________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૪.
જૈનધર્મ પ્રકાશ.
રાગ-દુરાગ તે મુનિજન શિવાય પ્રાયે સર્વ પ્રાણીમાં ઓછે વત્તે અંશે દેખાય છે. તેના વડે ફરી પડેલા પ્રાણીઓ સંસારમાં આસક્ત થઈ સાંસારિક દુઃખને પણ પ્રથમ પગલે સુખ માની બેસે છે, અને પ્રાંત તેના દુઃખને પૂરત અનુભવ કરે છે.
રાગની આવી દુનિવાર સ્થિતિ હોવાથી કત્ત કોઇની સાથે પણ રાગ કરવાની સ્પષ્ટ નાજ કહે છે. પરંતુ છેવટ આ પ્રાણીથી રાગ ક્યાં શિવાય રહેવાશેજ નહીં એમ જણાવાથી તેને એક માર્ગ બતાવે છે કે “જો તમારાથી રાગ કર્યા શિવાય ન જ રહેવાય તે મુનિ મહારાજ સાથે રાગ કરજે–તેની સાથે પ્રેમ બાંધો. તેના પરિચયમાં પ્રીતિવાળા થજો.” અહીં કોઈ પ્રશ્ન કરે કે-“શું એ રાગ હાનિ નહીં કરે? ” તેને ઉત્તર આપે છે કે “મણિધર સર્પના મુખમાં તે ઝેરજ હૈયા છે, પણ તેના માથા પર મણિ તે વિષને ક્ષણ માત્રમાં દૂર કરનાર છે, તેમ રાગ તે વિષરૂપજ છે, પરંતુ મુનિ મહારાજને પ્રસંગ-તેમની વાણિરૂપી અમૃતને સંસર્ગ કરાવનાર હોવાથી તે વિષની અસર થઈ શકતી નથી. એ પ્રસંગ ઉલટ ગુસ્કારી થાય છે. એટલા ઉપરથી જ કર્તા પ્રાંતે કહે છે કે-એવા સુજસયશવાન મુનિ મહારાજ અથવા અન્ય ઉત્તમ પુરૂષ સાથેને જે સ્નેહ તે રાગનુંતેને નાશ કરવાનું પરમ ઔષધ છે. તેથી સુજ્ઞ જનોએ એ એષધનું સેવન કરી અનાદિ કાળથી લાગેલા રાગરૂપ વ્યાધિને મુળમાંથી દૂર કરે. એટલે વાસ્તવિક નિરોગી-નિરાગીપા પ્રાપ્ત થશે.
ઈત્યમૂ.
अहिंसा दिग्दर्शन.
( અનુવાદકમી. માવજી દામજી શાહ, મુંબઈ.) અનાદિ કાળથી આ સૃષ્ટિમાં પ્રાણીમાત્ર નવા નવા જન્મને ગ્રહણ કરીને જન્મ, જરા, મરણાદિક અસહ્ય દુઃખોથી પીડિત થયા કરે છે. જે તેનું મૂળ કારણ તપાસીએ તે કર્મથી અતિરિત કેઈ બીજો પદાર્થ કારણરૂપ નથી. એટલા માટે તમામ દર્શન (શાસ્ત્ર) કારેએ તે કમને નાશ કરવા માટે શાદ્રારા જેટલા ઉપાયે દર્શાવ્યા છે. તેટલા ઉપાય પછી સામાન્યધર્મરૂપ અહિંસા, સત્ય, અસ્તેય, બ્રહ્મચર્ય, નિરૂ હત્વ, પરે પકાર, દાનશાળા, કન્યાશાળા, પશાળા, વિધવાશ્રમ, અનાથાશ્રમાદિ તમામ દર્શનવાળાઓને સંમત છે. પરંતુ વિશેષધર્મરૂપ સ્નાન સંધ્યાદિ કાર્યોમાં જુદા જુદા મત પ્રવર્તે છે. એટલા માટે જ આ સ્થળે વિશેષ ધર્મની ચર્ચાને અવકાશ આપ્યા વિના માત્ર સામાન્યધર્મના સંબંધમાં જ વિવેચન કરવાને લેખકને દર છે, અને તેમાં પણ તમામ દર્શનવાળાઓને અત્યંત પ્રિય દયાદેવીનું
For Private And Personal Use Only
