________________
અન્ય મનુષ્ય નીચ દથિી દેખશે એમાં કંઈ પણ આશ્ચર્ય નથી. તમારામાં રહેલા સુદગુણોને સર્વ લોક જાણે એવી તમારા હૃદયમાં ઈછા છે, પણ
જ્યાં સુધી તમે અન્યના સદગુણને ગાતા નથી ત્યાં સુધી તમારા સગુણોની અસર અન્ય ઉપર થવાની નથી. જ્યાં સુધી તમે સર્વના દૂધ કાઢી પોતે દરહિત બનવા ઇચ્છો છો ત્યાં સુધી જગતના છો પણ તમારામાં અનેક પણો કાદી તમને ખરાબ દષ્ટિથી જોવાના. તમને કોઇ નીચ દબદષ્ટિથી જુએ તે માટે અન્યને તમે સદગુણ દૃષ્ટિથી જુએ. એમ કરવાના કરતાં ઉ. ત્તમ સરલ ઉચ્ચ ધર્મ એ છે કે પ્રત્યેક આમાને સંગ્રહનયસત્તાથી સિક સમાન ભાવો, પ્રત્યેક આત્મામાં જે કંઈ સદ્દગુણો હોય તેનું સ્મરણ કરે, પિતાના આત્માને પણ સગુણ દથિી દેખા, જે જે સત્તાએ આત્મામાં ગુ રહેલા છે તે ગુણોનું સ્વરૂપ વિચારતાં, ગાતાં તેમાં તે ગુણને પ્રગટ કરી શકશે. આત્માને જો ઉચ્ચ ભાવથી ખશે, આત્માને દેવ માનશે, આત્મામાં સવ છે અમ શ્રદ્ધાથી સંતોષ ધારશો તો તમે ઉચ્ચ પદને પ્રાપ્ત કરી શ. કશે. તમારા આમામાં જે જે સદગુણો ખીલ્યા હોય તેને વિશેષતઃ ખીલવવા પ્રયત્ન કરો. સ્વઆત્માને સિદ્ધસમાન દષ્ટિથી દેખશે તો આત્મામાં અનંત ગુણ ખીલશે. આમા પિતાને સદગુણ દથિી દેખે તે પિતાનું શુદ્ધ સ્વરૂપ પોતાના ઉપયોગમાં રાખી શકે અને તેથી શુદ્ધ સંસ્કારોને પ્રગટાવી શકે અને તેના ગે અંતે પરમાત્મા બને.
મનુ એમ સમજે છે કે અમે અન્યના દૂધણે જોઈએ છીએ, વીએ છીએ તેમ તેમ અમારે ગોરવ વૃદ્ધિ પામે છે પણ આ તેમની ભૂલ છે, કારણ કે અનાદિકાળથી દષ્ટિથી દેખવાથી આત્મા ઉચ્ચ થઇ શકે નથી. જે જે દુર્ગાનું હદયમાં ચિંતવન થાય છે, તેનાથી મનોવMણ ખરાબ બને છે માટે અશુભ વિચાર કરવાને જરા માત્ર પણ પ્રયત્ન કરવો યોગ્ય નથી.
જે મનુષ્ય અન્યને પણ સદાકાલ દે છે અને તદદ્વારા નિંદા કરે છે તેઓને આમાં ખરેખર પ્રેમ, દયા, કારૂધ્યભાવના વિચારથી હજાર ગાઉ દૂર રહે છે, પિતાનામાં જેમ કેધાદિક દો રહેલા છે, તેની નિંદા કઈ કરે તે આપણા મનની કંઈક લાગણી દુઃખાય છે તે પ્રમાણે અન્યની નિંદા કરતાં અન્યની પણ લાગણી દુઃખાય છે. કેટલાક એમ કહે છે કે અન્યના દાવાને પ્રગટ કરવાથી દુનિયામાં તે હલ પડે છે જેથી તે દેષિાને ત્યાગ કરે છે. આમ પણ કહેવું ખરેખર જૂઠું છે. ખાડો ખોદે તે પંડ અ ન્યાયથી વિચારનાં માલુમ પડે છે કે અન્યને હલકે પાનાં પિતાને
