________________
૧,૦૦૦ યોજન છોડી વચ્ચે ૧,૭૮,૦૦૦ યોજનની જાડાઈમાં, લંબાઈ-પહોળાઈ એક રાજ એટલે અસંખ્ય યોજનાના વિસ્તારમાં, પ્રથમ નારકીના નરકાવાસો એટલે નારકને રહેવાના સ્થાનો છે. કેટલાક સંખ્યાત યોજનના છે. કેટલાક અસંખ્ય યોજનના છે. ઓછામાં ઓછું માપવાળો ૧ લાખ યોજનનો ૭મી નરકનો વચ્ચેનો નરકાવાસ છે. તેથી ઓછા માપવાળો નરકાવાસ નથી. પ્રથમ નારકી પૂર્ણ થયે, નીચે અસંખ્ય યોજન પછી રજી નારકી, આમ ક્રમશઃ અસંખ્ય યોજનાના આંતરે નારકો છે. (અહીં રોજનનું માપ પ્રમાણાંગુલથી હોઇ આપણા યોજનથી ૪૦૦ ગણો મોટો યોજના હોય છે.)
પદાર્થોથી રસ્તો વ્યાપેલો છે. વળી, પત્થરો વગેરે શાસ્ત્રો પણ ઠેર ઠેર પડેલા હોય છે. વળી જમીન અત્યંત ગરમ તથા શસ્ત્રોના જેવી કર્કશ હોય છે.
- આ નારકાવાસની દિવાલોમાં (ગોખલા જેવા) નિષ્ફટો હોય છે. તે બહારથી સાંકડા, અંદરથી પહોળા હોય છે. આ નિષ્ફટો પણ ભયંકર દુર્ગધમયજેની કલ્પના પણ ન કરી શકાય તેવા અશુચિ પદાર્થોથી ભરેલા હોય છે. અત્રેના અશુચિ દુર્ગધમયા પદાર્થોથી અનંતગુણા દુર્ગધમય અશુચિ પદાર્થો આમાં છે.
મહારંભ (હિંસા), મહા પરિગ્રહ, પંચેન્દ્રિય જીવોની હિંસા, માંસાહાર કરનારા માછીમારો, કસાઇઓ તથા બીજા પણ મોટા હિંસક પ્રોજેક્ટો વગેરે કરનારા જીવો, ગર્ભહત્યા કરનારા ડોક્ટરો, કરાવનારી સ્ત્રીઓ તથા તેમાં સહાયક થનાર અન્ય જીવો પણ નરકનું આયુષ્ય બાંધી અત્રેથી મરીને આ
આ નારકાવાસોમાં સૂર્ય-ચંદ્ર-ગ્રહ-નક્ષત્ર કે તારા નથી, તેથી ભંયકર અંધકારમય છે. તેથી જમીન પણ અનેક પ્રકારના ભયંકર દુર્ગધવાળા. અશુચિ પદાર્થોથી ભરેલી છે, લોહી, પરુ, વિષ્ટાદિ
૪૬
નરકના નિષ્ફટોમાં ઉત્પન્ન થાય છે. વાઘ, વરુ, સર્પ, ચિત્તા, બિલાડી વગેરે હિંસક પશુઓ કે ઘુવડાદિ હિંસક પક્ષીઓ પણ નરકાયુષ્ય બાંધી નરકમાં ઉત્પન્ન થાય છે. આપણે ગર્ભમાં ઉત્પન્ન થઈએ તેમ અહીંથી મરીને સૌ પ્રથમ નરકમાં ઉત્પન્ન થનાર જીવો આ નિષ્ફટોમાં ઉત્પન્ન થાય છે. ઉત્પન્ન થયા પછી અહીં રહેલ અશુચિ પદાર્થોનો જ ખોરાક ગ્રહણ કરે છે અને તેનાથી શરીર બનાવે છે. થોડા જ ટાઈમમાં શરીર વિસ્તૃત-મોટું થાય છે. નિષ્ફટોમાં સમાતું નથી, અને મોટુ સાંકડું હોવાથી બહાર નીકળી શકાતું નથી. નિષ્ફટોની દિવાલો વ્રજ જેવી મજબૂત હોઈ, તે તોડીને બહાર નીકળી શકાતું નથી. તેથી વજની દિવાલો દ્વારા શરીર દબાય છે. અહીં આપણે ધરતીકંપ વગેરેમાં, મકાન પડતા ખૂબ ભાર નીચે દબાઈ જઈએ છીએ, અને જે વેદના ભોગવીએ છીએ, તેના કરતા અનંતગણી વેદના આ નિષ્ફટોમાં ઉત્પન્ન થયેલા નરકના જીવો
- ૪૮ –
ભોગવે છે. ખૂબ મહેનત કરીને સાંકડા મુખમાંથી થોડા હાથ કે પગ બહાર કાઢે છે. વેદનાથી ચીસો. પાડે છે. નરકમાં અસુરનિકાયનાં દેવો-જેને પરમાધામી દેવો કહેવાય છે, તે આમ તેમ તાં હોય છે. તેમને નરકનાં જીવોને વેદના આપવામાં મજા આવે છે, તેથી તેઓ દોડીને આવે છે અને નારકીના બહાર નીકળેલા હાથ-પગ વગેરેને ખેંચાય તેટલા ખેંચીને છેવટે તલવારથી કાપીને ભૂમિ ઉપર ફેંકે છે. વળી, બાકીના અંદર રહેલા શરીરમાં ભાલો ભોંકીને શરીરના ટુકડા કરે છે અને એક એક ટુકડાને બહાર કાઢીને ચારે દિશામાં દૂર દૂર ફેંકે છે. આમ ગર્ભવાસ જેવા નિષ્ફટમાંથી નારકીના જીવને શરીરના ટુકડા કરીને બહાર કઢાય છે. આખા શરીરે નારકીનો જીવ બહાર નીકળી શકતો નથી. એટલું ધ્યાનમાં રાખવાનું છે કે નારકીમાં જીવનું આયુષ્ય નિરુપક્રમ હોવાથી ગમે તેટલા શરીરના ટુકડા થાય, ગમે તેટલી
-
૪૯
જ