Divyadeep 1969 Varsh 06 Ank 12

Author(s): Chitrabhanu
Publisher: Chandulal T Shah

Page 9

દિવ્ય દીપ સહન કરતે હેત, એની જેમ મુશીબતથી ટોપલે બ્રિટિશ સરકાર ઉપર નાખે. જ્યાં છાણ ભેગું કરીને આવતે હોત અને તારું સુધી બ્રિટિશ સરકાર રાજ્ય કરશે ત્યાં સુધી છાણ બીજાની ગફલતથી પડી ગયું હેત તે આપણને સુખેથી જીવવા નહિ દે. બ્રિટિશ તું શું બોલ્યા વિના રહેત ખરો? અરે, તું સરકારે કહ્યું કે, હવે અમે નીકળી જઈએ. તે શું કદાચ હું પણ એ માજીની જગ્યાએ છીએ સુખેથી જીવી બતાવે. જેjને આપણે હોત તે એવું જ બેલી કાઢત, ભૂલ મારી છે. કેટલા સુખી છીએ ! મારે આ સાયકલ જંગલમાં શીખવી જોઈતી હવે કેગ્રેસ સમાજવાદી ઉપર દેષ નાખે, હતી અને પછી જ શહેરમાં ચલાવવાની શરૂ. સમાજવાદી જનસંઘ ઉપર નાખે, વળી જનઆત કરવી જોઈતી હતી. એને બદલે અધ. સંઘ સ્વતંત્ર ઉપર નાખે. બસ, ટોપલે ફર્યા કચરા જ્ઞાન સાથે હું શહેરમાં એને પ્રગ જ કરે. કરવા નીકળી પડો એનું આ પરિણામ છે. કેઈ પિતાનું આત્મવિશ્લેષણ કરવા તૈયાર માજીને નુકશાન થયું. મારા કપડાં બગડ્યાં, નથી. ધીમે ધીમે નિષેધાત્મક ત વધતાં ભૂલ તો મારી જ છે.”
એટલાં બધાં વધી જવાનાં કે વિધેયાત્મક - જ્યારે જીવનમાં પ્રેમનું તત્વ વહેવા માંડે તત્વને હાસ થઈ જવાને. જે વિધેયાત્મક છે ત્યારે દેષ બીજામાં નહિ, પિતામાં દેખાય તત્તવમાં જીવશે નહિ પરમતત્વને આવિષ્કાર છે પછી તે જગત સાથે સંબંધ પણ જૂદ કરીને, એની સાથે સંપર્ક અને સંસર્ગ સાધીને જ બની જાય છે.
જે અનુભૂતિ કરવાની છે તે ક્યારે કરશે ? " માણસને જગત સાથે સંબંધ કટુતા વિધેયાત્મક તત્વ જીવનમાં લાવવા માટે મય છે. થેંડાક મિત્રે જરૂર છે પણ હજી જીવનમાં પ્રેમ અને મૈત્રીને અનુભવ કરવાને એમની સાથે બગડવા-ઝગડવાને પ્રસંગ છે. જો પ્રેમ તત્વ આવશે તે જ સામી વ્યક્તિની આવ્યો નથી. માટે જ હજુ એ “મિત્ર” છે. મુશીબત, એની પરિસ્થિતિને ખ્યાલ આવશે. જે એમની સાથેનો સંબંધ જરાક બગડે તે મુંબઈમાં મોટા હોદ્દા ઉપર કામ કરતા તરત એના ઉપર માણસ તૂટી પડવાને. એટલે જ ઓફિસરની પંચેતેર વર્ષની મા પંજાબમાં તે મિત્રને દુશ્મન બનતાં વાર નથી લાગતી! બિમાર પડી. ઓફિસરને રોજ ચિંતા થાય.
આજે તમારું દષ્ટિકોણ જુદું છે. તમે પોતે એક દિવસ ઓફિસમાંથી કામ અંગે બહાર દેષમાંથી નીકળી જવા માગે છે અને એ ગયા એટલામાં એમને કલાક આવ્યો. જોયું દોષ કેકના ઉપર નાખવા માગે છે. બીજાના તે કેબીન ખાલી હતી, સાહેબ બહાર ગયા નાના દે તરફ એટલા માટે જોરશોરથી હતા. એણે કેબીનમાં જઈને સાહેબના ટેબલ ધ્યાન દોરવામાં આવે છે કે જેથી પોતાના ઉપર તાર મૂક્યો અને વાટ જોઇને બેઠે. મેટા દેશો તરફ લેકોનું ધ્યાન ન જાય. લોકોનું કલાકેક પછી સાહેબ આવ્યા. સીધા કેબીનમાં ધ્યાન બીજી બાજુ દેરવાની આ એક યુક્તિ. ગયા. તાર જે, વાંચે તે લખેલું કે, ભરી ચાલાકી છે. ભૂલોને સુધારવી નથી, પણ Mother expired મા, મરી ગઈ છે. આંખે પણ બીજાની ભૂલે ચીંધવી છે.
અંધારાં આવ્યાં. આગળ વાંચવાની હિંમત સ્વરાજ્ય નહેતું મળ્યું ત્યાં સુધી તેને પણ ન રહી, શેકમાં ડૂબી ગયા.