________________
તેઓ અનુભવ કરે છે. મોક્ષની એ અવસ્થાનો આંશિક અનુભવ કરતા હોવાથી મહાત્માઓને અહીં જ મોક્ષ છે - એમ કહ્યું છે.
કર્મના ઉદયને આધીન ન થવાના કારણે નિર્વિકાર અને નિરાબાધ અવસ્થાનો અનુભવ કરવા છતાં કર્મનો ઉદય હોવાથી તેની પીડાનો અનુભવ તો થાય ને? આ શંકાનું નિરાકરણ કરાય છે :
चित्तमार्दीकृतं ज्ञानसारसारस्वतोर्मिभिः ।
नाप्नोति तीव्रमोहाग्नि-प्लोषशोषकदर्थनाम् ॥७॥ “જ્ઞાનના સારભૂત સરસ્વતીના કલ્લોલોથી ભીંજાયેલા ચિત્તને તીવ્ર મોહસ્વરૂપ અગ્નિના દાહથી શોષની પીડા થતી નથી.” - કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે, આ જ્ઞાનસાર નામના ગ્રન્થની વાણીના તરંગોથી જેમનું ચિત્ત ભીંજાયેલું છે, તેમને મોહસ્વરૂપ અગ્નિના આકરા દાહથી શોષ(મુખ વગેરે સુકાવું)ની પીડા પ્રાપ્ત થતી નથી. " જ્ઞાની મુનિમહાત્માઓનું ચિત્ત જ્ઞાનના સારભૂત શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માનાં પરમતારક વચનોના તરંગોથી ભીંજાયેલું હોવાથી મોહનીયકર્મના ઉદયમાં પણ તેના વિપાક સ્વરૂપે કોઈ પણ પીડા અનુભવવી પડતી નથી. તેમનું ચિત્ત ભીંજાયેલું જ રહે છે, સુકાતું નથી. મોહાગ્નિને વચનરસ ઠારી દે છે. મોહનો નાશ કરવાનું અપ્રતિમ સામર્થ્ય શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માનાં પરમતારક વચનોમાં રહેલું છે. ગમે તેવા મોહનો વિનાશ કરવાનું સામર્થ્ય આ જ્ઞાનસારમાં છે. મોહનો વિનાશ કરવાનું આપણને મન હોય તો તેના સાધનભૂત જ્ઞાનનો ઉપયોગ કરી શકીએ. પરંતુ આજ સુધી આપણે એ મુજબ કર્યું નથી. પરિણામે મોહનાશક સામગ્રી મોહસાધક જ બની રહી... જ્ઞાનસારનું માહાત્મ જ વર્ણવાય છે :
अचिन्त्या काऽपि साधूनां, ज्ञानसारगरिष्ठता ।
गतिर्ययोर्ध्वमेव स्याद्, अध:पातः कदाऽपि न ॥८॥ “પૂ. સાધુભગવન્તોની “જ્ઞાનસાર' ની ગરિષ્ઠતા કોઈ અચિત્ય છે. જે ગરિષ્ઠતા(ગૌરવ)ને લઈને ઊંચી ગતિ જ થાય છે. નીચે પડવાનું ક્યારે પણ થતું નથી.” - કહેવાનો આશય સ્પષ્ટ છે કે જ્ઞાનસારને પામવાના કારણે મહત્ત્વ સાધુઓને
(૧૩૪)
