Divyadeep 1969 Varsh 06 Ank 12

Author(s): Chitrabhanu
Publisher: Chandulal T Shah

Page 7

દિવ્ય દીપ
૧૭
બધાને છે. માણસો માનતા જ હોય છે કે કર્યો “ઠીક છે, લોકોને કહેવા ખાતર કહું છું !” પ્રાર્થના કર્યો છેડો જ વરસાદ આવી જવાને એમને એ નબળે વિચાર આવે જ નહિ છે? પ્રાર્થના તે કરવા ખાતર આપણે કરવી કે આવી મોટી બ્રિટિશ સલતનતની સામે આપણે જોઈએ. ચાલે. બધા કરે છે એટલે આપણે કેવી રીતે હથિયારો, તે અને બંદૂકો વિના પણ કરી લઈએ.
લઢી શકીશું? વાતોથી તે કાંઈ સ્વરાજ્ય મળઆમાં કઈ શ્રદ્ધા નથી, હૃદયનું ઊંડાણ વાનું છે? જેલ ભરવાથી શું વળવાનું છે? નથી. વિચારોમાં કેઈ વિધેયાત્મક તત્ત્વ પણ ના, એ મનથી માનતા જ હતા કે સ્વરાજ્ય નથી. કરીએ છીએ, બધા કરે છે એટલે કરીએ અમારે જન્મસિદ્ધ હક છે. લઢીશું, લઈશું છીએ. પછી સફળતા ક્યાંથી મળે? બાળકની અને લઈને જ જંપીને બેસીશું. સચ્ચાઈ પ્રાર્થનામાં જોઈએ.
હક છે, મળ જ જોઈએ તો મળી આજે પ્રવૃત્તિ બહારથી વિધેયાત્મક દેખાય ગયું. અશક્ય શક્ય બની ગયું. છે પણ વિચારે નિષેધાત્મક છે. લોકોને લાગે જીવનમાં શક્યતા ઉતારવી હોય તો અશકે પ્રાર્થના કરવા સહુ ચાલ્યા પણ પ્રાર્થના કયતાઓને હટાવવી પડશે. અશકયતાઓને કરનારા તે મનમાં માનતા જ હોય કે એમ નહિ હટાવે તે શકયતાઓને પ્રવેશ સંભપ્રાર્થના કરે થોડાં જ કાર્યો સફળ થવાનાં છે? વિત જ નથી. ગમે તે ક્ષેત્ર હોય; વ્યાપારનું
આચાર અને વિચાર વચ્ચે આવી દીવાલ કે રાજ્યનું આધ્યાત્મિકતાનું કે પછી મેક્ષ ઊભી છે. ધર્મનું અસ્તિત્વ એક પ્રકારનું બાહ્ય પ્રાપ્તિનું જેના મનમાં નિષેધાત્મક વિચાર પ્રદર્શન બન્યું છે.
માળે નાખી બેઠા હોય છે એને કઈ પણ બધા કહે છે : ભારતમાંથી ધર્મ અદ- ક્ષેત્રમાં સફળતા કે વિજય મળતાં નથી. સફશ્ય થતું જાય છે. હું કહું છું ધમ તે એમને ળતા તે એને જ વરે છે જે એકલા વિધેયાએમ જ છે. ધર્મ ક્યાંય જ નથી પણ માણ- ભક તો જ વિચારે છે. જ્યાં નિષેધાત્મક સના મનમાં વિધેયાત્મક અને નિષેધાત્મક ત તને સંગ્રહ છે, જ્યાં હું જ વધારે ભેગવી વચ્ચે દીવાલ ઊભી થતી જાય છે.
લઉં એવી કુભાવના છે એને પરાજય જ છેલ્લે - આ દીવાલને કારણે જે પોતે કરે છે એવું મળવાને. જ બનવાનું છે એવું એ કદી પણ અંતરથી રાજકીય, સામાજિક ધાર્મિક સંસ્થાઓના માનતું નથી. જેવું તમે માને તેવું જ તમે ટ્રસ્ટીઓ આ બધાં ટેળાએ એ નિષેધાત્મકકરે. તે એ કાર્ય બન્યા વિના રહેવાનું નથી. વિચારોને જ સંગ્રહ છે. એ વર્ગ ગમે તેટલો
દુનિયામાં જેમણે વિચારોને ગતિ આપી, માટે હોય પણ નિષેધાત્મક વિચારોથી ભરેલ નવો પ્રકાશ આપે અને મહાન થયા એ છે એટલે એનાથી માનવના આત્માનું કલ્યાણ માનતા જ હતા કે “હું જે કરવાને છું એનું થતું નથી. જ પરિણામ આવવાનું છે.”
જ્યારે જ્યારે પણ નિષેધાત્મક વિચારોની - તિલકે જ્યારે પડકાર કર્યો; સ્વરાજ્ય સામે વિધેયાત્મક વિચારોવાળા મહાનુભાવે અમારા જન્મસિદ્ધ હક છે અને અમે એને આવીને ઊભા રહ્યા છે ત્યારે નિષેધાત્મક લઈને જ જંપીશું, ત્યારે એમ વિચાર નહોતે વિચારેવાળા માણસેએ ભેગા થઈને એક