________________
હજરત મહંમદ પયગંબર અધોગતિ અને તેના વિકૃત અનુસરણને જોઈ એમનું મન વ્યાકુળ અને વ્યથિત થઈ ગયું. ધર્મને નામે જ્ઞાનવિજ્ઞાનનાં દ્વાર બંધ થઈ ગયાં હતાં, તેમ જ ધર્મને નામે અત્યાચારો થતા હતા તેથી એમનું અંત:કરણ દ્રવી ઊઠતું. અને એના ઉકેલનું ચિંતન કરતા એકાંતવાસ સેવતા. એમને એકાંતવાસ પ્રિય હતો. તેઓ કહેતા કે
માનવીને રમતગમતમાં સમય બરબાદ કરવા માટે નહીં પણ અતિ ઉચ્ચ હેતુ માટે પેદા કરવામાં આવ્યો છે.”
અબુ તાલિબની સ્થિતિ સાધારણ હતી, કિન્તુ આ દરમિયાન મહંમદ સાહેબના જીવનમાં પરિવર્તન લાવનાર પ્રસંગ ઉપસ્થિત થયો. ખદીજા નામની મક્કાના એક ધનાઢ્ય વેપારીની વિધવાના વેપારના આડતિયા તરીકે કામ કરવાનો મહંમદ સાહેબને મોકો સાંપડ્યો. આ સમયે મહંમદ સાહેબે પોતાની સત્યનિષ્ઠા અને પ્રામાણિકતાથી ખદીજાને અત્યંત પ્રભાવિત કરી અને ખદીજાએ મહંમદ સાહેબ સાથે લગ્ન કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો ત્યારે મહંમદ સાહેબે તે સ્વીકાર્યો. આ વખતે મહંમદ સાહેબની ઉંમર ૨૫ વર્ષની અને ખદીજાની ઉંમર ૪૦ વર્ષની હતી.
સમય વીતતો ગયો તેમ તેમ મહંમદ સાહેબનાં પ્રભાવશાળી વ્યક્તિત્વનાં વિવિધ પાસાં પ્રગટતાં ગયાં. એમણે મક્કામાં આવતા પરદેશી યાત્રાળુઓના રક્ષણ માટે એક દળ તૈયાર કર્યું. એમણે ઝેદ નામના હબસી ગુલામને પોતાની પાસે એવી રીતે રાખ્યો કે જ્યારે ઝેદના પિતા એને મુક્ત કરી લેવા આવ્યા ત્યારે ખુદ ગુલામે મહંમદ સાહેબની પાસેથી છૂટા થવા ના પાડી. હજરત મહંમદ ત્રીસેક વર્ષના હતા ત્યારે કૉસ્ટેન્ટિનોપલના રાજાએ હિનીજ પર કબજો કરવા પ્રયાસ કર્યો ત્યારે મહંમદ
