________________
જ્ઞાન કરતાં પણ અધિક શ્રેષ્ઠ હોવાથી પૂર્વ શ્લોક(૧૧)નો આશય સ્પષ્ટ કરવા માટે આ શ્લોક છે.
“પૂર્ણ વિરતિ સ્વરૂપ ચારિત્ર છે અને પૂર્ણ વિરતિ જ્ઞાનના ઉત્કર્ષ સ્વરૂપ જ છે. તેથી યોગની સિદ્ધિ માટે કેવલ જ્ઞાનનયની સામે નજર રાખવી જોઈએ.” આશય એ છે કે આત્મા જ્ઞાનદર્શનસ્વરૂપ ઉપયોગવાળો છે. એમાં સ્થિરતા (નિજગુણસ્થિરતા સ્વરૂ૫) એ ચારિત્ર છે, જે જ્ઞાનના ઉત્કર્ષ (કેવલજ્ઞાન) સ્વરૂપ છે. તેથી આ ચારિત્રની સિદ્ધિ માટે (યોગની સિદ્ધિ માટે) જ્ઞાનનયને જ પ્રાધાન્ય આપવું જોઈએ. જ્ઞાન જ પ્રધાન છે એવી માન્યતાવાળો ‘શાનાદ્વૈતનય-જ્ઞાનનય છે. જ્ઞાનનયની દષ્ટિએ આત્મા જ્ઞાનસ્વરૂપ છે, જે સાધક છે. સાધ્ય પણ કેવલજ્ઞાન સ્વરૂપ જ્ઞાન છે અને સિદ્ધિ પણ નિરાવરણ ક્ષાયિકજ્ઞાન છે. તેથી જ્ઞાનના અર્થી બની જ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરવા પ્રયત્નશીલ બનવું જોઈએ. ગ્રન્થકારશ્રીએ આ ગ્રન્થની રચના ક્યાં અને ક્યારે કરી તે જણાવે છે:
सिद्धिं सिद्धपुरे पुरन्दरपुरस्पर्धावहे लब्धवां- . श्चिद्दीपोऽयमुदारसारमहसा, दीपोत्सवे पर्वणि । एतद्भावनभावपावनमनश्चञ्चच्चमत्कारिणां,
तैस्तैर्दीपशतैः सुनिश्चयमतैर्नित्योऽस्तु दीपोत्सवः ।।१३।। ઈન્દ્રના નગરની સાથે સ્પર્ધા કરનાર સિદ્ધપુર નગરમાં અતિશય મનોહર તેજ વડે સહિત આ ગ્રન્થસ્વરૂપ જ્ઞાનનો દીવો દીવાળીના પર્વમાં પૂર્ણ થયો. આની ભાવનાથી ભાવિત થયેલા પવિત્ર થયેલા મનમાં ચમત્કારને અનુભવતા જીવોને, સારા નિશ્ચયનયમતસ્વરૂપ સેંકડો દીવાઓ વડે સદાને માટે દીવાળીનો મહોત્સવ થાય.'
આ પ્રકરણના અર્થના શ્રવણાદિથી થોડા જીવોને જ લાભ થાય છે તેનું કારણ જણાવવા સાથે વર્ણન કરાય છે :
केषाश्चिद्विषयज्वरातुरमहो चित्तं परेषां विषावेगोदर्ककुतर्कमूर्च्छितमथान्येषां कुवैराग्यतः । लग्नालर्कमबोधकूपपतितं, चास्ते परेषामपि; स्तोकानान्तु विकारभाररहितं, तज्ज्ञानसाराश्रितम् ॥१४ ।।
