________________
બ્રાહ્મણવાડા
અર્થાતુ-નાણું, દીયાણું તથા નાંદિયામાં શ્રી મહાવીર સ્વામીનાં–જીવિત સ્વામીનાં–મંદિરે હવાનું લેકમાં મનાય છે, તેમજ બામણવાડામાં પણ જીવિતસ્વામીનું મંદિર હોવાનું કહેવાય છે. પણ આ વાતને પુષ્ટિ આપનાર કેઈ પણ પુરા ગ્રંથ કે શિલાલેખમાંથી મળેલો નહિ હોવાથી ઉપર્યુક્ત ચારે ગામમાં મંદિરે છે તે જીવિતસ્વામીનાં મંદિરે છે કે કેમ? તે માટે વિદ્વાનનાં મનમાં મેટે સંશય હતે. પણ તે સંશય દૂર કરાવવામાં સાધનભૂત એક પ્રમાણિક પુરા ત્રણ વર્ષ, પહેલાં અમને મલ્ય છે, અને તે એ છે કે –આબુરોડ (ખરેડી)થી પશ્ચિમમાં લગભગ ચાર માઈલ દૂર “મુંગથલા” નામનું ગામ આબુની તલેટીમાં આવેલું છે. ગ્રંથ અને લેખમાં તેનું નામ “મુંડસ્થલ મહાતીર્થ” લખેલું છે. ત્યાં શ્રી મહાવીરસ્વામીના એક વિશાલ મંદિરનું ખંડેર છે. આ મંદિર જીવિત સ્વામીના નામથી પ્રસિદ્ધ હતું. તેના મૂલ ગભારાના દરવાજા ઉપર ખેદેલે એક લેખ મળી આવ્યું. આ લેખ, શ્રીમાન કર્કસૂરિના શિષ્ય શ્રીમાન સાવદેવસૂરિજીએ વિ. સં. ૧૪૨૬ માં આ મંદિરને જીર્ણોદ્ધાર કરાવરાવ્યો અને કેટલીક પ્રતિમાઓ, દવજદંડ, કલશ વગેરેની પ્રતિષ્ઠા કરી તે વખતે ખોદાયેલ છે. આ લેખમાં લખ્યું છે કે-“શ્રી મહાવી રભગવાન છદ્મસ્થ અવસ્થામાં અબ્દભૂમિમાં વિચર્યા હતા, તે વખતે એટલે ભગવાનના જન્મથી ૩૭ મા વર્ષે “દેવા' નામના
૨ આ લેખ વિસ્તૃત વિવેચન સાથે “જૈનના તા. ૮-૩-૩૧ ના અંકમાં પ્રગટ થયો છે, તે વાંચી વિશેષ માહીતિ મેળવવી.
