Jain Dharm Prakash 1911 Pustak 027 Ank 12

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 8

જના છે તે તા સ્વદેહાર્દિક જડ પદાર્થોમાંજ મુંઝાઇ સ્વકર્તવ્ય કથી વિમુખ રહે છે તેમજ તેવા તેમનેા પડેલા અભ્યાસ ભવાંતરમાં પણ તેમને આડે આવે છે, જેથી દેહાદિક ઉપર લાગેલી મૂર્છા ટળી શકતી નથી એમ શાસ્ત્રકાર બતાવે છે, शुचीन्यप्यशुचीकर्तुं समर्थेऽशुची संनवे ॥
देहे जलादिना शौच-भ्रमो मूढस्य दारुणः ॥ ४ ॥
ભાવાર્થ-અપવિત્ર એવા ની તથા રૂધિર વિગેરેથી જેની ઉત્પત્તિ છે અને અશુચિમય હાવાથી પવિત્ર વસ્તુને પણ અપવિત્ર કરી નાંખે છે એવા દેહને જળ વિશેરેથી સાફ કરવાના પ્રયાસ ગમે તેટલે કરવામાં આવે તેપણું તે સ` નિષ્ફળજ થાય છે, છતાં મૃઢ લેાકાતે દેહ શોચ કરવાના મોટા ભ્રમ લાગેલેા હૈાય છે, તેથી અશુચિમય દેહને સાફસુફ કરવા અહેાનિશ યત્ન કર્યા કરે છે. ૪. વિવેચનો ઊંડી આલેચના કરી જેવે તા સમજી શકાય એમ છે કે આ આદારિક તેડું, પિતાનાં વીર્ય અને માતાનાં રૂધિર રૂપ અશુચિથીજ ઉત્પન્ન થાય છે એટલુજ નહિ પરંતુ ગમે તેવાં સુંદર વસ્ત્ર વિલેપન તથા પાન ભાજન વિગેરે પણ તેના સ'સથી અશુચિમય બની જાય છે. એવા અશુચિથી ભરેલા ગ્રુહુમાં અજ્ઞાની જીવ મુંઝાઇ, નહિ કરવાનાં પાપકર્મ કર્યાં કરે છે. તેની ખાતર અનેક જાતના આરંભ સેવીને જાત જાતના ભાજન રસાયણુ પ્રમુખ તૈયાર કરી-કરાવીને તેનુ પેષણ કરે છે. ભાતભાતનાં વએ અલકાર પ્રમુખથી તેને શણગારે છે. વિવિધ પ્રકારના સ્નાન વિલેપન પ્રમુખથી તેની સુશ્રુષા કરે છે. પર`તુ ક્ષગુવારમાં છેહ દઉં જનાર, અનેક પ્રકારનાં રાગથી આકુળ અને અશુચિમય હાઇ અશુચિ ભરેલા મળતેજ શ્રવતા એ દેહને જળથી ધોઇ સાફ કરી પોતે પવિત્ર થાયછે એવા ભારે મહેાટ। ભ્રમ મૂઢ જતેને લાગેલે છે. એવા પ્રકારના પરમાર્થાંશૂન્ય દ્રવ્યશાચ તે જળચર જીવે પણ અનેકશ: કરે છે તેથી કશુ' આત્મ કલ્યાણ સાધી શકાતું નથી. આત્મકલ્યાણુ તે ભાવશાચ વડેજ સધાયછે એમ શાસ્ત્રકાર સ્પષ્ટ પણે સમજાવે છે. यः स्नात्वा समताकुंके, हित्वा कश्मजं मलम् | પુનન યાતિ માહિયં, સોડસરામા પઃજીવિઃ || ૬ | ભાવાર્થ-ખરેખરા પવિત્ર શાચના અથીએ સમતા રસના કુ’ડમાં સ્નાન કરીને સવ પાપમલના ત્યાગ કરી પાવન થવુ', જેથી પુનઃ મલીન પણું થાયજ નહું. પૂર્વ મહાપુરુષાએ આવેજ ઉત્તમ શાચ પેાતે સેવી સને હિત માટે ખતાન્યે છે, તે મુજબ જે વર્તે છે તે પરમ પવિત્ર મહાપુરૂષોની ગણનામાં આવે છે, ૫. વિવેચન–રાગ દ્વેષરૂપ કષાય-તાપને સમાવી શાન્ત કરી આપનાર શમામૃતથી ભરેલ સમતાકુંડમાં ભાવ-સ્નાન કરી જે મહાનુભાવ પેાતાનાં ભવ ભવ સ
સચિત અશુભ કર્મ