________________
-
સંઘના કોઈ પણ પ્રસંગે આપણે ભેગા થયા હોઈએ ને આપણને ચૂપ રહેવા – શાંત રહેવા કહેવું પડે તો આપણને શરમ ન આવવી જોઈએ ? ને એ કહ્યા પછી ય આપણને કોઈ ફરક ન પડતો હોય તો ? ઢાંકણીમાં પાણી લઈને ડુબી મરવા જેવી આપણી સ્થિતિ નથી ? આપણો આ ઘોંઘાટ ને ધાંધલ ધમાલ જોઈને કોઈ શાંતિપ્રિય માણસ અહીંથી રવાના થઈ જાય ને નવા કહેવાતા ધર્મોમાં જોડાઈ જાય કે પાપોમાં જોડાઈ જાય, એ પાપ કોના માથે ? પ્લીઝ, મૌન. ધીમે-સાવ ધીમે-જરૂર પૂરતું જ બોલતા શીખો. તમે જેની સાથે વાત કરી રહ્યા છો એ જ સાંભળે એ રીતે બોલતા શીખો. પ્રવચન વગેરેમાં pin drop silence રાખતાં શીખો.
વિવેક. સંતાનોની સાથે તમે કેવી ભાષામાં વાત કરો છો. એમને ધર્મપ્રેરણા કઈ રીતે કરો છો ? ઠપકા રૂપે ? આક્રોશ રૂપે ? ફરિયાદ રૂપે ? we don't know, જેવા આપણે છીએ, એવું તેઓ ધર્મનું સ્વરૂપ સમજે છે. કારણ કે એ આપણને ધર્મ માને છે. એ કહેશે કે જો ધર્મ આટલો કર્કશ, વિચિત્ર, કટ-કટ કરનાર હોય, તો મારે એ ન જોઈએ. જો આપણી પાસે વિવેક નથી, તો આપણી ધર્મની પ્રેરણા જ ધર્મનું વિઘ્ન બની શકે છે. ધર્મી આત્માને માથે કેટલી જવાબદારી છે, એનો આપણને ખ્યાલ જ નથી.
વ્યવસાયિક કંપનીઓના પ્રતિનિધિના માથે બહુ મોટી જવાબદારી હોય છે. એના બે-ચાર યોગ્ય વાક્યો કંપનીને ન્યાલ કરી શકે છે, ને એના બે-ચાર અયોગ્ય વાક્યો કંપનીને કંગાળ કરી શકે છે. એના પ્રતિનિધિ બનવાનું ખાસ પ્રશિક્ષણ હોય છે. એ પ્રશિક્ષણ જેણે નથી લીધું એને પ્રતિનિધિ બનાવવામાં ભારોભાર જોખમ હોય છે. ને કોઈ એ પ્રશિક્ષણ લીધા વિના એમ ને એમ કંપનીનો પ્રચાર કરવા જાય તો એ કંપનીના ગુનેગાર કહેવાય છે. એનો ભાવ સારો હોવા છતાં એ કંપનીને નુકશાન કરી દે છે.
વિચિત્ર ડ્રેસ પહેરીને આવતી દીકરીઓને ધધડાવી દેવી ને એમની ધરાર ઉપેક્ષા કરવી આ બંને વસ્તુ ખોટી છે. ધર્મમાં બિલકુલ રસ નહીં લેતા આ બંને વસ્તુ ખોટી
સંતાનોને ખખડાવવા ને એમની તદ્દન ઉપેક્ષા કરવી
વિવેક – જિનાશાસન
૪૦
