________________
ઉપદેશ
‘‘અધોદિશાનું વંદન સેવકને ગજા પ્રમાણે જ કામ સોંપવાથી, પૂરતો અને વખતસર પગાર ચૂકવવાથી, બીમારીમાં એમની માવજત કરવાથી તથા સારું ભોજન અને પ્રસંગોપાત્ત ઇનામ આપવાથી થાય છે.
૫૫
‘‘ઊર્ધ્વ દિશાનું પૂજન સાધુસંતોને કાયા, વાચા અને મનથી આદર કરવાથી, ભિક્ષામાં અડચણ ન કરવાથી અને યોગ્ય વસ્તુના દાનથી થાય છે.''
*
એક વાર બુદ્ધે ભિક્ષુઓને કહ્યું:
‘‘હે ભિક્ષુઓ ! કોઈ રંગારો મેલું વસ્ત્ર રંગવા લાગે તો તે સારી રીતે રંગી શકાતું નથી. તેનું કારણ એ છે કે તે વસ્ત્ર મેલું છે. મેલા વસ્ત્ર ઉપર રંગ બરાબર ચડતો નથી, તેવી જ રીતે, ચિત્ત મેલું હોય તો તેના ઉપર સદ્ગુણનો-આધ્યાત્મિકતાનો રંગ ચડતો નથી. ચિત્તનો મેલ છે રાગ, દ્વેષ, ઈર્ષ્યા, માત્સર્ય, શઠતા, કુટિલતા, અભિમાન અને પ્રમાદ. મેલા વસ્ત્રને ધોઈ તેના ઉપર રંગ ચડાવવામાં આવે તો તેના ઉપર રંગ બરાબર ઊઘડે છે. તેવી જ રીતે ચિત્તના મળોને દૂર કરી, ચિત્તને સાફ કરવામાં આવતાં સદ્ગુણો તેનામાં સહેલાઈથી પ્રવેશે છે. માટે રાગદ્વેષ વગેરે ચિત્તમળોને દૂર કરી, ચિત્તને શુદ્ધ કરવું સૌ પ્રથમ જરૂરી છે કેટલાક લોકો ગંગામાં સ્નાન કરીને પોતે શુદ્ધ થઈ ગયા એમ માને છે. કેટલાક ગયાતીર્થ જઈ આવ્યાથી પોતે શુદ્ધ થઈ ગયા એમ માને છે. ગંગા, ગયા, મૂર્ખ માણસ રોજ જાય તોપણ શુદ્ધ થવાનો નથી. બધા સાથે વેર કરનારા પાપી માણસને ગંગા, ગયા, વગેરે શું કરી શકવાનાં ! જે પુણ્યકર્મો કરે છે તેને તો સૌ
