________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
- '૦૩ ૧૧૧૩ બાપન કા ગ૬૮ પવન अरिहंतादिक नवपदनुं यथाविध सेवनआराधन करवा प्रेरक वचन.
( લેખક-સન્મિત્ર વિજયજી.) વેગ અંસખ્ય છે જિન કહ્યા, નવપદ મુખ્ય તે જાણે રે; તેહ તણે અવલંબને. આતમ ધ્યાન પ્રમાણે રે.”
નવપદ પ્રકરણમાં કહ્યું છે કે જો ! મેં ! મહાનુભવે ! દશ દષ્ટાંતે દુર્લભ મનુષ્ય જન્મ પામીને અને તે સાથે વળી અર્ય ક્ષેત્ર-ઉત્તમ કુળ વિગેરે પ્રધાન સામગ્રી પુવેગે પામીને મહા અનર્થકાર પાંચ પ્રકારના પ્રમાદ (મદ, વિષય, કષાય, નિદ્રા અને વિકથા ) જલદી તજી દઈ ઉત્તમ ધર્મ કરણ કરવા તમારે પુરુષાર્થ ફેરવો જોઈએ. તે ધર્મ સર્વ જિનેરોએ દાન, શિયળ, તપ અને ભાવ ભેદે કરી ચાર પ્રકારને કહેલું છે. તેમાં પણ ભાવની પ્રધાનતા વખાણી છે. ભાવસાહિત કરવામાં આવતી ધર્મ કરણ દાન શિયળ તપ પ્રમુખ સઘળી સફળ રહી છે અને ભાવનગરની તેજ કરણી અલેખ થાય છે.
ભાવ પણ મન બદ્ધ છે અને આલંબન વગર મન અતિ દુર્જય છે; તેથી મનને નિયમમાં રાખવા માટે આલંબન ધ્યાન કહેલું છે. જો કે શાસ્ત્રમાં અનેક પ્રકારનાં આલંબન વખાણ્યાં છે તે પણ તે સહુમાં નવપદ ધ્યાનજ મુખ્ય છે એમ જિનેશ્વરો કહે છે. ૧ અરિહંત ૨ સિદ્ધ, ૩ આચાર્ય, ૪ઉપધ્યાય, ૫ સાધુ, ૬ દર્શન, છ જ્ઞાન, ૮ ચારિત્ર, અને ૯ તપ, એ નવપદ વખાણે લાં છે. એ નવપદનું વિતર વર્ણન નવપદ પ્રકરણમાં કરવામાં આવેલ છે ત્યાંથી જાણી તત્સંબંધી સમજ મેળવી લેવી યોગ્ય છે. એ નવપદજ જગતમાં સાર છે તેથી તેનું જ આરાધન કરવા અધિક લક્ષ રાખવાની જરૂર છે. એ નવપદમાં અરિહંતાદિક પાંચ ધમી એટલે ધર્માત્મા છે ત્યારે દર્શનાદિક ચાર ધર્મ છે, એ દર્શન (સમ્ય 7) જ્ઞાન પ્રમુખ સદ્ધમનું આરાધન કરવાથી જ ધર્માત્મા થઈ શકાય છે. જે જે અરિહંતાદિક થયા છે તે સહ ઉક્ત ધર્મના આરાધનવડેજ થયા છે અને ભવિષ્યમાં પણ છે જે અરિહંતાદિક થશે તે પણ પવિત્ર ધર્મના આરાધનવડેજ થશે. એથી વર્તમાન કાળે પણું ભવ્ય જનોએ એજ પવિત્ર ધર્મનું આરાધના કરવા ઉજમાળ રહેવું ઉચિત છે. ધર્મ, ધમી જનમાં નિવસે છે, તેથી ધર્મનું આરાધન કરવા ઇચ્છનારે ઉક્ત અરિહંતાદિ ધર્માત્માનું દ્રઢ આલંબન લેવું અત્યંત જરૂરતું છે,
For Private And Personal Use Only
