિરતાં જેથી આત્મ કલ્યાણ થાય એવાં સદાચરણુજ સેવવા સદાય લક્ષ રાખવું.

Page #17

જૈન શ્રાવકભાઈ બહેનોએ પાળવા યોગ્ય પવિત્ર નિયમે દદ ૧૦ રાત્રી ભોજન, જીન કઇ કંદમૂળ), રિંગણ વિગણ વિગેરે, તુચ્છ અને અજાણ્ય ફળ પ્રમુખ, બળ અથાણું, વાસી ભેજન, કાચા ગેરસ (દુધ, દહિ કે છાશ) સાથે કઠેળ ભેજન, લગભગ વેળાએ વાળુ, દિવસ ઉગ્યા વગર ખાનપાન-એ સઘળાં વજર્ય છે, તેમજ જવાકુળ વસ્તુ, બગડી ગયેલ (ચળીત રસ) ઘી, દુધ, મે, મીઠાઈ વિગેરે પદાર્થ, બે રાત્રી ઉપરાંતનું દહિં, ત્રણ દિવસ ઉપરાંતની છાશ, કાચું મીઠું, ગાળ્યા વગરનું (અળગણુ) પાણી વિગેરે બધું વજીવ એગ્ય છે.
૧૧ ફાગણ સુદ ૧૪ પછી કાર્તક સુદ ૧૪ સુધી ખજુર, ખારેક પ્રમુખ જીવાકુળ આદ્રા નક્ષત્ર બેઠા પછીની આંબાની કેરી, કાચી અને ત્રણ ખાંડ વિગેરે જેવાકુળ વસ્તુમાત્ર ભક્ષણ કરવા યોગ્ય નથી.
૧૨ આખા દિવસમાંથી બે ઘડી એટલે વખત પણ બાવીને શાસ અભ્યાસ, શાસ્ત્ર વાંચન, શ્રવણ મનન પ્રમુખ અવશ્ય કરવું અને પાપવૃત્તિ ત્યજી સામાયિક પ્રતિકમણ પ્રમુખ કરણી અવશ્ય કરવી.
૧૩ પનિંદા, ચાડી ચૂગલી, કલેશ કંકાસ અને કુડાં આળ પ્રમુખ દુખ આચરણથી સદંતર દૂર રહેવું. કુદેવ, કુગુરૂ અને કુધર્મના ફંદમાં કદાપિ પડવું નહિ
૧૪ વર્ષમાં એકવાર પવિત્ર તિર્થની યાત્રા કરી, સંઘ સ્વધર્મી જનોની સેવા કરી અથવા વિદ્યાદાન પ્રમુખ કેાઈ સારું પરમાર્થનું કામ કરી સ્વજીવનની સફળતા કરવી.
“પરહિત કરવા જે, ચિત્ત ઉછાહ ધારે, પકૃત હિત હિયે, જે ન કાંઈ વિચારે પ્રતિહિત પરથી જે તે ન વં કદાઈ, પુરૂષ રયણ સેઈ, વંદીએ સે સદાઇ. નિજ દુ:ખ ન ગણે છે, પારકું દુ:ખ વારે; તેહતણી બલિહારી, જાઇએ કેડીવારે જિમ વિષભર જેણે, કીડા સહિને, વિષધર જિન વિરે, બૂઝો તે વહીને.” ૨
તીર્થકરો અને ગણધર વિગેરે આમ પુરૂષે જે આ માનવદેહની દુલભતા બતાવે છે તે આવી રીતે યથાશક્તિ ધર્મ આરાધન કરી લેવાના પવિત્ર હેતુથી જ. તે પ્રમાણે તે તેમને તે આ માનવદેહ એક ઉતમ ચિન્તામણરત્ન જે અમૂલ્ય લેખવા ગ્ય છે. અન્યથા શાસ્ત્રકાર કહે છે તેમ “ધર્મના પ્રભાવે સુખ સંપદ પામ્યા છતાં જે એ ઉપકારી ધર્મની જ અવગણના-અનાદર કરે છે તે સ્વ સ્વામી હી (ધર્મ વિરાધક) જીવનું ભવિષ્ય શી રીતે સારું થઈ શકશે ? ' નહિજ થઈ શકે. એમ સમજી સુજ્ઞ ભાઈ બહેનોએ પવિત્ર ધર્મ આચરણવડે આ માનવજીવનને સફળ કરી લેવા લગારે પ્રમાદ કરે યુકત નથી. પ્રમાદરહિત જે નિજ હિત કરી લે છે તે જ પરહિત પણ કરી શકે છે. , નમ્રતા, સરલતા, સતપ, તપ, સંયમ, સત્ય, શૌચ (મનઃશુદ્ધિ-પ્રમાણિકતા), નિઃસ્પૃ. હતા અને બ્રહ્મચર્ય રૂપ ઉત્તમ સાધુધર્મની ભાવના દીલમાં રાખીને જ રૂડું શ્રાવક જીવન ગાળવું જોઈએ. કિબહુના !
ઇતિશકું.

Page #18

જૈનધર્મ પ્રકાશ.
તૈનશાશામાં રાખ્યાત વારતાં વાદ્યોના હિત માટે કાર્યવાइकोए खास लक्षमा राखी लेबानी बहु अगत्यनी सूचनाओ.
* બચપણથી જ બાળક ઉપર નીતિનાં તેમજ ધર્મનાં સારા સંસ્કાર પડે એવા શુભ હેતુથી જ કોઈ પણ ગામ કે શહેરમાં જૈનશાળા કે કન્યાશાળાદિ કાયમ થવી જોઈએ અને એ શુભ હેતુ કેમ પાર પડે એવી ઊંડી કાળજી શાળાના માસ્તર, મેનેજર, પરીકે, ઈન્સ્પેકટરો અને વીઝીટરેએ વારંવાર રાખવી જોઈએ. દરેક શાળામાં બની શકે તે અભ્યાસકમ તેના શુભચિન્તકે એ બરાબર નકકી કરી લઈ તે મુજબ અભ્યાસ કરનારા બાળક માટે ધોરણે ગોઠવવાં જોઈએ. દરેક જૈનશાળાદિકમાં અભ્યાસ કરનારા બાળકે તેમજ બાળકની સભ્યતા રાખતાં શીખે, એક બીજા સાથે પ્રીતિથી હળીમળી રહેતાં શીખે, પિતાનાં માતાપિતાદિ વડીલની સેવા-ભક્તિ કરતાં શીખે, તથા શુદ્ધ દેવ, ગુરૂ અને ધર્મ તરફ તેમને મનોગત ભાવ દિન દિન વધવા પામે એ વિગેરે એમને જરૂરની ઉપયોગી બાબતો યહ મારી સમજ સાથે સમજાવવામાં આવે-તેમને ગળે ઉતારવામાં આવે-ગમત સાથે વાહ મીઠાશથી (હેતથી) એ એમને શીખવવામાં આવે, તેમજ બહુ સારા દાખલા આપી એના લાભ સમજાવવામાં આવે, તે એમને અવશ્ય લાભ થાય જ અને એ રીતે આપણે શુભ હેતુ પણ પાર પડવા પામે. દરેક જૈનશાળામાં બાળક-બાકાઓને આ રીતે કેળવણી આપનાર શિક્ષક પોતે જ સુશિક્ષિત, બહ સારી ચાલના, સભ્ય, સુશીલ, શ્રદ્ધાળુ, પ્રેમાળ અને ઉંડી લાગણીવાળી હવા જોઈએ. આવાં સારા સુશિક્ષત શિક્ષકો પાસેથીજ આપણા બાળકે અને બળિકાઓને કેળવી જાણવા માટે કંઈ સારી આશા રાખી શકાય. પણ જે શિક્ષકે પોતેજ અશિક્ષિત અથવા અર્ધદગ્ધ જેવા હેઈ, ભણનાર બાળકોને ભણાવવાને બદલે વારંવાર રંજાડે, તેમને મારે ફટે, ગાળે દે, અને વારંવાર ત્રાસ આપે એવા ઉંટીયા ( ઉટપટાંગ) શિક્ષકો પાસેથી શી સારી આશા રાખી શકાય ? જે કઈ શિક્ષક પોતાની પાસે ભણનાર બાળકને બહુજ માયા-મમતાથી સ્વપુત્રપુત્રીવતું કાળજી રાખી ભણાવે, જડ જેવા છાત્રને પણ કેળવીને હીરા જેવો બનાવે, વિનયવાન્ કરે અને શુભ આચરણ શીખવી તેમાં મજબૂત કરે તેવા ભાગ્યવાન શિક્ષકેજ શાળામાંના બાળકોનું કંઈ પણ ભલું કરી શકે.
જૈનશાળામાં અભ્યાસ કરતાં બાળકોએ પાળવાના નિચમે.
હરહમેશ જે શાળામાં નિયમિત વખતે બાળકોએ હાજરી આપવી. અને પ . શિક છે કે હિત શિખામણ આપ તે તેમણે હિ ધારી રાખવી. શિક્ષકની અદબ રસાચવીને ચૂપકીદી સહુએ કાંપીને બેસવું અને જે પાઠ શિખવે તે લક્ષ રાખીને સાંભળી સમજી લે, વારંવાર પોતાના શિક્ષકને નકામી વસ્તી આપવી

Page #19

જનશાળાના કાર્યવાહકોને સૂચના. પડે નહિ તે માટે શિક્ષકે આપેલા-સમજાવેલે પાઠ બરાબર તૈયાર કરી લાવો જોઈએ. શાળામાંથી ક્યા પછી કંઈપણ મસ્તી કર્યા વગર આપણે ધારેલા મુકામે ચાલ્યા જવું જોઈએ. હરહમેશ પ્રભાતમાં ઉઠીને સિથર મનથી નવકાર મંત્રનો જાપ કરો. પિતાના માતાપિતાદિક વડીલોને નમન કરવું. જિનમંદિરે (દેરાસરે) જઈ જિનેશ્વર ભગવાનના ભાવથી દર્શન કરવા અને તેમની બાળીભેળી પણ સ્તુતિ કરવી. એજ રીતે આપણા ધર્મગુરૂ ( સાધુ-મુનિરાજ) ને અને વિદ્યાગુરૂને પણ ભાવથી નમન કરવું અને તેમને આશીર્વાદ મેળવ. જૈન બાળકોએ તેમજ બાલિકાઓએ કોઈપણ નડાનાં આચરણવાળાં બાળકની બત કદાપિ કરવી નહિ. જ્યારે ભૂખ તૃષા લાગે ત્યારેજ, ભાવે એટલી જ ખપતી વસ્તુ ખાવી પીવી, પણ પરાણે અફાન્તીયા થઈને ખૂબ પિટ ભરી ખાવું પીવું નહિ. જેથી ઉલટા હેરાન થવું પડે એવું કઈપણ ઉતાવળા થઈને કરવું નહિ; માબાપ સુખદાયક આજ્ઞા સદાય માથે ચઢાવવી. માબાપની આજ્ઞા કદાપિ પણ લેપવી નહિ. ચીડીયા કે રીસાળ થવું નહિ. ખુશ મીજાજમાં રહી માબાપનું મન પ્રસન્ન રાખવું, એજ રીતે વિય-નમ્રતા દાખવીને આપણા વિદ્યાગુરૂનું મન પણ પ્રસન્ન કરવું. નવકારમંત્રના જાપથી દુઃખ દૂર થાય છે અને અરિહંત દેવને તથા આપણા ધર્મ ગુરૂને ભાવથી નમન-પૂજન કરવાથી પાપ નાશ પામે છે, પુન્ય વધે છે, બુદ્ધિ સુધરે છે, શ્રદ્ધા નિર્મળ થાય છે અને આપણામાં બહુ સારું ડહાપણ આવે છે. તેથી વર્તન પણ ઉંચું થવા પામે છે. એ રીતે ઉત્તમ સંગતિ-સમાગમથી અનેકાનેક લાભ રાપજે છે. એ આદિ સઘળી હિતકારી બાબતે શિક્ષકે બાળકેને બહુ પણ રીતે સમજાવવી જોઈએ, અને બાળકોને અભ્યાસ તેમની ભવિષ્યની જીદગીમાં તેમને પિતાને તથા તેમના અનેક સંબંધીઓને બહુજ ઉપગી નીવડે એવી ઉત્તમ કેળવણી આપવા ભરે ચીવટ રાખવી જોઈએ. ઈતિશમૂ. સમિત્ર કપૂરવિજયજી,
મુબારક હો”
રાગ–ગઝલ, કવાલી. નવીન આ વર્ષની આબાદીમાં દિલદાર મુબારક હો ! ખરે દિલદાર મુબારક હે! નવિન દિલદારૂ મુબારક હે : નવીન ગુણીજન સુરા પંડિત રાની. જન છે શૈર્ય ધારક છે; એવા દિલદાર મુબારક હો ! રૂડા દિલદાર મુબારક હો ! નવીન એવા રાન્મિત્ર લાયક જે, કષ્ટ હરનાર મુબારક હે ! નવીન કા નવીન , નવા દિલદાર મુબારક છેનવીન માર્યા જ કરે છે તે, ફર્ડ માની મુબારક છે. મુબારક હો ! મુબારક હૈ ! મુબારક હો ! મુબારક હે ! નવીન
ગુલાબચંદ મુળચંદ બાવિશી (ચુડાનિવાસી),

