________________
* શ્રામખ્ય – ગિલોકક્સામ્રાજ્ય જ
(૧) પરિત્યાગવિશ્વ - પૂ.હરિભદ્રસૂરિ મહારાજા કહે છે – દીક્ષા બે રીતે સફળ થાય છે. (૧) સંસારત્યાગ, (૨) અવિવેકત્યાગ. ધન્નાપાકુમવાનો છે પંઘવસ્તુ તે ધન્ય જીવો હોય છે, જેઓ બંને ત્યાગ કરે છે. સંસારત્યાગ - જેમાં સાધન-સંપત્તિ-પરિવાર-ઘર વગેરેનો ત્યાગ છે. તે તે પદાર્થોના ત્યાગની પ્રક્રિયાની સાથે સાથે તે તે પદાર્થોના રાગ પણ છૂટતો જાય છે. યાદ આવે ઉપનિષદો -
यस्य स्त्री तस्य भोगेहा, निःस्त्रीकस्य का भोगभूः ?।
स्त्रियं त्यक्त्वा जगत् त्यक्तं, जगत् त्यक्त्वा सुखी भवेत् ॥ જેની પાસે સ્ત્રી છે એને ભોગની ઈચ્છા છે, જેની પાસે સ્ત્રી નથી, એને ભોગની શું આશા હોય, સ્ત્રીને છોડી એટલે જગતને છોડ્યું, ને જગતને છોડ્યું એટલે સુખી થયો. - ત્યાગ. આપણને જે કષ્ટ લાગે છે હકીકતમાં એના સિવાય સુખનો કોઈ માર્ગ જ નથી. લેટ્રિનનો કોલ આવ્યા પછી લેટ કરવામાં કે ન જવામાં જેટલો લોસ છે, એનાથી વધુ લોસ આપણે પકડેલ બાહ્ય પદાર્થોને ન છોડવામાં છે. જે તમે નથી, તે કચરો છે. પાણીમાં કચરો શું હોય છે? સોનામાં કચરો શું હોય છે ? સ્વ-અન્ય તે કચરો છે, જે પોતે નથી, તે કચરો છે, પાણીમાં પાણી સિવાયનું બધું કચરો છે, આપણામાં આપણા સિવાયનું બધું કચરો છે. ફ્લેટ આપણે નથી તો એ કચરો છે, પૈસા આપણે નથી તો એ કચરો છે, કચરાની cost આપણી જાત હોય છે. પાણીમાં ધૂળ નાંખવાથી પાણીને ગુમાવવામાં આવે છે. પરદ્રવ્યના સંયોગથી આત્માને ગુમાવવામાં આવે છે. ભોગનો અર્થ જો સુખ હોય, તો ભોગનો અર્થ ત્યાગ જ હોઈ શકે. વૈશ્વિક પદાર્થોના ત્યાગથી જ સુખ મળે એવું છે. યાદ આવે ઉપનિષદો -
तेन त्यक्तेन भुञ्जीथाः તું તેને ત્યાગથી ભોગવ.
४३
ફીલિંગ્સ
