Chitkar

Author(s): Hemchandrasuri Acharya
Publisher: Sanghavi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust

Page 5

નથી આવતું, તો તેમાં વસંતનો શું દોષ છે?
ઊંચુ સરલ વૃક્ષ બહુ ળનાં ભારથી સર્વ અંગોથી નમી જાય છે, પણ કુબડો તેના ફળને મેળવી શકતો નથી, તો વૃક્ષનો શું દોષ છે?
અમે ઈચ્છિતને ન મેળવી શકીએ તેમાં પ્રભુ! તમારો દોષ નથી. દોષ મારા કર્મનો જ છે. દિવસે પણ ઘુવડ જોઈ ન શકે, તો તે શું સૂર્યનો દોષ છે? - હવે તો મારે મરણ જ શરણ છે, નિળા જંદગીથી શું કામ છે?” તે સાંભળી સખી આદિ બધો પરિવાર એકદમ શોકસાગરમાં ડુબી જઇ રોક્કળ મચાવે છે. નિષ્કારણáરિ એવા વિધિના નિયોગથી આ બધું શું ઉપસ્થિત થયું ? ઓ! કુલદેવીઓ તમે ક્યાં ગયા છો ? કે આજે ઉદાસીન ભાવે રહ્યા છો?
તે વખતે પ્રભાતના સમયે વિચક્ષણ કુલવૃદ્ધાઓ શાંતિ કરનારા પૌષ્ટિક મંત્રો આદિની પૂજા વગેરેને
કરાવે છે અને નિમિતિઆઓને પૂછે છે, નાટક આદિનો પણ નિષેધ કરાવે છે અને અતિગાઢ એવા શબ્દોવાળી વાક્યરચનાનો પણ નિષેધ કરે છે. લોકો વડે જણાવાયેલો શિષ્ટમતિવાળો રાજા પણ શોકાકુલ થઈ જાય છે અને મંત્રીઓ બધા કિંકર્તવ્યમૂઢ થઈ જાય છે.
પછી અવધિજ્ઞાનથી તે જાણી ભગવાન વિચારે છે, “શું કરીએ, કોને કહીએ? મોહની આવી જ ગતિ છે. જેમ દુષ ધાતુનો ગુણ કરતા દોષ થાય છે તેમ ગુણને માટે કરાયેલું અમારું કાર્ય દોષ માટે થયું. મેં માતાને આનંદ થાય તે માટે કાર્ય કર્યું, તો તેમના ખેદ માટે થયું. આ ભાવિના કલિકાળનું સુચક છે. પાંચમા આરે જે ગુણ કરવા માટે કરાય તે મનુષ્યોને દોષ માટે થશે. જેમ નાળિયેરના પાણીમાં નાખેલ કપુર મૃત્યુ માટે થાય છે તેમ.
પછી પ્રભુએ અંગુઠો ચલાવતા ખુશ થયેલા
ત્રિશલાદેવી આ પ્રમાણે કહે છે “નિશ્ચયથી મારો ગર્ભ કોઈનાથી હરણ કરાયો નથી કે ગળાયો નથી.પહેલા મારો ગર્ભ કંપતો ન હતો હવે કંપે છે. આ પ્રમાણે ખુશ થયેલી, સંતોષ પામતી, હર્ષથી પૂર્ણ હૃદયવાળી, ઉલ્લસિત નયનયુગલવાળી, વિકસિત ગાલવાળી, પ્રફુલ્લિત મુખકમલ છે જેનું, એવી ગર્ભનું કુશળ જાણી રોમાંચિત થઈ ગયેલી, ત્રિશલા દેવી મધુર વાણી વડે કહે છે. “પવિત્ર એવો મારો ગર્ભ હજી વિદ્યમાન છે. અતિશય મોહથી મોહિતમતિવાળી મેં અનુચિત વિચાર્યું. હજી મારા ભાગ્યો ખીલેલા છે, હું ત્રણે ભુવનને માન્ય છું, ધન્યા છું, મારું જીવન પ્રશસ્ય છે. મારા જન્મએ કૃતાર્થતાને પ્રાપ્ત કરી છે, શ્રી જિનેશ્વર ભગવંતો એ કૃપા કરી, ગોત્રદેવીઓ એ પણ મહેરબાની કરી, જન્મથી આરાધેલું જિનધર્મરૂપી કલ્પવૃક્ષ આજે હ્યું,” આ પ્રમાણે હર્ષિત ચિત્તવાળી રાણીને જોઈ વૃદ્ધાઓના મુખકમળમાંથી જય જય
નંદા એ પ્રમાણે આશિષાવલિ વહેવા લાગી. હર્ષથી કુલનારીઓ ધવલમંગલ ગીતો ગાવા લાગી, પતાકાઓ કાવવા લાગી અને મોતીના સાથિયા પુરવા લાગી. તે વખતે સકલ રાજકુલ અદ્વૈત આનંદમય થઈ ગયું. વાજિંત્રોના નાદથી, ગીત અને નૃત્યો વડે દેવલોકની મહાશોભાને ધારણ કરનારું થયું. અત્યંત આનંદના સમૂહથી કલ્પવૃક્ષની માફક સિદ્ધાર્થ રાજા વધામણા આપવા આવેલા પાસે કરોડોનું ધન ગ્રહણ કરાવે છે, અને કરોડોને આપે છે. “
ગર્ભસ્થ પુત્ર પ્રત્યે માતા ત્રિશલાદેવીનો આ અનહદ પ્રેમ છે. ગર્ભમાં રહેલા બાળકનો નાશ કરવાની વાત નથી. પણ માત્ર અમંગલની શંકાથી પ્રભુ મહાવીરના માતા કેટલા અસ્વસ્થ થઈ ગયાં. મૂચ્છિત પણ થઈ ગયાં. કેટકેટલા વિલાપ કર્યા અને શંકા દૂર થઈ, ત્યારે કેવા આનંદમાં આવી ગયા.