Page #20

જેન
પ્રકાશ.
નરેશર સ્થિાનું ૩ષે રથ.
(મળેલું. ) દેહાદિમાં અહીં માત્ર બુદ્ધિવાળા આભાઓ પ્રત્યેક પળે શરીર, મન અને વાણીના વ્યાપારોવડે અનેક પ્રકારનાં કર્મબંધને કરી ભારે થાય છે. નાના પ્રકારની સારવૃદ્ધિ કરનારી ક્રિયાઓમાં તન્મયપણે જોડાય છે. જગતના પ્રાણીઓ સાથે વેર વિરોધ ઉત્પન્ન કરે છે અને વધારે છે. પરિગ્રહની પ્રાપ્તિ, વૃદ્ધિ અને
રક્ષણ અને અનેક પ્રકારના સાવદ્ય વ્યાપાર આદરે છે. સ્ત્રી, પુત્ર, કુટુંબ, ધન, વૈભવ અને યશ કિર્તિ માટે રાત્રી દિવસ નહીં આચરવાના કૃત્ય આચરે છે. અને ઘણે ભાગે આર્ત અને ૮ ધ્યાનમાં ધ્યાનમસ્ત વેગીઓની જેમ પિતાને ઘણો કાળ કાઢે છે. આમ કવૃદ્ધિ કરનારી ક્રિયાઓના અતિ સેવનથી આભા વાલીન થતા જાય છે. અને પિતાની ઉચ્ચ અને ઉજવળ થવાને યોગ્ય સ્થિતિનું અંતર વધારતા જાય છે.
સપુરૂષોએ સ્વાનુભાવથી અને પૂર્ણ રાનથી, આત્માના ઉપરોકત દે અને મલીનતા ટાળવાને અને વિશુદ્ધ થવાને યોગ્ય ઉપાયો સતુ શાસ્ત્રમાં જણાવ્યા છે. તેને યથાવિધ આચરવામાં આવે છે તે તે ઉપાયે ખરેખર અમેઘ થઈ પડે તેમ છે. વડાવશ્યક-પ્રતિકમણની યિા એ આ વિશુદ્ધિનો સરસમાં સરસ અને રસરળ ઉપાય છે. એ કિયા શ્રાવકો અને સાધુઓને હમેશ સવાર સાંજ પોતપિતાના અધિકાર પ્રમાણે શિષ્ઠ પુરૂએ બતાવેલ કમ અને વિધિ પ્રમાણે, આદર, ઉપગ, સ્થિરતા અને શ્રદ્ધા સહિત કરવાની છે. પ્રતિક્રમણમાં આવતા સૂત્ર, અને અધિકારોના અર્થ ભાવ અને હેતુને લક્ષમાં રાખવાના છે. આચાર્યશ્રી સંઘ અને પિતાના આત્માની સાક્ષીએ પોતાના દુષ્ટ કૃત્યેનો શુદ્ધ અને સાત્વિક અંત:કરણથી પશ્ચાતાપ કરવાનો છે. થયેલ દુષ્કાનું પ્રાયશ્ચિત્ત અને ફરીથી તે તે જે તે તે અધ્યવસાયે નહીં કરવાનો દ્રઢ સંકલ્પ કરવાને છે. પ્રતિકમણના મારા અને માયાનાના મૂળ સિદ્ધાન્તને–પોતાની ભૂલની વકીલાત કે બચાવ કયાં વિના અમલમાં મૂકવાનું છે. થયેલાં ધેર વિરોધને હમેશને માટે જ થયાંજ નથી એમ ભલી જવાના છે. અને એકંદરે આત્મા પર ચઢેલા દેવીના પડને એક પછી એ. એ. અનુક્રમે છે. તઃકરણથી “મિચ્છામી દુક્કડમ્ ” દેતાં ઉખેડીને ફેંકી દેવાના છે. આ સઘળા વિષચેના સગ્ય વિધાનો પ્રતિકમણની ક્રિયામાં આવે છે. તેની તિકમની ક્રિય. આવા ઉચ્ચ આશય અને ઉચ્ચ લક્ષ્યને ધ્યાનમાં રાખીને તથાવધ રીતે કરવામાં આવે તે આત્મા કર્મભારથી અવશ્ય હળવે થતો જાય છે, મલીનના ટાળી વિશુદ્ધ બન જાય

Page #21

આવશ્યક ક્રિયાનું ઉચ્ચ રહસ્ય.
-
-
-
-
-
- -
- -
છે, અને તેથી ઘણી નિર્જરા અને છેડે બંધ થાય છે; ફરીથી આત્મમલીનતા કરનારી ફિયાઓથી પાછે પગ રહે છે. એમ અનુકમે આત્મા પરમપદને-અરાળ સુખને અધિકારી બને છે.
આજ કાલ કેટલાએક મુમુક્ષુઓ, અને ધર્મની ખરી શ્રદ્ધાવાળા સમજદાર મનુષ્યોને બાદ કરતાં શ્રાવક શ્રાવિકાઓને માટે ભાગ આવી ઉચ્ચ હેતુથી યોજાયેલી પ્રતિક્રમણની કિયાને માત્ર કુળધર્મના ચાલ્યા આવતા રીવાજ પ્રમાણે, ગતાનુગતિકપણે કિયા હેતુ, અર્થ, ભાવ, અને પરિણામ સમજ્યા વિના કે સમજવાના ખપી થયા વિના કર્યા જાય છે. અને પ્રતિક્રમણના સૂત્રને બતાવેલા કુપ્રમાણે ફેન ગ્રાફની માફક કે પિોપટજીની માફક ફક્ત મેઢેથીજ બેસી જાય છે. અને જેમ થેડા ટાઈમમાં આ આવી પડેલી ફરજથી મુકત થવાય તેમ કિયાનું કામ ઝપાટાબંધ સમેટી લઈ કરેલી ક્રિયાને સાર્થક માની સંતોષ પામે છે. પોતાના હોટ દે કે જેને પ્રકટ કરવાથી સમાજમાં પિતાની નિંદા થાય તેમ હોય તેવા દો
ને છુપાવી, સભાસમક્ષ ગુરુ મહારાજ પાસે ન્હાના ન્હાના કે નજીવા દેપ માટે આલેચના પાયશ્ચિત્ત લઇ પિતાને ધન્ય કૃતાર્થ ગણે છે અને ગણાવે છે. જે જે દે માટે પ્રાયશ્ચિત્ત લીધું હોય કે પ્રતિકમણ કરી મિચ્છાદુક્કડ આપ્યા હોય તે તે દને ફરી ફરીને બળવત્તર અધ્યવસાયે સેવે છે. અને દોષની શુદ્ધિ માટેજ પ્રતિકમણ કર્યું છે તે ન વિચારતાં વારંવાર એ દેથી લેશ પણ પાછી પાની કરતા નથી. અને ઉલટા પ્રતિદિન વધુ અને વધુ દે સેવતા રહે છે. પ્રતિક મણુની ક્રિયા કરતાં જે સૂત્રે બોલવામાં કે સાંભળવામાં આવે છે તેમાંથી એક પણ શબ્દ ભાગ્યેજ અંતઃકરણના ઉંડાણ સુધી સ્પર્શ કરે છે. આત્મા કેણિ? દેહ કોણ? કર્મ શું ? કર્મને આવવાનાં કારણો કે કિયાઓ કઈ ? દેહ, કર્મ અને આત્માનો સંબંધ કેવો છે? પ્રતિકમણના કયા કયા અધિકાર અને કઈ કઈ કિયાથી આત્માના કયા કયા દેખે ટળે છે? એ વિગેરે બાબતોમાંથી એક પણ બાબતનું લેશ પણ જાણપણું ભાગ્યેજ હોય છે. અથવા તો એના જાણપણા માટે સદ્દગુરૂ કે શાસ્ત્રજ્ઞ પુરૂ પાસે ભાગ્યે જ તે વિષયની પ્રશ્નપરંપરા કરવામાં આવે છે. આથી પ્રતિકમણ જ્યાના ખરા લાભથી તેઓ ઘણે ભાગે નશીબ કહે છે. જે ક્રિયાથી અપરિચિત લાભ થ જોઈએ, પરમ શાંતિ અને વિશુદ્ધતા થવી જોઈએ, તેને હદલે તે કિયા નામમાત્ર ફળને પ્રકટાવી શકે છે. એ એ ફિવાની ખામી કે કિયાના કુમની ખામી નહીં પણ એ કિયાને અગડબડ કરી જનાર અધિકારી બીજ ખાવી છે. પ્રતિકમણી ક્રિયા અને તેના આશય જાતે ઉત્તમ. છતાં સાધનાની અજ્ઞાનતાથી એ કિયા કિયાના ખરા અર્થને સિદ્ધ ન કરે છે સ્વાભાવિક છે. દુનિયાના દરેક મત, પંથ, સંપ્રદાય કે ધર્મમાં માત્ર ગતાગતિક

