________________
આપણા શરીરનું સત્યાનાશ વાળતી કલીક બદીઓ.
૧૧'
નાખનારા ઓરડાઓમાં માતા જેવાં કપડાં પહેરીને પસીનેથી ટપકતા, દરાજ, ખુજલી ફેલા અને એવાજ બીજા રોગોથી પીડાતા નાના પગારે કામ કરતા ગંદી રીત ભાત વાળા રસોઈએ જે ખોરાક આપણે હોંશે હોંશે સ્વાદ લઈ ખાઈએ છીએ તે બનાવે છે અને તે ચીજોમાં મસાલા ભરપૂર હોવાથી તેમાં કીડી કંચવા, કાંકરા કે છવજંત હેય છે ? નહિ તે તપાસવાની કનવાર કદાચ જ કેઇ કરે છે. સ્ટ્રગ ચાહ, સ્ટ્રોંગ કૅફી, ઉનાં ઉનાં ભજીઆ, પૂરી અને બટાકાનું શાક, કેસરીઓ શ્રીખંડ અને મેંદાની બનેલી વાદદાર કચેરીએ આજ રીતે આપણું સંકડા બંધુઓ દરરોજ વાપર્યા જાય છે, પિતાની સાથે પિતાના નાના નાના પુત્ર, બંધુઓ અને ભાઈઓને તે રસ્તે દેરતા જાય છે, અને પરિણામે તે એને હોટેલને એ ચા પડે છે કે જે દીવસે તેને લાભ લેવાય નહિ તે દીવસે તેઓને ખાવા પીવાનું ભાવતું નથી.
હૉટેલ, વિસીએ અને ભેજનગૃહો ઉપર પ્રમાણે દેહની પાયમાલી કરે છે અને તેથી હાલની પ્રજ, માંદી શક્તિહીણ અને આચાર ભ્રષ્ટ થતી જાય છે, એ કોઈ પણ સમજી શકશે. વધુ દીલગીરી ભર્યું તો એ છે કે ઉછરતી પ્રજાનો મોટો ભાગ પોતાના વડીજેના પ્રતાપે કે કહેવાતી ઉચી કેળવણીના પ્રતાપે એ માર્ગે વહેમ આગળ વધ્યા જાય છે. શાળા, નિશાળે, હાઈસ્કુલ કે કોલેજની પાસે ઉપર જણાવેલા પ્રકારની હોટેલો નાની પા મોટી સંખ્યામાં હોય છે જ અને તેઓ તેને લાભ લેતાં પિતાની મને વૃતિને કદી પણ અટકાવી શકતાં નથી. એથી આગળ વધીને કહીએ તે એજ ઘરમાં તેઓ અનેક પ્રકાર ની ખરાબ ટેવો બીડી પીતાં–પાન-સોપારી ખાતા–ગાંજો અને ભાંગ પીતાં અને અનેક ખરાબ આચરણ-ગૃહણ કરતાં શીખે છે. ત્યાં જ અનેક પ્રકારની ખોટી બાબતેના સંકેત થાય છે. હૈટેલે જુગાર વગેરે બદી માટેના સંકેતસ્વાના થાય છે-અને ઘણાઓની ભવિષ્યની પડતીને પામે ત્યાંજ નંખાય છે.
દેહશુદ્ધિમાં હોટેલો કેટલો વિરૂદ્ધ ભાગ ભજવે છે તે બીના પર વાંચકોનું ધ્યાન ખેં. વ્યા પછી એક બીજી બાબત ઉપર તેઓનું ધ્યાન ખેંચવાનું બાકી રહે છે. દુનિયા જેમ આગળ વધતી જાય છે, તેમ મેધવારી મોટા પ્રમાણમાં માલમ પડતી જાય છે અને લોકોને મિોટો ભાગ એવી રીકરમાં પડતો જાપ છે કે હવે પછીની પ્રજા પોતાને નિર્વાહ કેવી રીતે કરી શકશે ? ફેશનેબલ પિલકાં, ઉંચા પ્રકારના સેન્ટો. તેલો, નેકટાઈ, કેલરો વગેરેના ખ. ચું વહેમ વધ્યા જાય છે અને અસલી સાદાઈને તિલાંજલી મળતી જાય છે––અરે જે અસલ સાદી રીતે વર્તતા હોય છે તેઓ તરફ તીરસ્કાર અને મશ્કરી મીશ્રીત સાગણીથી જોવામાં આવે છે. મેં એવાં કુટુંબે અમદાવાદમાં રહેતાં જોયાં છે કે જેઓ વરસ દહાડે દશ હજારથી વધુ રૂપિયા સેન્ટ સાબુ-અને અત્તરમાં વાપરે છે. જેઓ આ રીતે હજા. રોને ખર્ચ કરે છે તેઓને બીજો ખર્ચ કે હશે તેને ખ્યાલ વાંચકોએ કરવાનો છે. જેઓ પિતાની બાપીકી દેતના પ્રતાપે આવી મોજ મઝામાં હજારો રૂપિયા ઉડાવે છે તેઓને માટે આપણે કાંઈપણ બેલી શકવાની સ્થિતિમાં નથી પણ જે બીના ઉપર આપણી કેમના આગેવાનોનું ધ્યાન ખેંચવાની જરૂર છે તે એકે આવી રીતના ખર્ચેની ઉછ. સ્તી પજ ઉપર બહુજ જુદા પ્રકારની અસર થાય છે. અનુકરણ અને સેબત એ દુનિયાના મહાન ગુરૂઓ છે. મોટા ગણાતાઓની સેબતમાં ફરતા ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગના માણસો
