________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પોતાની બુદ્ધિ અનુસાર વર્ણન કરવાની ઇચ્છા છે. તેને આક્ષેપ-વિક્ષેપ વિના પૂર્ણ કરવાને માટે લેખકની પ્રવૃત્તિ છે.
દયાનું સ્વરૂપ લેકવ્યવહારદ્વારા, અનુભવદ્ગારા અને શાસ્ત્રદ્વારા, લખવામાં આવશે, તેમાં પ્રથમ લેકવ્યવહારથી જે વિચાર કરવામાં આવે તે એવું જણાય છે કે જગત્ના સર્વ પ્રાણીષ્માનાં અંતઃકરણમાં દયાને અવશ્ય સંચાર છે. દ્રષ્ટાંત તરીકે માર્ગોમાં ચાલતા કોઇ દુળ જીવ ઉપર કેાઇ બળવાન જીવ દુઃખ દેવા પ્રયાસ કરે તે અન્ય માણુસ બળવાનથી દુળને બચાવવા માટે જરૂર પ્રયત્ન કરશે. જેવી રીતે કોઇ ચાર રસ્તામાં લુટફાટ કરતે હોય અને દરેકને કનડતે હાય તો તેને કાલાહુલ સાંભળતાં તુરતજ લેાકેા એકઠા થઇને ચારને પકડવાને કાશીશ જરૂર કરશે. એવીજ રીતે કાઇ સૂક્ષ્મ જીવને સ્થૂળ જીવ મારતે હાય તા તેને છેડાવવાને લોકો જરૂર પ્રવૃત્તિ કરશે. અર્થાત્ નાના પક્ષીને મોટું પક્ષી, મોટા પક્ષીને બાજ, ખાજને ખીલાડી, બીલાડીને કુતરો, અને કુતરાને શિકારી માણસા મારતા હોય તો તેને છેડાવવા માણસો જરૂર પ્રયત્ન કરશે.
એજ હેતુથી કૃષ્ણજીને (જેને હિલેાક ભગવાન્ માને છે ) પણુ કપટને વખતે અન્યાય જોઇને એકવાર તેના પણ મૃત્યુની લેકે નિંદા કરવા તત્પર થયા હતા, અર્થાત્ ભરત યુદ્ધના સમયમાં ચક્રવ્યૂહ ( ચક્રાવા ) ની વચમાં જે અભિમન્યુથી કૃષ્ણે કપટ કર્યું હતું તે સાંભળી આજે પણ ભક્ત માણસે તેની નિંદા કરવા તૈયાર થાય છે. એથી એવુ' સિદ્ધ થાય છે કે લેાકેાના મનમાં સ્વભાવિક રીતે જ દયાએ નિવાસ કરેલ છે, પરંતુ ખેદની વાત એ છે કે, જફ્ ઇંદ્રિયની લાલસાથી ફ્રી ફ્રીને પણ અકૃત્ય કરે છે. અર્થાત્ માંસાહારમાં આસક્ત બની જઈને ધર્મ વિનાના થઇ જાય છે. કારણ કે જે કદાચ માંસાહાર કરનારા માણુસ હજારો રૂપીબાનુ દાનપુન્ય કરે તેપણ એક અભક્ષ્ય આહારનાં સખળથી તમામ પેતાના ગુણાને દોષમય બનાવી મૂકે છે. જેવી રીતે ખેારાક જોઇએ તેટલા સસ હેય, પરંતુ તેમાં લગારજ ઝેર પડી જાય તે તે વાપરવા માટે ઉપયોગમાં આવતે નથી; તેવીજ રીતે માંસાહારી કદાચિત્ હજારે શુભ કર્યા કરે, તેપણ તે અશુભ સરખાજ બની જાય છે. કારણ કે જેના હૃદયમાં દયાનેા સંચાર નથી, તેનું હૃદય હૃદય નથી, પરં’તુ પત્થરજ છે. માંસાહારી ઇશ્વર ભજન, સંધ્યા વિગેરે કોઇપણ ધર્મકૃત્યને માટે લાયકાત ધરાવતા નથી. તેમાં મુખ્ય કારણ એ છે કે સ્નાન કર્યા વગર સંધ્યા તથા ઈશ્વર પૂજન વિગેરે ખની શકતું નથી. અથવા તે “ મૃતંચ્છુવ્ માનનાર.” આ વાકયથી મુદ્દાને સ્પર્શ કરીને જરૂર સ્નાન કરવું જોઇએ. ત્યારે વિચારવાનો સમય છે કે, બકરાં, ભેશ, માછલી વિગેરેનુ માંસ પણ મુદ્દા
For Private And Personal Use Only
