________________
વાતાવરણ ચારે બાજુ ફેલાઈ રહ્યું છે. સૂર્યને સમાચારે એમનું મગજ બહેર મારી ગયું છે. અસ્ત થયેલ છે. ધક્કારનું સામ્રાજ્ય સ્થપાયું છે. ન રજકાજમાં રસ ન ખાવા પીવામાં. ગૌતમ
આચાર્ય ભગવંત સુધમવામી, મધર સ્વામી પ્રભુના પ્રથમ મારે તો વિલાપ ભગવંતે, શિષ્ય સમુદાય, અને ચતુર્વિધ કરી હદ વળી હતી. પણ એ તે હતા સંઘ ભેગે થયેલ છે. પ્રભુ (ભવદીયો ગય”નું જ્ઞાની અને ત્યાગી. રાગઠશા સમજયા પાછા દુખ સર્વને હૃદય પર છે. પરંતુ આવા સર્વ ફર્યા એ દશામાંથી, અને અત્યાર સુધી ન કમથી મુક્ત થઈ મણ પામનાર મહાન મેળવેલું કેવળજ્ઞાન મેળવ્યું. પણ આ હતા આત્માની પાછળ શેક કેવો સહ વિચાર રાગી, અને તેમાંય સંસારી. વીર લઘુ બંધુ કરે છે કે કરવું શું ? અને આખરે નિર્ણય વર્ધમાનને ભુલવા પ્રયત્ન કરે છે અને વધુ કરે છે કે પ્રભુ વીર મેક્ષ પદ પામ્યા. આપણે યાદ આવે છે. પછી રાજકાજ કે ખાવાપીવામાં ભાવ દીપક ગયે. હવે તે આપણે દ્રવ્ય દીપક કયાંથી રસ રહે ! પ્રગટાવે જ રહ્યો.
ચલચિત્રની માફક એક પછી એક વાત અને અઢારે રાજવીઓએ પિતાના નશા યાદ આવે છે. યાદ આવે છેબાળપણ ને માં પ્રભુ વીરને શોક આ રીતે પળાવ્યું.
સંસ્મરણે જાગે છે યુવાવસ્થાના અરે! દિક્ષા મહાવીરરૂપી ભાવ દીપકને અસ્ત થતાં ઘેર ઘેર પહેલાને પ્રસંગ જાણે નજર સમક્ષ તરવરે છે. દ્રવ્ય દીપક પ્રગટાવવાની રાજ આજ્ઞા બહાર
માતાના મરણ ઘા તાજો જ છે. પાડી, એક તે રાજ આજ્ઞા! અને તે ય પાછી ત્યાં તે વર્ધમાન આવે છે અને દિક્ષાની રજા ચરમ તીર્થપતિ ભગવાન મહાવીરની પછી શું
માંગે છે. બલિ બંધુ નંદિવર્ધનનું હૃદય હાલી બાકી રહે ? ઘેર ઘેર દ્રવ્ય દીપક થયા.
જવાનું કહે છે.” અને, અને સાપ ગયા ને લીટા
અને એ વર્ધમાના નંદિવર્ધન કરતાં અનેક રહ્યા. કાળકને આ વાત ભુલાતી જાય છે. તે ગણા જ્ઞાન અને શક્તિવાળો જરાય વિચાર છતાં આદતના જોરે, અથવા તે રિવાજ મુજ મ ર્યા વગર વડિલ બંધુની પત મંજુર રાખે આજે પણ ઘેર ઘેર દીવા થાય છે. દિવાળી છે. એ યાદ આવતાં જ નંદિવર્ધનની આંખ ઉજવાય છે.
આંસુથી છલકાઈ જાય છે. મારે દિવાળી થઈ આજ, પ્રભુ મુખ “બેનીની જોડ જગમાં નહિ મળે રે જેવાને.” તેમજ “મહાવીર સ્વામી મુગતે લોલ.” એવી બેન આવીને સામે ઊભી રહી પહેંચ્યા, ગૌતમ કેવળજ્ઞાન રે” એ વાત છે છતાંય દુઃખમાં ડુબેલા નંદિવર્ધનને ખ્યાલ આજ ધીમે ધીમે ઝાંખી થતી જાય છે. તેથી, સ્વજનના મૃત્યુનું દુઃખ કેને ન હોય?
1 x x x છતાંય મનને મજબુત કરી બેન આવી છે.
મહાવીર પ્રભુના વડિલ બંધુ નંદિવર્ધનના નંદિવર્ધનની આ સ્થિતિ જોતાં એકઠી કરેલ શોકને પાર નથી. પ્રભુ વીરના નિર્વાણના
5 જુએ અનુસંધાન જ ૨૮].