Divyadeep 1969 Varsh 06 Ank 03

Author(s): Chitrabhanu
Publisher: Chandulal T Shah

Page 5

દિવ્ય દી૫
૩૩
એ જ વ્યક્તિ માટે આવશ્યક છે.
બેલે એથી કાંઈ જીવનમાં પાર ઉતરવાના છે? માનવમાત્રના જીવનની અંદર અભિમના તમે તે બે જાતનાં ચોપડાં, બે જાતનાં કાટલાં, રહેલી છે. “હું જે બોલ્યો અને મેં જે લખ્યું બધું જુદું રાખે છે.” એને પૂરવાર કેમ કરવું એ માટે જ એ એમ આપણું જીવનની અંદર વિવેક, પ્રવર્તમાન થાય છે.” ખરું જોતાં તટસ્થ વિરાટ બુદ્ધિ અને જ્ઞાન નહિ હોય તે વાંચન શું પુરુષ જ જીવનમાં સત્યને સમજે છે અને કામ આવશે? સમજીને સ્વીકારે છે.
હું પૂછુંઃ “અહીં આટલા બધા ભાઈઓ આવા ચરિત્ર વાંચ્યા પછી એ ચરિત્રમાંથી બેઠા છે એ કઈ જાતનું ધાર્મિક વાંચન, નૈતિક શું લઇને જીવનમાં અપનાવવું એ શીખવાનું છે. વાચન, શૈક્ષણિક વાચન, વિદ્વાનેએ લખેલાં સુંદર
એક ધનાઢ્ય શેઠ ઓટલે બેસીને આ પુસ્તકોનું વાચન, (કાકા કાલેલકરના પુસ્તકો દિવસ માળા ફેરવે. “રામ ભાગવ પાર ભયે આ
એવું કાંઈ) વાચવાને ઉદ્યમ કરે છે?” મંત્ર બોલે અને ૫ટ કરીને મણકે નાખે. પણ બધા કહે: સાહેબ, અમને વખત નથી મળતું. દુકાનમાં બે જાતના ચોપડા, બે જાતના ત્રાજવાં સિગરેટ પીવામાં અડધો કલાક ફેંકી નાખતાં વાર અને બે જાતનાં તેલ. બધું બે જાતનું, લેવાનું નથી લાગતી. બીજા કાર્યો કરવામાં, સિનેમા જુદું. આપવાનું જુદું.
જેવામાં, નાટકે જોવામાં સમય ખરચાય જાય સામે બેઠે બેઠે નાપિતહજામ બધું જુએ. અને આત્મબુદ્ધિ અને
અને આત્મબુદ્ધિ, આત્મશકિતને વિકસાવવા માટે એણે સામેની દુકાનવાળા શેઠને વિનંતી કરી કે
જીવનના પ્રવાહને ઉન્નત બનાવવા માટે મને તમારા એટલા ઉપર બેસી મારે ધંધો વખત નથી ? કરવા દે. શેઠે કબૂલ કર્યું.
ધર્મપુરુષાર્થ જીવનનું મુખ્ય અંગ છે. આથી - જ્યારે જ્યારે સામેના શેઠ ‘રામ ભાવ આવાં ચરિત્રે પ્રેરક બળ તરીકે ઉપચગી છે. પાર ભયે” બોલે ત્યારે આ નાપિત કહે : શેઠ મેં ઘણુ ખરા ચરિત્રે જોયા છે. એમાં માટે કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ પાંચ કરોડ, શેઠ શાંતિદાસ ભેગે સ્તુતિને જ પ્રવાહ હોય છે. વિશિષ્ટ ત્રણ કરોડ ....” બધા ધનવાનોની યાદી ગોખે. વસ્તુઓને પ્રવાહ હજી સુધી જોવામાં નથી જેટલા અવાજથી શેઠ બોલે એનાથી વધારે આવ્યો. આચાર્યોના ચરિત્રની પ્રતિષ્ઠા ગૃહસ્થોના જોરદાર અવાજથી નાપિત બેલે.
કાગળો ઉપર. ઘણી આશ્ચર્યની વાત છે. ત્યાગની શેઠે નાપિતને પુછયું : “તું આ શું કરે છે, પ્રતિષ્ઠા ગૃહસ્થા કરી આપે ! “કાકા, ધન મેળવું છું.” “કેવી રીતે?” “આ આપણે બધા બાહ્ય સમૃદ્ધિને લીધે ભગવાનને બધા શેઠિયાઓના નામ ગણું છું અને એમની મહાન માનવા લાગ્યા. પરંતુ સ્વામી સમન્તભદ્રને મિલ્કતને યાદ કરું છું. યાદ કરીશ તો એમનું આખ્ત પરીક્ષાની અંદર લખવું પડ્યું કે આપની ધન મારા ઘરમાં આવી જશે.” શેઠે કહ્યું : પાસે દેવો આવતા હતા, સમવરણ અને ચામર “મૂખ ! એમ તે કદી બનતું હશે?” ત્યારે આદિની સમૃદ્ધિ હતી, એટલા માટે આપ મહાન નાપિતે કહ્યું: “કાકા, તમે રામ ભાર્ગવ પાર ભયે નહેાતા પણ આપ મહાન હતા તે આપની