Jain Dharm Prakash 1912 Pustak 028 Ank 04

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 6

જૈનધર્મ પ્રકાશ
co
ઉત્તમ મિત્રથી કૃતાર્થ માનવા લાગ્યું. તે સમય જતાં અલ્પ વખતમાં રાજાના રોષ રમી ગયા અને મંત્રીની ખાસ જરૂર જણાતાં તેની શોધ કરાવવા લાશે. અને તે ડ્રામિત્ર પાસેથી મળી આવતાં પોતાના સુબુદ્ધિ મંત્રીને સમર્થચિત કિંમતી સહાય ( આય ) આપવા બટૅજિતરાવુ રાજા જુહારમિત્રના ભારે ઉપગાર માનવા લાગ્યા.
પ્રાંત અહીં પુરૂ થાય છે. પરંતુ સક્ષેપથી તેને ઉપનય બહુ ઉપયાગી હોવાથી અત્રે કહીશુ, જે દરેક આત્માથી જનોને ખાસ ઈંડા લેવાલાયક અને નિર ંતર સ્મરણ કરવા યોગ્ય છે. અત્ર રાજાને સ્થાને યમ સમજવો અને મંત્રીને સ્થાને જીવ-આત્મા સમજવા, ત્યારે દ્વંદ્વવયેાગે રાગાદિક મહા કષ્ટ આવે છે ત્યારે જીવને મરણના (ચમના ) ભય લાગે છે અને તેથી તે ગાભરી બનીને તેથી મુક્ત થવા કંઇ આશ્ચય જેવું મળે તે માટે ખાસ વિચારમાં ગરકાવ થઇ ાય છે. મંત્રીની જેમ દરેક જીવને સામાન્ય રીતે ત્રણ પ્રકારના મિત્રશાસ્ત્રમાં આવી રીતે કહેલા જ છે:---
देहः स्वजनाः पर्वसंनिभाः
जूहार मित्रो ज्ञेयो धर्मः परमः ॥
ભાવા——નસચિત્ર સમાન આ આપણે દેહ-શરીર છે, પમિત્ર સમાન આપણાં સ્વજન પરિવાર છેઅને તૃણામિત્ર સમાન પરમ બધુ ધ છે. એ ત્રણે મિત્રોના સ્વભાવ પ્રથમ દૃષ્ટાંતમાં કથા મુજબ બરાબર મળતો આવે છે.
વિલચન—જે નિત્ય પ્રત્યે આપણી જ સાથે રહે, ખાનપાન સાથે રહી કરે, આવે જ ડે બેસે, રા જ રસ-રમત ગમત કરે ને નિત્યમિત્ર કહેવાય છે. તેવો આ દેહ છે. તેની ખત્તર કર્કક પ્રકારની વિટના જીવ સસ્તું છે, તેને મગન ભોજન કરાવે છે, તે માટે કંઇક પ્રશ્નના આરંભ સમારંભ સેવી રાતે પાપના પોટલા ખાધે છે તેમ છતાં જ્યારે ગર્ભ રૂપે છે, અવસાન વખત આવે છે, પોતે મરણની પદ્માએ યુવ છે ત્યારે અથવા તેવા જ ગાદિક કષ્ટમાં નિમિત્ર ગાન ડરનું ક કરતા નથી. જીવથી ઉપરાંડેડ થઇ ગેરે છે. ાગ કે જીવને અને બાકી બે ન હેાય તેમ જીવથી રીસાઇ નવાઈ! હુ ચવા માગે છે અને તુકો થઇ પણ્ ય છે. અને પરિચય શ્રી નિત્યમિત્ર સમાન દેહ સાથે એવુ અનિષ્ટ પરિણામ આવે છે. તેથી જ જ્ઞાની પુરૂપાએ એવા અનાય મિત્રને સ`ગ વવા કહ્યા છે. વળી જે ટાણે ટચકે એકડા મળી ખાનપાન સાથે કરે, સુખદુઃખની સાથે મળી વાતો કરે અને પાછા