Page #22

જેનધન પ્રકાશ.
પર વનારી અને ક્રિયાના વામને નહીં જાણનારી પ્રજા ઘણું હોય છે. અને પિતા પોતાના સાંપ્રદાયિક શાસ્ત્ર અને તેના વિધાનો તરફ ધ આગ્રહ અને બીહતના શારા અને વિધિ માટે તિરસ્કાર પણ તેવાઓને જ વધારે હોય છે.
કાળના દેહાધ્યાની આત્માથી પહેલી જ વખતે યથાર્થ રીતે આવશ્યકાદિ કિરાએ બને એ પ્રાચે અશકય છે. પણ એનુક્રમે તે તે ક્રિયાના અધિકાર અને મને જાણીને તથાવિધ પદ્ધતિથી ક્રિયાઓ કરવાનો અભ્યાસ પાડવામાં આવે, અને વારંવાર થી પાછા હઠવાનું અને નવા દપ પ્રબળ કારણ વિના નહીં કરવાનું લક્ષ્યમાં રાખવામાં આવે તો તે તે કિયાએ સહજ સિદ્ધ જેવી થઈ જાય છે. કિયા સિદ્ધિ માં સાધ્ય કે સાધન, રાધ્ય અને હેતુઓને સમ્યક પ્રકારે જાણીને લક્ષમાં રાખવા જોઈએ. જેમ જેમ સાધ્યને લક્ષ્યમાં રાખી, યોગ્ય સાધનવડે સાધવામાં આવે છે, તેમ તેમ સાધ્યની સિદ્ધિ જલદીથી થાય છે. પિતાથી યથાર્થ રીતે ધર્મોકિયા ન થતી હોય અથવા તો કિયામાં ઉપયેાગ શૂન્યતા, મંદઆદર, ચપળતા કે પ્રમાદ વિગેરે દોષ સેવાતા હોય, કિયા અને તેના હેતુઓ વિગેરેનું જાણપણું ન હોય; વિગેરે વિગેરે એવાજ બીજા કારણોથી ધર્મક્રિયાઓ નહીં જ કરવી જોઇએ એવો આગ્રહ કરનાર મનુષ્ય કિયાના ખરા લાભથી સદાને માટે વંચિત રહે છે. “તરતા આવડ્યા પછી જ પાણીમાં પગ મૂકો” એવી પ્રતિજ્ઞા કરનાર મૂર્ણ મનુષ્યને જેમ કદી પણ તરતા આવડતું નથી, તેમ “કિચાને યથાર્થ સિદ્ધિ કે યથાર્થ જ્ઞાન થયા પછી જ ક્રિયા કરવી એ એવો દુરાગ્રહ કરનાર મનુષ્યને તે કિયાના દત્તમ લાભ કદી પણ મળતાજ નથી. શરૂઆતને એકડે વાંકો ચુડાજ હોય છે, શરૂઆતમાં કોપી લખનાર વિદ્યાર્થીઓ લખતાં લખતાં કેપીમાં અનેક ડાઘાડથી પાડે છે, ચાલતા શીખનાર બાળક શરૂઆતમાં દશ વીશ પછાડ ખાય છે, તેમજ શરૂઆતની ક્રિયામાં પણ એવા જ પ્રકારની ખામીઓ આવવા અવશ્ય સંભવ છે. પણ જેને એકડે વાંકે થતો હતો તે જ વિદ્યાથી - ભ્યાસ પાડતાં લેખનકળામાં પહેલે નંબરે આવે છે. અને ચાલતાં પડી જનાર
કરાઓ ચાલવાનો અભ્યાસ પાડતાં મહાટી કુલ માતા અને દોડતા થાય છે; તેમ ક્રિયાનો તથાવિધ રીતે અભ્યારા પાડતાં, ક્રિયારૂચિ વધારતાં, અર્થ ભાવની પચે પણ કસ્તાં, જાણવાને ધરા કરતાં, વખત જતાં કિયાઓ પણ અવશ્ય પૂર્ણ ફળ પ્રકટાવનારી નિવડે છે. માટે લકૃલ થાય છે, કે અવિધિ થાય છે, તેથી ફિયા જ કરવી એવો ખ્યાલ રાખવા કરતાં ભૂલ થાય છે તે જાણીને સુધારવી અને અવિધિ થતી હોય તો વિધના જાણ પુરૂ પાસેથી વિધિને જાણીને તેનો યાચિત આદર કરતા રહેવું એ વધારે ચેપ્ય છે. માત્ર સંપ્રદાય મોહથી, કે સમાજમાં ધર્મિષની પંક્તિમાં ગણાવાના લેભથી, કે આ લોક અને પર

Page #23

આવશ્યક ક્રિયાનું ઉચ્ચ રહય. લેકમાં પૈગલિક સુખના સાધનની પ્રાપ્તિની અભિલાષાથી ધર્મક્રિયાઓ કરવા કરતાં કેવળ નિષ્કામ ભાવે-કલિપત સુખ સાધનની આશા તૃષ્ણાવિના માત્ર આત્માને નિબંધ અને નિર્મળ કરવાને ખાતરજ ધર્મની ક્લિાઓ આચરવી એ વધારે ગ્ય છે.
- ઘરમાં સ્ત્રીઓ અને દુકાનમાં પુરૂ સવાર થતાંજ રાત્રિમાં ભરાયેલા કચરાને-ધૂળને ચારે બાજુથી ઝાડી ઝપટીને સાફ કરી નાંખે છે તેમજ દિવસમાં ભરાયેલા કચરાને સાંજે વાળીને સાફ કરી નાખે છે તેજ રીતિ સહુએ–અતિશય જ્ઞાની મહાત્માઓએ આત્માને સ્વચ્છ રાખવા માટે-મલીન થતું અટકાવવા, માટે પ્રાણીમાત્રના શ્રેયને અર્થે આવશ્યક ક્રિયા ક્રિયાપણે દર્શાવી છે. આ આત્મા કામણ શરીરરૂપ ઘરમાં રહે છે. તે ઘરમાં પણ કર્મરૂપ કચરાપટ્ટીને આવવાનાં આશ્રવ દ્વારા ખુલ્લાં હોય છે, તેથી તેમાં વારંવાર કર્મરૂપ કચરે ભરાય છે. રાત્રિને વિષે મન, વાણી અને શરીરને કુવ્યાપારેવડે એટલે કરવા ગ્યને નહીં કરવાવડે-તેમજ નહીં કરવા ગ્યને કરવાવડે આત્માને દરેક પ્રદેશ પર કામણ શરીરરૂપ ઘરમાં જે જે કર્મ રજ લાગી હોય અને આત્મમલીનતા થઈ હોય તેને માટે પ્રાતઃકાળે જ પ્રતિકમણની ઝાડી ઝપટીને સાફ કરવાની ક્રિયા સાધુઓ અને શ્રાવકોએ પિતપિતના અધિકાર પ્રમાણે કરવાની છે. આ રાત્રિએ લાગેલા દે ટાળવાની ક્રિયા હોવાથી તેનું શાસ્ત્રકારોએ “રાઈ પ્રતિકમણુ” એવું અર્થ સાધક નામ આપ્યું છે. એવી જ રીતે દિવસના ભાગમાં ભરાયેલા કચરાને સાંજે સાફ કરવાની ક્રિયાનું નામ “દેવસી પ્રતિક્રમણુ” રાખેલું છે. પાખી અને ચામાસી પ્રતિક્રમણ પણ એવી જ રીતે અનુકમે પંદર દિવસના અને ચાર માસના એકઠા થયેલા કર્મચરાને સાફ કરવા માટે જાયેલાં છે. જ્યારે દિવાળીના દિવસે આવે છે ત્યારે દરેક વ્યવહાર કુશળ મનુષ્ય પોતાના મકાનને સર્વ બાજુથી અને દરેકે દરેક ખૂણુ તપાસી બારીકીથી અને વિશેષ કાળજીથી સાફ કરી નાંખે છે અને મકાનને અનેક પ્રકારના હવાસુધારક અને શોભિતા જણાય તેવા રંગ રોગાનથી શોભાવે છે અને ઘરની ભીંતોમાં કે ભોંયતળીયામાં પડેલા ખાડાઓને સારી રીતે પૂરીને સઘળું નવા જેવું બનાવી દે છે, તેમજ આત્મકલ્યાણના અથી અને ધર્મકુશળ પુરૂ શ્રી સર્વાની આજ્ઞા અનુસારે પિતાના આત્માને રહેવાના ઘરમાં એક વર્ષ દિવસમાં ભરાયેલા કર્મરૂપ કચરાને જ્યારે પર્યુષણ પર્વ આવે છે ત્યારે આત્માના દરેકે દરેક પ્રદેશ ઉપથી નિકળી શકે તેવી રીતે સાંવત્સરી પ્રતિકમણની કિયાદ્વારા દૂર કરવા યથોચિત પ્રયત્ન કરે છે. પિતે જાણે અજાણયે સેવેલા દેને બરાબર યાદ કરીને આત્મસાક્ષીએ અને સદ્દગુરૂ તેમજ શ્રી સંઘ સમક્ષ, પિતાના દોષ માટે શુદ્ધ ભાવથી પશ્ચાતાપ

Page #24

જૈનધમ પ્રકાશ
કરીને સરળ ભાવે માફીની લેવડ દેવડ કરીને તેને પિદુડ આપે છે. વ દિવસના ભરાયલા કચરાને વળી એડીને આત્માને સ્વચ્છ બનાવવા અર્થેજ ભાદરવા સુદી ૪ ના રોજ સવસી પ્રતિક્રમણ કરવાની સહેતુક આજ્ઞા જ્ઞાનીઓએ કરેલો છે. તે પ માં આત્મમલીનતા ટાળવાને જે સવત્સરી પ્રતિકપણ કર વાનું છે, તેમજ અનેક પ્રકારની બીજી શ્રી સર્વજ્ઞપ્રણિત ધર્મક્રિયાઓ કરીને આત્માને પુષ્ટ બનાવવાના છે. અને ભવિષ્યને માટે જેમ દષાચરણુ આછું થાય તેવા પ્રત્યાખ્યાન સાથે દ્રઢ સંકલ્પો કરવાના છે. તેમજ ગીતા સદ્ગુરૂ અને સમાજ સમક્ષ પોતાથી થયેલા દેપાને સરળ અને સ્પષ્ટ રીતે જાહેર કરી, આલેયણાયશ્ચિત લેવાનું છે અને તે લીધેલા પ્રાયશ્ચિત પ્રમાણે કરી આપી ફરી તેવાજ દોષ ન સવાય તેને માટે બહુજ સાવચેત રહેવાનું છે.
આ સાડાત્રણ ગ્રંથના હાડચામના દેહને રહેવાના ઘરમાં સ્વચ્છતા માટે. વિવેક રાખવામાં આવે છે. તે ઘરમાં કૂતરા, બિલાડા, સુવર, સાપ, નેળીયા વિગેરે નુકશાનકારક પ્રાણીએ ન પેસી ય અને પેસી ગયા હૈાય તે તેમાં સદાના નિવાસ કરીને ન રહે તેને માટે બહુજ રાવચેતી રાખવામાં આવે છે. ઘરની અંદર અભડાવી મારનાર ઢેઢ, ભૃંગી, સમાર કે એવાજ બીક્ત મલીનારભીઆને પેસવા જતાં અટકાવવામાં આવે છે. અને ઘરમાં વિષ્ટા, મળ, મૂત્ર અને એવીજ ખીજી દુર્ગંધીને ન રાખવા માટે અને ઘરને લીપી ગુપી, ધાળીને સ્વચ્છ રાખવાને માટે દરેક પ્રયત્ન કરવામાં આવે છે. જ્યારે હાડચ ના દેહને રહેવાના ઘર માટે રાત્રિ દિવસ ચોખ્ખાઇની કાળજી અને પ્રયત્ન રખાય છે, ત્યારે આશ્ચર્ય છે કે ખુદ માલીક, કર્તાહર્તા, દેહુના રાન્ત આત્મદેવને હેવાના ઘરમાં ગમે તેટલા ભૂતડાએ ગમે ત્યારે આને ભરાઇ બેસે, ગમે તેવા વ્હેમે, ગમે તેવાં ક્રંધ, માન, નાય, લેભત ચાળા ગમે ત્યારે ગમે ત્યાં આવીને પેાતાનુ રહેડાણ જમાવી દે, ગમે તેટલી મેહુમાયારૂપ વિષ્ટા, અને વિષયવાસનારૂપ દુધીન! પર્વત જેવડા ઉકરડારૂપ ઢગલે ઢગલા ઢંકાણે ઠેકાણે જમા થયા કરે તેને માટે તે ઘરના માલીકને આત્મદેવને કશી જ ચિંતા નહીં, કશીજ કાળજી નહીં, કે શેર પ્રયત્ન નહીં તે દાને ચર કહેવું' કે દુનિયા દુધીના અને
પવિત્રતાને ઢગલે કહે એ દરેક હેલાઈથી સમજી શકે તેમ છે. પાંચે ઇન્દ્રિયે, મન, વાણી, અને દેડુના બધા દાવા એ મૃ એને પેસી જવાને સદાને માટે ખૂલ્લાં છે-કોઇપણ દરવાજે અટકાયત કરનાર કઈ પહેરેગીર નથી. આમ હવાથીજ દિવા નથી દુશ્મરમાં, છે ધા ઘેર ” એવી દશા થઇ રહે છે. આ સ્થિતિમાંથી ન્યાત્મદેવને જગૃત કરવાને, વિશુદ્ધ કરવાને, સ્વચ્છતાના નિયમનુ પાલન કરતા રહેવા માટે, પોતાના શકિત-સામને ઉપયેગમાં આવે

