________________
૪૪
ભગવાન ગૌતમ બુદ્ધ મહેકતી કરી મૂકે છે. હે માઘ, જે ત્રિવિધ યજ્ઞસંપદાથી યજ્ઞ કરે છે, જે સુપાત્રે દાન કરીને યજ્ઞને સમૃદ્ધ કરે છે, તે સભાવશાળી યાચકપ્રિય આ પ્રમાણે યજ્ઞ કરીને
બ્રહ્મલોકને પામે છે, એવું અમારું વચન છે.'' હે બ્રાહ્મણ, હું દરેક યજ્ઞને આવકારતો નથી. તેમ છતાં બધાને નથી આવકારતો એમ પણ નથી. જે કોઈ યજ્ઞમાં બકરાં, ઘેટાં, બતકાં અને ડુક્કરની હિંસા થાય છે અને જેમાં વિવિધ જીવંત પ્રાણીઓનો નાશ કરવામાં આવે છે, જે કોઈ યજ્ઞમાં હિંસા થાય છે, તેને હું આવકારતો નથી, તેનું શું કારણ? પૂર્ણ પુરુષો કે પૂર્ણતાને માર્ગે વિચરતા પુરુષો આવા હિંસાત્મક યજ્ઞની નજીક ટૂંકતા પણ નથી પરંતુ જે યજ્ઞમાં ગાયો, બકરાં, ઘેટાં, બતકાં કે ડુક્કરનો વધ કરવામાં આવતો નથી, જેમાં હિંસાનો આશ્રય લેવાતો નથી તેવા યજ્ઞોને હું અવશ્ય આવકારું છું. લાંબા સમયથી સ્થપાયેલું સદાવ્રત અથવા તો કુળના કલ્યાણને માટે અપાતો બલિ તેનાં દષ્ટાંતો છે. એનું શું કારણ? કેમ કે પૂર્ણ પુરુષો અને પૂર્ણતાને માર્ગે વિચરતા પુરુષો જેમાં જીવહિંસા થતી નથી એવા યજ્ઞોની નજીક અવશ્ય આવે છે.'
પવિત્રતા કોને કહેવાય તે સમજાવતાં એક વાર ભગવાન બુદ્ધ કહ્યું હતું.
“જે મનુષ્ય ભ્રમથી મુક્ત નથી તે ન તો માછલીનો ત્યાગ કરવાથી પવિત્ર થાય છે ન તો માંસાહાર-ત્યાગથી, ન તો દિગંબર મુનિ બની ઘૂમવાથી, ન તો જટા ધારણ કરવાથી કે
