Avashyak Niryukti Part 07

Author(s): Aryarakshitvijay
Publisher: Vijay Premsuri Sanskrit Pathshala

Page 12

यात्रीस वि३ माशतनामी ( पगाम०... सूत्र) * १ 'तथा सज्झाए न सज्झाइयं तस्स मिच्छा मि दुक्कडं' तथा स्वाध्यायिके-अस्वाध्यायिकविपर्ययलक्षणे न स्वाध्यायितं । इत्थमाशातनया योऽतिचारः कृतस्तस्य मिथ्या दुष्कृतमिति पूर्ववत् ।
एयं सुत्तनिबद्धं अत्थेणऽण्णंपि होति विण्णेयं । तं पुण अव्वामोहत्थमोहओ संपवक्खामि ॥१॥ तेत्तीसाए उवरिं चोत्तीसं बुद्धवयणअतिसेसा । पणतीस वयणअतिसय छत्तीसं उत्तरज्झयणा 5 ॥२॥ एवं जह समवाए जा सयभिसरिक्ख होइ सततारं । तथा चोक्तं-सयभिसया नक्खत्ते सएगतारे तहेव पण्णत्ते ॥ इय संखअसंखेहिं तहय अणंतेहिं ठाणेहिं ॥३॥ संजममसंजमस्स य पडिसिद्धादिकरणाइयारस्स । होति पडिक्कमणं त्ति तेत्तीसेहि त ताणि पण ॥४॥ अवराहपदे सुत्तअंतग्गय होंति णियम सव्वेवि । सव्वो वऽइयारगणो दुगसंजोगादि जो एस ॥५॥
(શંકાઃ પૂર્વે કહ્યા પ્રમાણે ૧ થી લઈને ૩૩ આશાતનાઓ સુધીના સ્થાનો જ પ્રતિક્રમણને યોગ્ય 10 છે કે બીજા પણ પ્રતિક્રમણ કરવા યોગ્ય સ્થાનો છે ?)
સમાધાન : આ ૩૩ આશાતનાઓ સુધીના સ્થાનો સાક્ષાત્ સૂત્રમાં ગૂંથ્યા છે. અર્થથી બીજા સ્થાનો પણ જાણવાના છે. (આશય એ છે કે ૩૩ સુધીના સ્થાનો તો દિશાસૂચન છે તેના ઉપલક્ષણથી ૩૪ થી લઈ અનંત સુધીના બીજા સ્થાનો અર્થથી જાણી લેવાના છે.) તે અન્ય સ્થાનોને પણ હું વ્યામોહ = મૂંઝવણ ન થાય તે માટે ઓઘથી = સંક્ષેપથી કહીશ |૧|| ૩૩મા સ્થાન પછી ૩૪મા 15 स्थान तरी3 3४ प्रा२न। जुद्ध = तीर्थ.४२ ना वयन विगेरे ३४ अतिशयो 141. (बुद्धानां-जिनानां वयणत्ति-वचनप्रमुखा: सर्वस्वभाषानुगतं वचनं धर्मावबोधकरमित्यादिनोक्तस्वरूपा येऽतिशेषा-अतिशया इति औपपातिकसूत्र. १०)
પાંત્રીસ સત્યવચનના અતિશયો. (તે અતિશયો પપાતિકસૂત્ર ૧૦માંથી જાણી લેવા.) છત્રીસ ઉત્તરાધ્યયનસૂત્રના અધ્યયનો જાણવા. llરા આ પ્રમાણે જે રીતે સમવાયાંગસૂત્રમાં છેલ્લે ૧૦૦ મા 20 સ્થાન તરીકે શતભિષફ નક્ષત્ર ૧૦૦ તારાવાળું કહ્યું છે. એ જ પ્રમાણે આગળ વધતા–વધતા સંખ્યાતા, અસંખ્યાતા તેમ જ અનંતા સ્થાનો (અનંતસ્થાન તરીકે અનંત પરમાણુઓ, અનંત સ્કંધો, અનંત જીવો વિગેરે લેવા. આવા અનંતસ્થાનો) વડે Ilal સંયમ કે અસંયમસંબંધી પ્રતિષિદ્ધનું આચરણ વિગેરે અતિચારનું પ્રતિક્રમણ સૂત્રાન્તર્ગત ૩૩ અપરાધપદોથી જ નિયમા થઈ જાય છે. (JAथवा 'पडिक्कमामि दोहिं बंधणेहिं' विगेरे पहोवडे अडए। २।यस विसंयोग विशे३३५ १५॥ ०४ 25 मतियारोनो समूछते 'पडिक्कमामि एगविहे असंजमे' ५६ वा. रायेद विषमसंयमनो . १. एतत्सूत्रनिबद्धमर्थेनान्यदपि भवति विज्ञेयम् । तत्पुनरव्यामोहार्थमोघतः संप्रवक्ष्यामि ॥१॥त्रयस्त्रिंशतेरुपरी चतुस्त्रिंशद्बुद्धवचनातिशेषाः। पञ्चत्रिंशद्वचनातिशयाः षट्त्रिंशदुत्तराध्ययनानि ॥ एवं यथा समवाये यावत्शतभिषकनक्षत्रं भवति शततारकम् । शतभिषक्नक्षत्रे शततारकाणि तथैव प्रज्ञप्तानि । इति संख्यासंख्यैस्तथा चानन्तैः स्थानैः ॥३॥ संयमासंयमयोश्च प्रतिषिद्धादिकरणातिचारस्य । भवति 30 प्रतिक्रमणमिति त्रयस्त्रिंशद्भिस्तु तानि पुनः ॥४॥अपराधपदानि सूत्रान्तर्गतानि भवन्ति नियमात्सर्वाण्यपि । सर्वो वाऽतिचारगणो द्विकसंयोगादिर्य एष ॥५॥