Page #25

આવશ્યક ક્રિયાનું ઉચ્ચ રહસ્ય.
. ૯ એવા બનાવવા માટે, અને પોતે જાતે છે તે મૂળ સ્થિતિવાળે થવાને માટે સત્વરૂપોએ હંમેશ પવાર, સાંજ, પંદર દિવસે, ચાર માસે અને બાર માસે પ્રતિક્રમણની ક્રિયા કરતા રહેવાનું ફરમાવ્યું છે. મેં ક્યાં ભૂલ કરી? મહારામાં કો દેષ પિરસી ગયો? કયા દે છે પક્ષપાત કો? કરવા ચોગ્ય શું મેં નથી કર્યું? આજે હું કેટલો ભારે થયો? આજે હું કોને નિષ્કારણ વેરી થયે? મહારામાં વિભાવદશા કેટલી વધી? મહારામાં કઈ કઈ જાતના કેટલા પટો પડ્યા? એ વિગેરે બાબતે સ્વાધ્યપૂર્વક વિચારીને જાવાને અને જાણીને હેપાદેયનો વિવક વિચારી દેવાનો પશ્ચાતાપ અને ફરીથી તે નહીં આચરવાનો દઢ સંક૯પ કરવા માટે પ્રતિકમણ કરવાનું છે. પ્રતિકમણમાં જે જે અધિકારે આવે છે તે સાળાને સાર, નિચળ કે ઉદ્દેશ આત્મનિરીક્ષણ, આત્મશુદ્ધિકરણ, શુદ્વાલંબન, અને સ્વધર્મે સ્થિતિકરણ એજ છે. રોજ રોજ પ્રતિકમણ કરીને એજ કરવાનું છે. આ હેતુ સફળ થાય તો કિયાનો પુરૂષાર્થ સફળ છે. લક્ષ્યને લય બાર રાખીને સેંકડે વર્ષ સુધી ક્રિયા કરવામાં આવે તો આંખો મીંચીને નિશાન પાડવા જેવો પ્રયત્ન થાય છે. જે ને રોજ-એમ વર્ષો સુધી પતિકમણની ક્રિયા કરવામાં આવે અને એ કિયા કરવાની ટેવ પડી જાય, પણ જે વિષય, કષાય, અને હાદિ દેથી રજ પણ પાછે. ન હઠે અને ઉલટાં વધુ અને વધુ દ સેવે, વધુ અને વધુ કમરજથી ખરડાયા કરે, વધુ અને વધુ વેર વિરોધ કરતો રહે, કિયાનો ઉદ્દેશ અભરાઈ પર મૂકી રાખે અને એ ભગવાન એના એ રહે તો “ઘાંચીને એલ એ કેશ ફરે તો પણ ઘેર ઘેર રહે અને “આંધળી દળે અને કૃત ચાટે એ કહેવત અનુસાર પરિણામ આવે.
ક્રિયા કરવામાં ગઈ કાલ કરતાં આજે કાંઈ વધારે શદ્ધિ અવશ્ય થવી જ જોઈએ અને આજ કરતાં આવતી કાલની કિયા પ્રસંગે એથી પણ વધુ નિર્મળતા થવી જોઈએ. એમ થાય તે હેતુ સફળ થાય છે. નહીંતર એટલે વખત દુનિયાના બીજા કલેશેમાંથી શરીર અને વાણીના વ્યાપારને રેકાય એટલે જ લાભ થાય છે. મન તે ગમે તે કિયા કરતાં ચપળ હોવાથી ફાવે ત્યાં જાય છે. અને કઈ કાંઈ ઉથલપાથલ કરી મૂકે છે. શરૂઆતથી તે સેકડે વર્ષો સુધી ાિ કરતા રહેવા છતાં “એ ભગવાન એના એ રહે છે તેવા પ્રકારની ક્રિયા, ક્રિયાના ખરા લાભને શી રીતે કરાવી શકે ?
કે ઈ બી કે પુરૂષ ઘરમાં કે દુકાનમાં ભરાયેલા કચરાને કાઢવા માટે હાથમાં સાવરણી લઈ “હુ કો કહું છું, કચરા નિકળે છે, ઘર સાફ થાય છે, ચારે. બાજુથી ઝાડી હા છે વગેરે વિગેરે સૂ મેથી વારંવાર બોલ્યા કરે અને હાથી સાવરણીને જમીન સાથે જરા પણ અડકાડે નહીં પણ જમીનથી ઉંચીને

Page #26

જૈનધર્મ પ્રકાશ.
ઉંચી જ રાખ્યા કરે અને કચરો સાફ કરવા માટે હાથ, સાવરણી કે શરીરના કોઈ પણ ભાગનો જોઈએ તે જરા પણ ઉપગ ન કરે–એવી રીતે મકાન સાફ કરવાની મૂર્ખાઈભરેલી કિયા કદાચ સેંકડો વર્ષે પર્યક્ત કરવામાં આવે અને માત્ર મેઢેથી કચરો કહું છું એમ બોલ્યા કરે તો તેધી શું તે ઘર કે દુકાન કદી પણ સાફ થઈ શકે કે ઉલટાં હમેશના વધતા જતા કચરાથી વધારે ને વધારે અસ્વસ્થ થતા રહે? એને જવાબ સાદી સમજવાળાઓ પણ જરદીથી આપી શકે તેમ છે કે એ રીતે એ ઘરકે દુકાન સાફ થારી જ નહીં. તેમજ આત્માને કર્મ કચરાથી સ્વચ્છ કરવા માટે, રોજ સવાર સાંજ પ્રતિકમણ કિયા કરતાં દરેક દેશ માટે વારંવાર માથી “મિચ્છામિ દુક્કડમ” બોલવામાં આવે, વારંવાર માફી માગવાના અને માફી આપવાના, દેષોથી પાછા એ રવાના માગધી ભાષાના સૂત્રો માત્ર મેઢેથી બોલ્યા કરવામાં આવે તેમજ આલેચના કરવાના, દેની નિંદા કે પશ્ચાતાપ કરવાના સૂત્રોને ફકત મેઢેથી વારંવાર બોલ્યા કરવામાં આવે અને એમ જ રેજ બલવા છતાં કઈ દિવસ પણ દોષથી રજમાત્ર પણ આત્મા એ સંસારવૃદ્ધિ કરનારી અને આત્માને મલિન કરનારી ફિયાઓથી પાછો ન હઠે અને ઉલટે વધુ અને વધુ એ દિશામાં આગળ વધ્યા કરે તે તે આત્મા કર્મભારથી કયારે હળવે થઈ શકે ? એ પ્રશ્નને સહેજ ઉત્તર છે કે એ પ્રયત્ન રેતીમાંથી તેલ કાઢવા જેવો નિષ્ફળપ્રાય નિવડે છે. અર્થાત્ સાધ્ય સાધવાનું રહી જાય છે, અને મુઠી વાળીને કે આંખો મીંચીને ચકરાવામાં દેડવા જેવું થવાથી હોય ત્યાં ને ત્યાં જ રહે છે, અગર હોય તેથી પાછા પણ હડે છે. પણ એટલું તે નિર્વિવાદ સિદ્ધ છે કે સત્કિયાને અભ્યારે અત્યારે કદારા શુ કે પરિણામવાળા જણાય, પણ વખત જતાં એ પણ સફળ થાય. નહીં કરનાર કરતાં કરનાર હજાર દરજે સારે છે; કરનારમાં અનુકળ પ્રમાઝ પ્રાપ્ત થતાં સહેજે અભિમુખતા અને ચગ્યતા ઉત્પન્ન થાય છે. ત્યારે નહીં કરનાર ગળીયા બળદ જેવે રહી કદી પણ ચગ્યતા મેળવી શકો નથી. કિયા કરનાર પતે કદાચ જૂનાધિક લાભ મેળવનારે થાય છે. પણ તે અનેક આત્માઓને રોકવાની અનુમેહન કરાવવાના કારણભૂત તો અવશ્ય થાય છે જ એ દિશાજ રારી છે, ભલે આખો મીંચીને દોડાય કે લક્ષ્ય વિન ડાય, દેડતાં દેડતાં કદાચ ખ ઉઘડી જશે અથવા સદૂગુરૂના જોગ મળી જઈ ખરી દિશા અને ખરૂં રવ હાથ લાગી જશે તે પહેલાના સઘળે પુરુષાર્થ રાફળ થશે. પણ જે કદી એવી કિયા સજુબજ થતું નથી, તે ડરીને કયારે ઠેકાણે આવશે? તેનો તે નિર્ણય પણ કયાંથી થઈ શકે. જાગ્યે અજાણયે ખાધેલી સાકર ગાળી તે લાગે છે જ અને જાયે કે અજાણ્યે ખાધેલી ઠાકર પણ દુખ ઉપજાવે છે જ, તે ઉપગ યુક્ત કે ઉપયોગ વિના પણ ધર્મક્રિયાનું આરાધન કે પરમપુરૂષના

Page #27

આવશ્યક ક્રિયાનું ઉચ્ચ રહસ્ય.
૨૨ વચનેને શુષ્ક ઉચ્ચાર પણ કાંઇને કાંઈ લાભ કરનાર અવશ્ય થાય છેજમંત્રના અર્થ જણ્યા વિના જેમ નથવિધ મંત્ર સાધના કરનારને મંત્ર ફળીભૂત-કાર્યસાધક થાય છે. તેમ અર્થ જાણ્યા વિનાના પણ પરમ પુરૂષોના વચનો મંત્રની જેમ જરૂર અસરકારક તે થાય છે. ત્યારે એ દિશામાં પ્રયાણ કરવાથી એકદરે ખાવાનું કશું નથી, પણ કાંઈને કોઈ પ્રાપ્ત થવાનું છે તે નિઃસંશય છે. આથી એમ સમજવાનું નથી કે જેમ કરતા હોઈ તેમ કર્યો જવું, પણ જેમ બને તેમ લક્ષ્યને જાણીને તેને ધ્યાનમાં રાખીને જ ક્રિયા કરવાને અભ્યાસ પાડવાના ખપી થવું. હાલના જમાનાના સુધરેલા અને કેળવાયલા ગણાતા મનુષ્ય માંથી કેટલાકને પ્રતિકમણ જેવી ક્રિયા કરવા તરફ રૂચિ કે પ્રવૃત્તિ હોતી નથી. અને કદાચ કોઈ વખત પ્રતિકમણાદિ ક્રિયા કરે છે તે જગતના દફતરે નામ નોંધાવવાને ખાતર, કે સમાજના સર્કલમાં રહી શકવાને ખાતર વેઠની જેમ કરે છે. તેના કારણે પૈકી કેટલાક નિચે પ્રમાણેના પણ છે. ૧. એક તો તેમને બાલ્યકાળથી તેમની યોગ્યતા અને અધિકાર પારખીને ધર્મના
મૂળ ત અને નિત્ય નૈમિત્તિક કિયાએ, અર્થ અને આશય સાથે અને કાર્યસાધક થાય તેવા રૂપમાં ફરજીયાત શીખવવામાં આવતી નથી. તેમજ બાલ્યકાળથી ઘરના વડીલો પિતાની સાથે રાખી એવી ક્રિયાઓ કરાવવા તરફ અને કિયા કદાચ કરાવે છે તે સાથે તેને રસ પડે એવી સમજ પાડવા તરફ ધ્યાન આપતા નથી. (સમજણ કયાંથી પાડે, માવતરો પિતેજ સમજતા ન હોય, તે પિતાના બાળકને શી રીતે સમજાવી શકે?) અને તેથી એવી ક્રિયાઓ કરવાને અભ્યાસ નહીં પડવાથી, તેવી ક્રિયાઓ કરવા તરફ
બરાબર ધ્યાન અપાતું નથી. ૨ બીજું એ કે હાલના જમાનામાં વિલાસીપણું અને સુખશળતા વધતી જતી
હોવાથી એવી કિયામાં વખત ફેકવાનું બોજારૂપ જણાય છે. ૩ ત્રીજુ એ કે એક અરબસ્તાનના આરબને જેમ ચીન દેશની ચાઈન ભાષાના
ભાષણમાં કાંઈપણ રસ કે સમજ પડતી નથી તેમ અર્થ, ભાવ, હેતુ વિગેરે જાણ્યા વિના, ચાલતી ભાષાથી અત્યંત જુદી ભાષાવાળા સૂત્રે બેલી જવામાં કે સાંભળી જવામાં સમજણના અભાવે રસકે ભાવ આવતું નથી. અને શું બોલ્યા કે શું સાંભળ્યું અને તેને હાઈ શું ? એ ભેંશ આગળ ભાગવત જેવું થાય છે. તેથી તેમાં શુષ્કતા લાગે છે. અને પ્રતિક્રમણ જેવી ઉચ્ચ આશયવાળી કિયાતરફ પણ જોઈએ તે આદર થતો નથી. તેથી જ
પ્રતિકમણાદિ સૂત્રોના અથ" અને ભાવ જાણવાની અત્યંત આવશ્યકતા છે.) જ રહ્યું છે કે જેઓ હમેશ સવાર સાંજ પ્રતિક્રમણ કરનારા અને દે માટે

