________________
* વિનયના 3 સોપાન *
(૧) નાળિયરે - ગુર્વાજ્ઞાનું યથાવત્ પાલન. ટીકાકારશ્રીએ રે નું એક રૂપાંતર બતાવ્યું છે તરઃ આજ્ઞાનિર્દેશથી જે સંસારસાગરને તરી જાય, તે વિનીત. પૂ.રામચન્દ્રસૂરિજી મ. ગુર્વાજ્ઞા ખાતર અજયપાળરાજાના આગ્રહ છતાં બાલચન્દ્રમુનિને આચાર્યપદવી આપવા તૈયાર ન થયા, ને વિકલ્પરૂપે અપાયેલ લોઢાની ધગધગતી પાટ પર સૂઈને જીવન ટૂંકાવી દીધું. મોક્ષે જવું હોય તો એક મુદ્દાનો કાર્યક્રમ બનાવો - ગુર્વાજ્ઞાપાલન. જેના માટે આપણે એને ગૌણ કરીએ છીએ એ સ્ત્રી, ધન, અહં વગેરેને તો આપણે અનંતા ભવો આપ્યા છે. એક ભવ ગુરુને આપો. જેનાથી ભવોની પરંપરા પર પૂર્ણવિરામ આવી શકે. હમણા અમારા ગ્રુપમાં ૩ મહાત્માની પદવી થઈ. ગુરુદેવની ઈચ્છા તો હતી કે પદવીવિધિમાં નામકરણમાં ત્રણેના નામ બદલવા. પ્રેમ” – ઉપનામવાળા નામ રાખવા. પણ જુના નામોનું જ નામકરણ થયું. મેં ગુરુદેવને પૂછ્યું, “કેમ નામો બદલ્યા નહીં ?' ગુરુદેવે કહ્યું, “સાહેબને (ગચ્છાધિપતિશ્રી) પૂછવાનું રહી ગયું હતું. જો પૂછાઈ ગયું હોત તો બદલી દેત.” સ્વયં ગુરુ. સ્વયં આચાર્ય. ૬૫ વર્ષનો દીક્ષાપર્યાય. ગચ્છાધિપતિશ્રી ગુરુ નહીં પણ ગુરુભાઈ. છતાં આવું સમર્પણ.
(૨) ગુરૂમુઘવાયા - ગુરુની સમીપ બેસે, ગૌતમસ્વામી – પ્રભુની સાવ સમીપ પણ નહીં, ખૂબ દૂર પણ નહીં એવી રીતે બેસતાં હતાં. બહુ નજીક બેસવું એ ય આશાતના છે.
अत्यासन्ना विनाशाय, दूरस्था न फलप्रदाः ।
सेव्या मध्यमभावेन, राजवह्निगुरुस्त्रियः ॥ રાજા, અગ્નિ, ગુરુ અને સ્ત્રી એ નજીક હોય, તો વિનાશ માટે થાય છે, ને દૂર હોય તો ફળદાયક નથી થતા, માટે મધ્યમભાવથી તેમનું સેવન કરવું જોઈએ. (પ્રસ્તુતમાં ગુરુના સંદર્ભમાં સમજવું.)
(૩) રૂંવાIIFસંપન્ન - શિષ્ય ઈન્દ્રિય અને આકાર દ્વારા ગુરુના આશયને સમજી લે, ગુરુને કહેવાની પણ જરૂર ન પડે. માં મૂઠું પુરોર્વધનાવિનયના ત્રણ સોપાન
-
૪૮
-