Devdravya ane Jinpuja

Author(s): Abhayshekharsuri
Publisher: Kantilal Chaganlal

Page 9

દેવદ્રવ્ય અને જિનપૂજા
દ
હોય તો બધાની આગળ ‘આ ગૃહમંદિરમાં ચડાવેલ ચીજમાંથી પ્રાપ્ત થયેલ પુષ્પભોગ વગેરે છે, મારા પોતાના નવા દ્રવ્યથી લાવેલ પુષ્પભોગ નથી' ઇત્યાદિ સ્પષ્ટ રીતે જણાવીને પોતાના હાથે ચડાવવું. આવું જણાવે નહીં તો, “આ શ્રાવક કેવા ભક્તિવાળા છે, પોતાના ઘરદેરાસરમાં તો સુંદર પ્રભુભક્તિ કરે છે, અહીં પણ સ્વદ્રવ્યનો કેટલો બધો સર્વ્યય કરીને પ્રભુની સુંદર ભક્તિ કરે છે.” વગેરે રૂપે ખોટી પ્રશંસા થવી વગેરે દોષ લાગે.
જો દેવદ્રવ્ય બનેલી ચીજથી પૂજા કરવામાં દેવદ્રવ્યભક્ષણનો દોષ લાગતો હોત તો કહેલી રીતે લોકમાં જાહેરાત કરવા છતાં પણ એ ચીજ દેવદ્રવ્ય મટી જતી ન હોવાર્થી, દેવદ્રવ્યભક્ષણનો દોષ ઊભો જ રહેત. અને તો પછી, તેવી જાહેરાત કરીને પણ એ ચીજ ભગવાનને ચડાવવાની શાસ્ત્રકાર અનુજ્ઞા ન આપત. સંઘમંદિરમાં જ્યાં સંઘ દ્વારા જ યોગ્ય રીતે દેવદ્રવ્યમાંથી કેસર-સુખડ વગેરેની વ્યવસ્થા થઈ હોય ત્યાં કોઈ શ્રાવક એ કેસર-સુખડ વગેરેથી પ્રભુપૂજા કરે તો ત્યાં સંઘ જાણતો જ હોય છે કે આ કેસર-સુખડ વગેરે દેવદ્રવ્યનું છે, એ શ્રાવકનું પોતાનું નથી. તેથી એની વૃથા પ્રશંસા થવાના દોષની સંભાવના રહેતી નથી. તો જેમ ગૃહમંદિરવાળા શ્રાવકને આ દોષ ન રહે એ રીતે પૂજા કરવાની અનુજ્ઞા છે એમ અન્યશ્રાવકને પણ શા માટે નહીં ?
(૨) ગૃહમંદિરવાળા શ્રાવકે માળીને પુષ્પની કિંમત તરીકે સ્વદ્રવ્ય ચૂકવવું જોઈએ. પણ જો એટલું સ્વદ્રવ્ય આપવાનું સામર્થ્ય ન હોય ને પહેલેથી જ નિશ્ચિત કરેલું હોય તો દેરાસરમાં ચડેલા ફળ-નૈવેદ્ય વગેરે આપીને એના બદલામાં પુષ્પ લઈ શકે. આ રીતે આવેલા પુષ્પ દેવદ્રવ્યથી જ આવેલા છે એ સ્પષ્ટ છે. એટલે