Page #28

જૈનયમ કાશ. વારંવાર મિચ્છામિકકડમ્ દેનારા અને આલયણ પણ લેનારા છે તેઓમાંના કેટલાકને વિરોધ વધારનારા, અતિશય કે ધી, અતિશય દંભી, અતિડાય નિંદર કે અનીતિ અને જુઠાણા તરક અતિ પ્રીતિવાળા જુએ છે. તેથી એ પાનની કિંમત ઓછી આંકવાને બદલે, ઉત્તમ ક્રિયાઓ કરવા છતાં તેમનામાં ઉત્તમતા ને આવેલી ન જણાયાથી તે કિયાની કિંમત ઓછી કે
છે. આથી એ ક્રિયાઓ કરવા ભણી ઓછું લાય રહે છે. - પાંચમું એ કે આ જમાનામાં તર્ક વિતર્કની જાળા વધતી જાય છે. અને અનેક પ્રશ્નોની ભરતીથી મગજ ઉભરાઈ જાય છે. ડામ ઠામ શંકાઓ ઉદ્દભવે છે અને
ગુરુ પાસે તેનું સમાધાન મેળવવા જતાં--હૃદય ખુલ્લું કરતાં મહારામાટે છે અભિપ્રાય બંધાશે ? સાંભળનારાઓ નાસ્તિક કે મિથ્યાત્વી કહેશે વિગેરે વિગેરે ભયથી કાના ધુમાડાને અંદર અંદર ભરી રાખવામાં આવે છે. તેથી તે મને શંકાના ધુમાડાથો કાળા જેવા થઈ જાય છે, અને સમાધાને ચિયા વિના એવી કિયાએ તરફ રૂચિ થતી નથી. આ અને એવા જ બીજી ફિયા કરવામાં અંતરાય કરનારા અનેક કારણે જીવને આવશ્યક જેવી ઉચ્ચત્તમ કીયા કરતાં અટકાવી રાખે છે. અને જૈનના ક્ષમાદાન અને ક્ષમા
યાચનાના પરમ ખૂબીદાર અને અત્યંત ઉપકારક સિદ્ધાન્તથી બેનસીબ રાખે છે. પિતે બીજા પ્રત્યે અણગમતા, અણઘટતા કે દોષભરેલા કરેલ આચરણુ બદલ બીજની પાસેથી નગ્ન થઈને શુદ્ધ અને નિર્દભ અંતઃકરણથી હર હમેશ માફી માગવાના અને બીજાએ પોતાના તરફ કરેલા દે માટે બીજાને માગ્યું કે વગર મા, તન, મન અને વચનથી-નખાલસ દીલથી માફી આપવાના જૈન ધર્મના ઉચ્ચતર સિદ્ધાન્તની બરોબરી કરનારે કઈ પણ સિદ્ધાન્ત પૃથ્વી પરના કોઈ પણ ધર્મમાંથી ભાગ્યે જ મળી આવે તેમ છે. બીજાના દે બદલ માફી આપતાં પિતાનામાં કેટલી બધી સહનશીલતા અને ઉદારતા વધે છે? અને પોતાના દોષો અદલ બીજા પાસે માફી માંગતાં કેટલાં નમ્ર, નિરભિમાની અને પાપકરૂ થવાય છે ? અને જગતમાં એવાં નરરત્નોથી કેટલી સુલેહ શાંતિ જળવાઈ રહીં જગતે સ્વર્ગ જેવું થઈ રહે છે? તેને ખ્યાલ નિષ્પક્ષપાતી અને સત્ય પ્રેમી સનેને સહેજે થઈ શકે તેમ છે.
જગતના મોટા ભાગનું વલણ દેહાધ્યાસની અતિ પ્રવૃત્તિ તરફ અધિક અને અધિક વળતું જાય છે અને આત્મકલ્યાણની આવશ્યક ક્રિયાઓ અને કાર્યો માલ વિનાના અને જરૂર વિનાના મનાતા જાય છે. અવશ્ય કરવા યોગ્ય રહી જય છે અને નહીં કરવા યોગ્ય આવેચક ગણાય છે. દુનિયાના ડાએ ધર્મની બાબતમાં કેવળ મૂM જેવા હોય છે. અને દુનિયાની પ્રા દુનિયામાં ડાહ્યા ગણુ.

Page #29

આવશ્યક ક્રિયાનું ઉચ્ચ રહસ્ય. તાઓનું અનુકરણ કરનારી ઘણે ભાગે હોય છે. આવી પ્રજાની બહાળતાથી ધર્મ અને તેના સિદ્ધાન્ત ગમે તેટલા ઉચ્ચતમ હોય છતાં, અને તે ધર્મ તથા તેના સિદ્ધાન્ત જગતમાં સર્વોપરી પદને યોગ્ય થઈ શકે તેવા હોવા છતાં એવા મંદાધિકારીઓના હાથમાં એ ધર્મ હોવાથી તે ધર્મ ત્રિભુવન વ્યાપી થવાને બદલે જગતના એક નન્હાના સરખા ભાગના મહાના સરખા કુંડાળામાંજ માત્ર સંકડાઈને જેવી તેવી સ્થિતિમાં રહી જાય છે. આથી ઉચ્ચ ધર્મના ઉચ્ચ સિદ્ધાન્તો અને આવશ્યક જેવી ઉત્તમ ક્રિયાઓના હેતુઓ અને મમ જોઈએ તેટલાં અજવાળામાં આવી શકતા નથી અને પ્રજાને ઑટો ભાગ તેને છુટથી લાભ લઈ શકતા નથી.
સપુરૂના ફરમાને પ્રમાણે વર્તવામાં કે ચાલી આવતી ધાર્મિક ક્યિાએમાં ખરો પ્રેમ, ખરી સમજણ, અને ખરી શ્રદ્ધાથી પ્રવૃત્તિ કરવામાં સાધકને પિતાની યોગ્યતાની ખામીથી અનેક વિના આડે આવે છે. જીવનનિર્વાહની છેમાલમાંથી છેડે પણ અવકાશ મેળવી પૂર્વ પુરૂષના ફરમાનો અને તેમની રહેણીકરણી પર વાચ્ય અને સ્થિરતાપૂર્વક થોડે પણ વિચાર કરવામાં આવે અને તદનુસાર અનુક્રમે વર્તવાને નિશ્ચય કરવામાં આવે તે અવળું ચાલતું ચક સવળું ચાલવા માંડે અને પુરૂના કૃપાપૂર્ણ પ્રયત્ન સફળ થાય.
પ્રતિકમણ ક્રિયા માટેના “આવશ્યક સૂત્ર” નામના જૈન આગમ ઉપર પૂર્વના મહાન સમર્થ મહષિઓએ હજારો અને લાખો લેક પ્રમાણુના સંખ્યા બન્ધ ગ્રન્થ થનારી પ્રજાના હિતને માટે બનાવી રાખ્યા છે. એ પણ આવશ્યક કિયાની (પ્રતિકમણ કિયાની) આવશ્યક્તા માટે પ્રબળ અને અચૂક પૂરાવે છે.
બીજી કેટલીક ક્રિયાઓ જ્યારે ફળ આપવામાં કદાચ વાયદે કે ઉધારે કરે છે ત્યારે પ્રતિકમણની ક્રિયાને યથાવિધિ કરવામાં આવે તે તે રેકર્ડ રેકડો લાભ આપે છે. બીજાએ આપણુ પ્રત્યે કરેલી ભૂલની આપણું તરફથી માફી આપવાથી હૃદયનો જવલંત ક્રોધાગ્નિ તુરતજ એલાઈ જાય છે, અને આપણું ભૂલની બીજી પાસે માફી માગવાથી હૃદયમાં કંટક સાલતું સાલ નિકળી જઈ હદય નિઃશય-નિષ્કટક થઈ જાય છે. આથી આત્મા શાંત, સ્વસ્થ અને અનકમે સ્થાયી સુખના ભોક્તા બને છે. એજ તેનો રેકર્ડ રોકડે લાભ છે. હૃદયસંતાપ જેવું કંઈ દુઃખ નથી અને હૃદયશાંતિ જેવું કંઈ સુખ નથી. માફીની લેવડ દેવડથી સંતાપ નષ્ટ થાય છે. અને શાંતિની પ્રાપ્તિ થાય છે. એજ એ કિયાની ઉત્તમત્તાના પ્રત્યક્ષ પૂરાવો છે. તેમ છતાં સમ્યગ જ્ઞાનના અભાવે, સત્સંગની એગ્ય જોગવાઈ વિના, આત્માના ચારિત્રાવરણીય કર્મની બહળતાથી અને દેહાધ્યાસ તથા પ્રસાદવશથી આત્મા આવી આદરણીય અને પ્રત્યક્ષ લાભ

Page #30

૨૪
જેના પ્રકાશ."
દાયી કિયા રાગુખ થઈ શકતો નથી. અમે પણ જગાના એવાજ જીવની પંકિતમાંના છીએ છતાં આ બાજુહી અમારો પ્રયત્ન પણ અમારા અને અમારી પતિના બીજ ના હિતને જ છે, અને તેથી જ આ લેખ લખવામાં આવ્યો છે. આશા છે કે ભવબિરૂ મનુષ્ય એનો લાભ લઈ આવશ્યક જેવી ઉત્તમ કિયા સન્મુખ થઈ અમારા પ્રયત્નને સફળ કરશે. તથાસ્તુ.
श्री जैन शेतांबर कोन्फरन्सचेंनवमुं अधिवेशन.
(પ્રમુખના ભાષણનું અવલોકન વિગેરે. ) શ્રી કાનેર ટેટમાં આવેલા સુજાનગઢ નામના શહેરમાં આપણી શ્રી જૈન કોન્ફરન્સનું નવમું અધિવેશન મહાસુદ ૧૧-૧૨-૧૩ નેરેજ થયું હતું. તે સંબંધી પ્રાથમિક હકીકત અમે અમારા ગયા વર્ષના ૧૧ મા અંકના મુખપૃષ્ઠની પછવાડેના ભાગમાં આપી ગયા છીએ; અને પસાર થયેલા ઠરાવો વિગેરે અંક ૧ર માં આપી ગયા છીએ; એ સંબંધી વિશેષ હકીકત રજુ કરવાની અમે અમારી ફરજ સમજીએ છીએ. અમારો મત શરૂઆતથી એવો છે કે કોન્ફરન્સ જેવા મંડળની આપણે તેમને વર્તમાનકાળમાં બહુજ જરૂર છે. આપણા સર્વ બંધુઓ એકઠા થઈ કેમ અને ધર્મની અભિવૃદ્ધિના વિચારો પર વિવેચન કરે, યોજનાઓ કરે અને તે અમલમાં મૂકવાના માર્ગો બતાવે તે વાત અનીષ્ઠ છે એમ માનનાર વિચારશળ વ્યક્તિ ભાગ્યેજ હોઈ શકે એમ અમને લાગે છે. અને તેથી જ આ કોન્ફરન્સમાં થયેલ કાર્ય પર વિચારણા કરવાની અમને ખાસ જરૂર લાગે છે. એમ કરવાનું બીજું એ પણ કારણ છે કે કેટલાંક અવનવા પ્રસંગોને લઈને કેન્ફરન્સનું અધિવેશન થવામાં વિતા આવ્યાં કરતાં હતાં, તેથી તે વિનોને પરાસ્ત કરી તેને પાછી ઉદયમાં લાવવાની જરૂર હતી. તે નિદ્રાવશ થયેલ મંડળને ફરીવાર જગૃત થતું જોઈ જૈનમની ઉન્નતિ ઈચ્છનાર સર્વને આનંદ ઉત્પન્ન થાય તેમાં આ નથી, આ એક
કે ન ઉથાન આપવામાં અગ્રગણ્ય સ્થાન ભોગવે છે, તેના પ્રકારને અંગે વારંવાર વિચારો બતાવે છે અને તેની અભિવૃદ્ધિ માટે જનાઓ જૂદા જૂદા આકારમાં રજુ કર્યા કરે છે. તેથી એ કેન્ફરન્સ દેવીને જાગ્રત થતી જોઈ પિતાને થયેલ અત્યંત હર્ષ બતાવતાં આ છેલ્લા અધિવેશનને અને હાલ કેટલે પરામર્શ કરીને, આગળ ઉપર તેને માટેની વિશેષ વિચારણા કરવાના પ્રસગે પણ જરૂર હાથ ધરવામાં આવશે.
સુજાનગઢ ટીકાનેર ટેટનું એક શહેર છે. ત્યાં વસ્તી લગભગ બાર હજાર માણસની છે. દોઢસો વર ઓસવાળ જ્ઞાતિના છે. તે સઘળા થડા વરસ પહેલાં

Page #31

શ્રી જૈનતાંબર કાફસનું નવમું અધિવેશન,
૨પ મૃતિ પૂજક હતા. એ બાજુએ સાધુનો વિહાર ન હોવાથી હાલ સર્વ તેરાપથી થઈ ગયા છે. તેરાપંથી મૃતિ ને માનતા નથી અને દાન આપવામાં પાપ સમજે છે. દાન ન આપવું એટલે ધર્મમાર્ગમાં ધન ન ખવું એ તેમના મત છે. તેઓ એમ માને છે કે પંચ મહાવ્રતધારીનેજ દાન આપવું ઉચિત છે, અન્યને નહિ. ધન ન ખરચવાનો ઉપદેશ થાય તે સામાન્ય રીતે સર્વને પ્રિય લાગે છે, અને તેવી વાતને લોકો બહુ રાજી થઈને અંગીકાર કરે છે. એ એક મનુષ્યના અધોગાન સ્વભાવનું લક્ષણ છે. આ ઉપરાંત તેઓ જીવને મારવામાં પાપ ગણે છે. તેને બચાવવામાં પુણ્ય માનતા નથી, પણ તેનાં ભવિષ્યનાં પાપના નિમિત્તતરીકે બચાવનારને રાણી તેમાં પાપ સમજે છે. આવી જતન તેરાપંથીના નામથી ઓળખાતો માગ બીકાનેર ટેટમાં અને મારવાડના બીજા ભાગમાં ઘણા પ્રસ છે. યોગ્ય પ્રયત્ન, સારા ઉપદેશકે દ્વારા થાય છે તેમાં ઘણી જાતનો સુધારો થઈ શકે તેવું એ ક્ષેત્ર છે. વળી ત્યાં ઓસવાળ કોમમાં એટલા બધા ધનવાને છે કે અનેક સારી સંસ્થાઓ ખુલી શકે. બીકાનેર પ્રાંતના લેકે વ્યાપાર માટે મુખ્યત્વે કરીને કલકત્તે જાય છે, કલકત્તાનો જુટનો માટે વ્યાપાર તેઓના હાથમાં છે અને તે બહુ સારી રીતે વ્યાપારમાં આગળ વધેલા છે. આ ઉપરાંત મુંબઈ, કરાંચી આદિ મુખ્ય વ્યાપારના સ્થળોએ પણ તેઓની પેઢીઓ છે. ત્યાંના એશવાળમાં ધનસંચય એટલો મોટો છે કે તેનો ખ્યાલ આપવા જતાં પણ અતિશક્તિ લાગે તેવું છે. નાના નાના ગામડામાં પણ જેને લક્ષાધિપતિ છે. એક લાડનુ જેવા નાના ગામડામાં પાંચ કરોડધિપતિ છે. બીકાનેરમાં પંદરસેશવાળના ઘર છે, તેમાં ત્રણશે ઉપર લક્ષાધિપતિ છે અને દશ પંદર લાખની પુંજી થાય ત્યારે જ ત્યાં લક્ષાધિપતિ કહેવાય છે. આવા ક્ષેત્રમાં કેન્ફરન્સના ઘણા મેળાવડા થવાની જરૂર છે, તેઓને ધમનું સત્ય વરૂપ સમજવવામાં આવે તે બહ લાભ થાય તેમ છે અને તેઓ સમજી શકે તેવા સરલ સ્વભાવના છે. આ
શેઠ નેચંદ ગાંધી ગુજાનગઢના એક ધનાઢ્ય પ્રતિષ્ઠિત શહેરી છે. તેઓને કલકત્તામાં જુટને મોટા પાયા ઉપર વ્યાપાર છે. તેઓને એક ભવ્ય દેરાસર કરાવવાને રાંક ઘણું વરસથી થયે હ. દેરાસર માટે તેઓએ ૫૦૦૦ ચિરસ વાર જગા લીધી છે. દેરાસરમાં અતિ સુંદર મીણાકારી કામ બનાવ્યું છે. દેરાસરની બાજુમાં બે સુંદર બગલાઓ તથા બીજી ઉતરવાની જગાઓ બાંધી છે. આગળ અહી કીપની સુંદર રચના કરવાની છે. દેરાસરની ભવ્યતાને ખ્યાલ જોયા વગર આવો મુશ્કેલ છે. એ દેરાસરની પ્રતિષ્ઠા મહા સુદ ૧૩ ને દિવસે નિણિત થતાં સદર શેઠશ્રીના મનમાં મી. ગુલાબચંદજી ઠઠ્ઠા આદિની પ્રેરણાથી કોન્ફરન્સને આલ્ફાન કરવાની ઈચ્છા થઈ અને તાબ ધમાં હેડ ઓફિસની સંમતિ

Page #32

તાં મહું કદ ૧૨-૧૨-૧૩ ને રોજ કેન્ફરન્સના અધિવેશનનું કાર્ય હાથ ધર
માં આવે. આ વખતના બાવડામાં જે શીઘાસ કાર્યો બજાવવામાં આવ્યું છે તેને માટે તેના કાર્યવાહકોને અને કેન્ફરન્સની હેડઓફિસને અને અભિનંદન રકાની આ તક લઇ ને છીએ.
ધન્ફરન્સના આ અધિવેશનના મેળાવડામાં જુદા જુદા દેશના ૧૨૦૦ Jહર એ ઉત્સાહથી ભાગ લીધે હ. કોન્ફરન્સ માટે એક વિશાળ સમીયાણા દેરાસરની આજુના વિશાળ ચોગાનમાં નાંખવા માં આવે . મેટા ગૃહસ્થાના
કરાએ પલટીયર્સ તરીકે કામ બજાવતાં હતાં અને આ વખતના મેળાવડામાં અસ ધી લેવાલાયક બીના એ હતી કે મેળાવડાનું કાર્ય બરાબર સમજવા માટે લગભગ ત્રણ એ દરરોજ પાજર રહેતી હતી. મારવાડ જેવા દેશમાં હયાં પરદાને રિવાજ વધારે પ્રચલિત છે ત્યાં આ બનાવ ખાસ નોંધ લેવા લાયક ગણી શકાય.
પ્રથા દિવસના કાર્યકમમાં અગાઉના નિયમ પ્રમાણે રસેશન કમિટિના પ્રમુખ આવકાર આપનારું ભાષણ આપ્યું હતું, જેમાં વિચારશીળ તત્ત્વ બહુ હતું. તેઓએ અંતઃકરણના ઉમળકાથી કોન્ફરન્સને વધાવી લીધી હતી અને એવા મેળાવડાથી થતાં લાપર ખાસ ધ્યાન ખેંચ્યું હતું. એગ્ય રીતે દરખાસ્ત મૂકાયા પછી આ વખતના મેળાવડાના પ્રમુખ રહિબ શેઠ મોતીલાલ મુળજી પિતાનું ભાષણ વાંચવા ઉભા થતાં તેમને ભારે તાળીઓના અવાજથી વધાવી લેવામાં આવ્યા હતા. તેઓના ભાષણમાં કોન્ફરન્સના ક્ષેત્રને અવકાશ કેટલું છે અને ફોન્ફરન્સે પોતાનું કાર્યક્ષેત્ર હાલ કેટલું રાખવું ઉચિત છે તેને બહુ સારી રીતે
ખ્યાલ આવે છે. તેઓએ જે વિચારો બતાવ્યા છે તેની સાથે અમે સંપૂર્ણ મળતાપણું બતાવીએ છીએ .
એમનું આખું ભાષણ અતિ ઉપયોગી અને ખાસ મનન કરવા લાયક છે. તેમણે પોતાના ભાષણમાં જે જુદા જુદા મુદ્દાઓ ચચ્યાં છે તે ખાસ લક્ષ ખેંચવા લાયક છે. તેમનું ઉપયોગી થાપણ આ માસિકમાં - આખું આપવાની અમારી ઇચ્છા હતી, પણ અન્ય પેપરોમાં તે પ્રકટ થઈ ગયેલ હોવાથી તેવી જરૂરીઆત નહિ જણવાથી તેમાંથી સારરૂપ છે અને આપવામાં આવ્યું છે. તેમના ભાવમાં ખાસ બે મુદ્દા ચર્ચવામાં આવ્યા છે. કેન્ફરન્સની જરૂરીઆત અને કેળવણી. જે બે મુદ્દા નંકે મને હાલ ખાસ વિચારાના પ્રશ્નો છે તેને આખા જાપણુમાં ખાસ રગત્યતા આપવામાં આવી છે. શરૂઆતમાં શિષ્ટાચાર મુજબ કુંકાર પ્રદર્શિત કયાં પછી કોન્ફરન્સની શરૂઆતનો ઇતિહાસ આપતાં તેમણે તેની કરી આત દેખાડી છે. જે જુદાં જુદાં કા કામને કરવાનાં છે તેમાં કેર

Page #33

s
શ્રી જેનતાંબર કોન્ફરસનું નવમું અધિવેશન ની કેટલી જરૂરીઆત છે, તે બહુ સારી રીતે તેમાં બતાવવામાં આવ્યું છે. પ્રમુખે કોન્ફરન્સની જરૂરીઆત દર્શાવતાં કહ્યું છે કે
“ દેશકાળની પરિસ્થિતિ બદલાએલી છે, તેને પહોંચી વળવા માટે સમુ એ એક્ટ થઈ વિચારણા કરવાની જરૂર છે. અને એકત્ર સંમેલનમાં વર્તમાનકાળે મળી લોકવિચાર સમજવાની અને લેક પ્રનાલિકામાં ફેરફાર કરવાની બહુ જરૂર છે.” વળી આગળ વધતાં તેમણે કહ્યું છે કે “ આપણાં તો વર્તમાન તર્ક વિચારણાને પોંચી વળે તેવા અને સર્વ દષ્ટિબિંદુ લક્ષ્યમાં રાખીને લખાએલાં છે, આપણે અનેક મંદિરો–તાર્થો જાળવી રાખી આપણો વાર કાયમ રાખવાનો છે, આપણે વિદ્વાનોને પણ વિચારમાં નાખે એવા અનેક સંખ્યાબંધ પુસ્તકાનો ઉદ્ધાર કરવાનું છે, આપણી કામની વ્યક્તિઓ કેળવણી લઈ આપણી પૂર્વની જાહોજલાલીને થોગ્ય સ્થાન મેળવે તેને માટે પ્રયત્ન કરવાનો છે, આપણે દિન સ્થિતિમાં રહેલા બંધુઓને ઉદ્યમે ચઢાવવાના છે, આપણે અહિંસા પરમો ધર્મનો મુડ આખા દેશ વિદેશમાં ફરકાવવાનો છે, આપણે શ્રી મહાવીરના સ દેશાઓ જગતને કહેવાના છે, વિગેરે વિગેરે અનેક કાર્યો કરવાનાં છે, અને તે કાર્યો કેવી રીતે કરવો તે માટે એક દિશા અંકિત કરવાની છે. ”
આ આખા વાક્યમાં કેન્ફરન્સની જરૂરીઆત-કેમને અંગે કરવાનાં કાર્યને સરવાળે સર્વ સમાઈ જાય છે, અને આવા કાર્યો સમૂહબળ વગર એકલાથી થઈ શકે તેમ ન હોવાથી કેન્ફરન્સ ભરવાની કેટલી અગત્યતા છે તેનો સહુજ
ખ્યાલ આવી શકે તેમ છે. કોઈ કોઈ વખત કોન્ફરન્સ ઉપર જે ખોટા આક્ષેપ કરવામાં આવે છે, તેને બહુ સારો પ્રત્યુત્તર પ્રમુખે તેમના ભાષણમાં આપે છે. તે સત્ય કહે છે કે –
મને લાગે છે કે જે કવચિત ટીકા થતી જોવામાં આવે છે, તે કાંઈક ફળની અધીરતા બતાવે છે, કાંઈક કેન્ફરન્સના કાર્યોની ગેરમાહિતી સૂચવે છે, અને કાંઈક પૂરી અભ્યાસની ગેરહાજરી બતાવે છે. લગભગ કેમને લગતા પ્રત્યેક સવાલો કેવાં દૃષ્ટિબિંદુથી ચર્ચવા જોઈએ અને કઈ કઈ હકીકતો તેને અંગે ધ્યાનમાં રાખવી જોઈએ એ બાબતમાં કેન્ફરન્ને દિગ્દર્શન કરી બતાવ્યું છે.”
કેન્ફરન્સને અને પિતાના ભાષણની શરૂઆતમાં પોતાનાં ઉત્તમ અને માર્ગ સૂચક વિચારો દર્શાવી આગળ વધતાં જૈનમમાં સંપની કેટલી જરૂરીઆત છે તે ઉપર ટુંકું પણ બહુ સુંદર અને ખાસ ધ્યાન ખેંચવા લાયક વિવેચન તેમણે કર્યું છે. કેટલાક બીનજવાબદાર માણસે કોમને પિતાને વાર્થ સાધવા–પિતાની પ્રતિષ્ઠા સાચવવા કેવા કુસંપમાં ઘસડી જાય છે તેનું સારું દિગદર્શન સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહી બતાવ્યું છે. વિદ્વાન પ્રમુખ કહે છે કે –
બેટી પ્રતિષ્ઠા ખાટી જવાની લાલચવાળા ટૂંકી દૃષ્ટિથી કે મને કોઈ વખત ચ વગરનાં ઝગડામાં ઘસડી સમૃડાને છિન્નભિન્ન કરી નાખે છે, તેને તાબે ન થવા મારી નક વિજ્ઞપ્તિ છે.” વળી “ અને જવાબદાર મા તેમજ દીર્ધ વિના મારા કે

Page #34

જૈનધર્મ કા
પાળ
અમર જ્યાં હો તો કોઇન ઉપરથી સામે કાલ ઉપદેશકેા કેટલું સારૂ' કામ કરી શકે એ વબા લેવા ચેગ્ય છે. આપણા પવિત્ર સાધુને સયમ ભાવ ભાથી તે ચે ત્યાં થી વીચરી શકે નહિ એ રવાભાવિક છે, પરંતુ આપણે ને ગાજ્ય ઉપદેશકો સારી સખ્યામાં ધરાવીએ તે તે બહુ સારૂ કામ કરી શકે એમ લાગે છે. અન્ય કેામનો ઇતિહાસ જેતાં આ કામમાં સારી રીતે શિક્ષિત થયેલા ઉપદેશકેાની જરૂર અમને બહુ લાગે છે અને તે કામ જરૂર હાથ ધરવા એગ્ય છે. તેની પરતી વધારવા માટે, સત્ય સિદ્ધાંતના પ્રચાર માટે અને મની જાહોજલાલી જાળવી રાખવા માટે જે પ્રળ પ્રયાસ કરવાની જરૂર છે. તેમાં દેશકે બેટો ભાગ ભજવી શકે એમ સના મનમાં ફસાવવાની જરૂર છે. વખતના અધિવેશનમાં ગ્રેડ મોતીલાલ ચુએ એ હુમ્બર રૂપિયા ફેળવણી ખાતામાં અને પાંચશે. રૂપિયા કેન્ફરન્સ નિભાવ ફંડમાં આપી સારી ઉદારતા બતાવી છે. સર્વથી વધારે નાંવા જેવા અનાત્ર કાન્ફરન્સના અધિવે શન માટે ત્રણ ઉપરા ઉપરી આમત્રને છે. મુખઇ, આશીયા અને અબાલા એવી રીતે અનુસે ત્રણ આમત્રણ મળ્યા છે, તે કેન્ફરન્સના જીવનને સુદૃઢ કરવા સારી ભૂમિકા મળી છે. આખી કામે એકત્ર યઈ આ સસ્થાને ઉન્નત કરવાને પ્રયાસ કરવાની જરૂર છે અને અમારા મુહવાસી અએ તુવે પછીના અધિવેશનમાં તે કરી કામનેા ઉપકાર વધુારી લેશે એવી અમારી સમ્પૂર્ણ ખાત્રી છે.
वर्तमान समाचार
ભાવનગર જૈન વિદ્યાશાળામાં ઇનામના મેળાવડા.
ફ઼ાગણ શુદ્ઘ હું મંગવારની રાત્રીએ શ્રાવિકાના ઉપાશ્રયમાં શ્રી વૃદ્ધિચ'દજી જૈન વિદ્યાના વિદ્યાર્થીઓને ઇનામ આપવાના મેળાવડા રા. રા. સુરારજી આણંદજી તેના મુખ્ય દીવાન સાહેબની પ્રમુખપણા નીચે કરવામાં આવ્યા હતા. તે ઘસી બેકોના હાથે ભાગ ને નેા હતે. તેની સખ્યા સુમારે ૫૦૦ ઉપરાંત હતી. ફેળવણી ખાતાના ઉપરી રા. રા. શિકરામભાઇ તથા નગરશેઠ પશુદાસભાઈ વિગેરે પણ પધાર્યા હતા. આ પ્રસગે વિદ્યાર્થીએ ૭-૮ પ્રવેશે ઘણા અસરકારક ભજવી બતાવ્યા હતા. જે તને પ્રેક્ષકોના ચિત્ત પ્રસન્ન થયા હતા. ત્યારદ સેક્રેટરી સી. કુંવરજી આણુ દળએ વિદ્યાશાળાની ઉત્પત્તિથી અત્યાર સુધીના ટુ ડેવાલ પ્રાંત કર્યાં હતા. પ્રાંતે આનુ ઇનામ શેઠે નરાત્તમ દાસ ભાણજીએ તેમના ભત્રીન પ્રેમચંદના શુલ લક્ષ પ્રસંગે આપેલા રૂા. ૫૧) તથ શા, ગીરધરલાલ મણદજીએ તેમના પુત્ર લાલના લગ્ન પ્રસગે આપેલ

Page #35

વસ્તુ માન સમાચાર.
૩૪
રૂા. ૫૧) કુલ રૂા. ૧૦૨) નુ મે. દીવાન સાહેબના હાથથી આપવા અન્ કરી હતી. ત્યારમાદ પ્રમુખ સાહેબે પેાતાના હાથથી પહેલા વર્ગના ટેકરાએને ઈનામ આપ્યા હતા. બાદ તે સાહેબે વિદ્યાશાળાને લગતુ ઘણુ સુબેઃધક ભાષણ કરી કાર્ય સમાપ્ત કર્યું હતું. માદ પાન ગુલામ લઇ નાવ અરખાસ્ત થયેા હતેા.
ભાવનગર જૈનકન્યાશાળાના ઉદ્ઘાટન સમારેલ
શેડ ત્રિભુવનદાસ ભાણુજીએ ભાવનગરમાં થયેલા જૈન કોન્ફરન્સના અધિ વેશન પ્રસંગે જે ઉદારતા બતાવી રૂા. ૨૦૦૦) ની ૨કમ જાહેર કરી હતી, તેના વ્યાજમાંથી અને ખર્ચની નામદાર દરબારી તરફથી મળતી ગ્રાંટમાંથી આ જૈનકન્યાશાળાનું કામ બહુ સારી રીતે ચાલે છે. તેને માટે એક ઘણું સુ ભિત મકાન તેમના લઘુ બધુ નરાત્તમદાસે હાલમાં અંધાવ્યુ છે. તે મકાનને અંગે ખી” વીશ હુન્નર ઉપરાંત માટી રકમ ખવામાં આવી છે. તે મકાન ખાલ વાની ક્રિયા તા. ૧–૩–૧૫ ફાલ્ગુન શુદિ ૧૫ મે નામદાર રાણીથી નદકું બરા સી. આઈ. ના હાથથી કરવામાં આવી છે. આ પ્રસંગે મેળાવડા પણ ઘણાં મોટા પાયા ઉપર કરવામાં આવ્યા હતા. નામદાર મહારાજા સાહેબ, તમા અધિકારીએ, શહેરના સભાવિત ગૃહસ્થા અને જૈનકેામના આગેવાના સર્વે પધાર્યાં હુંતા. પ્રાર’ભમાં કન્યાએએ માંગળિક પ્રસગને સૂચવનારૂં ગાયન વિગેરે ગાયા પછી આ કન્યાશાળાને લગતી ટુક હકીકત દર્શાવી મકાન ખેલવાની વિનતિ ભાઈશ્રી નરોત્તમદાસે નામદાર રાણીસાહેમને કરી હતી, ત્યારમાદ ચાંદીનું તાળુ` ખાલી તેએા નામદારે મકાન ખાલ્યાનું જાહેર કર્યું હતું.
આ કન્યાશાળાનું મકાન શહેરના દરવાજાના નાકા ઉપર ઘણું સુશેાભિત થયેલુ' હાવાથી જૈનકાંને પણુ ગર્વ કરવા જેવુ થયુ છે. કન્યાએને અભ્યાસ કરવાની સગવડ વધી છે, નામદાર મહારાજા સાહેબની પ્રસન્નતા થઈ છે, જેથી આ જૈન કન્યાશાળા દિન પદિન વધારે શ્રેષ્ડ સ્થિતિએ પહેાંચશે એવે સંભવ છે, અમે આ ઉત્તમ રાસ્થાના બીજ વાવનાર હાવાથી અમારૂ અતઃકરણ વિશેષ પ્રફુલ્લિત થાય એ સ્વાભાવિક છે. અમે નિર'તર આ સસ્થાને અભ્યુદય
ઇચ્છીએ છીએ.
શ્રી પ્રાંશધરાથી સિદ્ધાચળ આવેલા સ`ઘ. શ્રી ધ્રાંગધરાથી શા. હરજીવનદાસ જેશગભાઇએ રેલવે માર્ગે સ્પે શીયલ ટ્રેન જેડાવીને ફાગણ શુદિ ૧૦ મે શ્રી સિદ્ધાચળના સત્ર કાવ્યા હતા. તે સવારે આઠ વાગે ધ્રાંગધરાથી નીકળી સાંજે પાંચ વાગે પાલીતાણે પહેાંચ્યા હતા. સ`ઘની અદર સુમારે એક હજાર જૈન એ અને બહેનેા હતાં. પાલીતાણે પહેાંચ્યા બાદ

Page #36

.
. , , , , , , , . . . . .
.ત
tબ પ્રકાશ. "; પણ દિવસ સુધી રાંધવી તરફથી સંઘની ભકિત કરવામાં આવી હતી. સંઘવીએ તીર્થયાત્રાનો પ ટ લાબ લી, લેવરાવે. તદુપરાંત સંઘવીને કરવા ગ્ય રયા, . પૂજા, વાવવા વિગેરે તમામ કાર્યો કરીને છેવટે ચતુર્વિધ
ધ સમા મુનિરાજશ્રી મોતીવિજાજી પાસે તમાળ પહેરી હતી. કાર્ય ઘણું ઉપ કરવા સાથે દારતા પણ ઘવીએ સારી બતાવી છે. તેઓને ઘણે નિવાસ જબલપુર ખાતે છે, ત્યાં મેળવેલ દ્રવ્યનો પૂર્વ પુણના ગે ઘણે સારે વિવેકપૂર્વક ય કયાં છે અને પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય મેળવ્યું છે. વદ બીજે સંઘનો કાળા સમુદાય રેલવે તે જ ધાંગધર તરફ પાછા વિદાય થયો છે.
श्री आगमोदय समिति.
જન સિદ્ધની પરવાંગીના પુસ્તકે (પ્રતા) શુદ્ધ ન મળવાથી તેના વ્યાખ્યાનાદિમાં ઘણું અગવડ આવે છે, તેમજ તેની વાંચના લેનારા સાધુઓને દરેકને શુદ્ધ પ્રતિ વાંચવા મળી શકતી નથી. તેથી તે અગવડ દૂર કરવા માટે તેમજ પંચાંગી સમેત સૂત્રની સ્થિતિ દીર્ઘકાળપર્યત શુદ્ધતાપૂર્વક ટકી રહે તેવા ઇરાદાથી તે કાર્યને માટે એક સરથા પર જણાવેલા નામની નિયત કરવામાં આવી છે. તે સંસ્થા તરફથી આગમના બોધવાળા મુનિરાજને જેમ બને તેમ વધારે સંખ્યામાં એક સ્થાને એકત્ર કરી આગમને તેની ટીકા વિગેરેની પ્રતાની વાંચના ચલાવવામાં આવશે. અન્ય મુનિએ તેમજ શ્રાવકો તેનો લાભ લઈ શકશે. એવી વાંચનાનું કામ કથી વધારે સ્થાને પણ ચલાવવામાં આવશે. એ પ્રમાણેની વાંસાથી શુદ્ધ થયેલ તે ઉપરથી પંડિતો પાસે પ્રેસ કોપી કરાવવામાં આવશે અને ત્યાર બાદ તે પ્રેસ કોપી વિદ્વાન્ મુનિરાજ ફરીને વાંચી જશે. ત્યાર બાદ ઉંચા ને ટકાઉ કાગળ ઉપર તેને છપાવવામાં આવશે. નકલ પ૮ ૨ જ છપાશે અને તે મોટા મોટા ભંડારોમાં તેમજ પ્રયાસમાં ભાગ લેનારા મુનિરાજને ભેટ આપવામાં આવશે. હાલમાં આ કાર્ય પર પ્રથમ ૧૧ અંગ, ૧ર ઉપાંગ ને ૪ ળિ સૂનનું કામ હાથ ધરવાનું ઠરાવ્યું છે. તેને માટે હાય મેળવવાનું કાર્ય હાઇશ્રી વેણીચંદ ચંદ વિગેરે તરફથી શરૂ કરવામાં
વ્યું છે. રકમ એકઠી થવા લાગી છે, ઉદાર દિલના મહાશયે પિતાના દ્રવ્યને પગ કરવા લાગ્યા છે. આ કાર્ય થી ઉત્તરોત્તર અનેક પ્રકારના લાભ થવાનો કાવ છે. વાંચનાને રથાને રહેનારા અન્ય મુનિઓને ભણાવવાનો બંદોબસ્ત "પણ આ સંસ્થા તરફથી થનાર છે. ચોમાસાના પ્રારંભમાં ને પ્રાંતમાં એકેક મારા અનિવિહા ઠરાવવામાં આવ્યા છે. બાકીના દશ માસ કાર ચલાવવું ડરાયું છે. આ સંઘની વિશેષ હકીકત હવે પછી પ્રગટ કરવામાં આવશે.

Page #37

: * *
-
વી કે, 'એક
';
'.....
1
ts
-' S' . '
ભાવનગરમાં યાત્રાળુઓને ઉતરવાની સગવડ. શહેર ભાવનગરમાં શ્રી શત્રુ જય મહાતીર્થની યાત્રાને લાભ લઈને ઘર ચાત્રાળુઓ ગેઘાવથા વરતેજની યાત્રાને તેમજ ભાવનગરના જિનમંદિરન્યૂડ દર્શનનો લાભ લેવા માટે આવે છે. તેમને ઉતરવા માટે પ્રથમ કેટલાક પ્રકારની અગવડ હતી પરંતુ હાલમાં ચાર જગ્યાએ ઉતરવાની સગવડ થયેલી છે. આ
૧ સમવસરણના વડાના નામથી ઓળખાતુ મકાન કે જે સદા નજીકમાં છે, ત્યાં પ્રથમ યાત્રાળુઓ મોટી સંખ્યામાં ઉતરતા હતા ત્યારથી તેમાં નાટકશાળા-બ ધાવાથી તેમાં ઉતરવાની સગવડ રહી નહોતી. હાલમાં તે મકાન તદ્દન ખુલું કરવામાં આવ્યું છે અને યાત્રાળુ મોટી સંસ્થા માં ઉતરી છે કે તેવી સગવડ થઈ છે. હીખાલવિજયની ધર્મશાળાના નામથી ઓળખાતું મકાન કે શાંઘાના દરવાજા પાસે આવેલું છે, તેમાં નકયાશાળા થવાથી યાત્રાળુઓ ઉતરવાની સગવડ ઘટી હતી પરંતુ હવે જેનકેન્યાશાળા માટે ખાસ મકા શેઠ ત્રિભુવનદાસ ભાણજી તકેયી બંધાયેલું હોવાથી થોડા વખતમાં ઇ
શાળા માં
મા - Sખ યાયાવર ના આઇ .
!
દિલ અ મટા
* *
*
-
*
*
* * * *
વિડ વધી છે.
દાદા સાહેબની ધર્મશાળા કે જે શહેરથી ને સ્ટેશનથી જ રા છે. પરંતુ તેમાં મહાન જિનમંદિર હોવાથી અને બીજી અનેક પ્રકારની રોગવડે વિશેષ હોવાથી ત્યાં પણું યાત્રાળુ સારી સંખ્યામાં ઉતરી શકે તેમ છે.
જ હાલમાં એક મકાનની વૃદ્ધિ થઈ છે, તે વાગડીઆ , તથા મુળચંદ ગુલાબચંદ તરફથી સ્ટેશન નજીક અને સમવસના વંડાની બાજુ માંજ ખરીદેલું એક મકાન છે, જે તેમના તરફથી યાત્રાળુઓ માટે ધર્મશાળા તરીકેજ ચાર્પણ કરવા માં આવ્યું છે, અને તેની અંદર કેટલાઠ જ મકાને, સેડ વિગેરે બાંધીને યાત્રાળુઓને ઉતરવાની સગવડ વધારી છે. પણ વિગેરે નજીક હોવાથી આ મકાન પણ ઉતરવા લાયક થયું છે. અને દરેક ને મુળચંદભાઈએ મેળવેલા દ્રવ્યને તેમની પાછળ આ પ્રકારે તેમનું મોત રાખીને સદુપયોગ કરવામાં આવ્યું છે. તેમના મોટા ભાઈ વાલચંદભાઈ વાજામાંજ પંચત્વ પામ્યા છે. તેમને માટે પણ તેમના પુત્ર હીરાલાલ એ રકમને વ્યય કરી તેમનું નામ કાયમ રહે તેવું સત્કાર્ય કરશે એ ભરૂસે છે,
- '
+ :
-
નવાં જેને 'ચાંગ આ સાથે વહેંચવામાં આવ્યાં છે. તે ચાહ સંભાળી લેવા. બીજા મંગાવનાર માટે કિંમત અરે આનો ટકી એકલીનેજ મંગાવવા. પેસ્ટેજ જુદુ મેકલવું.

Page #38
સાવ જુવાર પદ્ધિ થાતું. - 9 તિવાર થવાથી તરત બહાર પડનાર ગ્રંથો. ) ક ઉપદેશ પ્રસાદ . . વિજ્ઞાન 1 લે. સ્થંભ 1 થી 6. (ામદાવાદ વારસી શ્રાવિકા આધારભાઈના પ્રવ્યથી. ) ( શા. ત્રિભુવનદાસ ભાણજીના દ્રવ્યથી. ) શી છે ઝ મળ તથા ઉપદેશમાળા મૂળ. { ઝવેરી માણેકચંદ ખેતશી વીરમગામવાળા તરફથી. ) 2 ( નીચેના ગ્રંથો ઉપાય છે. ). શ્રી સૂફમા વિચાર સારોદ્ધાર સાર્ધ શતક, ટીકા સહીત. | (શ. અરાદ પલાળ વિગેરે. કી કહેદના ગૃહ તરફથી) વિ શ્રી અધ્યાત્મસાર મૂળ તથા મૂળ ટીકાનો અર્થ (ર. ત્રિભુવનદાસ ભાણજી તરફથી. ) શ્રી આનંદઘન ઘરન.વળી. (50 પદેના વિવેચનયુક્ત) સભાતરફથ્રી. છે એ ચગ. ( લેખક–સંક્તિક ) સભા તરફથી 8 શ્રી કર્મપ્રકૃતિ. યશોવિજયજી ઉપાધ્યાય કૃત ટીકાયુક્ત. (શ્રી બુહારીવાળા શા. ભીખાભાઈ ભાગચંદ તરWી.) - શ્રી શ્રી પાળ રાજાને રાસ તેમાં રહેલા હોય સંયુક્ત. (ગુજરાતી) ( શ્રી મીયાગામ નિવાસી શા. નેચંદભાઈ પીતામ્બરદાસ તરફથી ) 20 શ્રી જબૂદ્વીપ સંગ્રહણી સટીક (કું. આ.) ( તરતમાં છપાવવા શરૂ થશે.) 1 શ્રી ઉપદેશ સતિકા ગ્રંપ. કથાઓ સહિત. ( કરી વઘાનિવાસી પરી. ધરમચંદ મગનલાલ તરસ્થી.) 62 શ્રી કમકથના યં તેની સમજણ વિગેરે સહિત, (શ્રાવિકા સમુદાય તરફથી) 14 શ્રી ત્રિષષ્ટિ શલાકા પુરૂલ ચરિત્ર ભાષાંતર. પર્વ 8-9 (આવૃત્તિ બેજી) - 4 { નીચના 2 યિાર થાય છે. ' 4 શ્રી ઉપદેશ પ્રસાદ ગ્રંથ મૂળ સ્થંભ 7 થી 24. ( સભા ) 5 શ્રી ઉપમિતિભવપ્રપંચનું આખું ભાવંતર. (સભા) 2 શ્રી પરિશિષ્ટ પર્વનું ભાષાંતર. ( સ ) હ, દી હેમચંદ્રાચાર્ય ચરિત્ર. (સભા ) - શ્રી શાંતિનાથ ચરિત્ર. પઘબંધ, ( શ્રી શહેરને સંઘ તરફથી). હ કો આરાસ વિગેરે જૈન તિવના છે. (ભાષાંતરયુક્ત.) કી હર સે બાધ્ય કાવ્ય ભાષાંતર ( સભા તરફથી ) ( વકીશ ડાહ્યાભાઈ પ્રેમચંદ ધંધુકાવાસીએ તયાર કરેલ છે તે.) - For Private And Personal Use Only