Atmanand Prakash Pustak 087 Ank 03

Author(s): Kantilal J Doshi, Prafulla R Vora
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

એક ઉપવાસનું ફળ પ્રાપ્ત નહિ થાય.” ભવીએ છીએ કે જાણે એ મહાપુરુષ સાથે વાત
5 ન કરતા હોઈએ! અને તેઓ આપણું જીવનના આથી જ દશવૈકાલિક સૂત્રમાં પ્રત્યેક સાધકને માટે કહ્યું છે,
ગૂંચવાયેલા કેયડાને ઉકેલી રહ્યા ન હોય !
સ્વાધ્યાય હજાર વર્ષના જીવનમંથનમાંથી
નીકળેલું નવનીત આપે છે. સાથે સાથે આપણું rurvમાયણ તરે રસ ”
જીવનપટ પર છવાયેલા અજ્ઞાનના ગાઢ અંધકારને પ્રાણી માત્રના રક્ષક, વિશ્વવત્સલ સાધુ, સ્વા અળગે કરીને જ્ઞાનનો પ્રકાશ આપે છે ભગવાન ધ્યાય અને સુધ્યાનમાં રત રહે. આત્માના ભાવે મહાવીરને એમના શિષ્ય ગૌતમસ્વામીએ આ જ અને તપમાં લીન રહે”
પૂછ્યું હતું– ભગવાન મહાવીર સ્વાધ્યાયના પ્રબળ સમર્થક “કન્નાઇ તે ની જિં ? હતા તેઓ ભેજનનો ત્યાગ કરતા હતા, પરંતુ કgrgr ના Tarfi #M વય ” . સ્વાધ્યાયનો નહિ એમણે એક-બે દિવસ નહિ, પણ
૧ણ “ભને! સ્વાધ્યાય કરવાથી જીવને શો લાભ છ-છ મહિના સુધી ભેજનને ત્યાગ કર્યો હતો.
સર
નહોતે. પણ એક દિવસ પણ સ્વાધ્યાય છે
થાય છે?” આથી જ ભારતીય સંસ્કૃતિમાં સ્વાધ્યાયને મહત્ત્વ- ગૌતમસ્વામીના પ્રશ્નના ઉત્તરમાં ભગવાન પૂર્ણ સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે. ભારત પાસે જે મહાવીરે કહ્યું, “સ્વાધ્યાય દ્વારા આત્મા પિતાના જ્ઞાનને ભડાર છે, આધ્યાત્મિક ચિંતન અને મનન જ્ઞાન પરના આવરણ દૂર કરે છે. જ્ઞાનાવરણીય માંથી સાંપડેલું નવનીત છે અને જેને માટે એ પણ કમને ક્ષય કરે છે. ગૌરવનો અનુભવ કરીએ છીએ તેમજ ભારત વિશ્વને આનો અર્થ જ એ કે સ્વાધ્યાય જ્ઞાનમાં અવસંદેશ આપવાની ક્ષમતા રાખે છે તે મૂળ તો રેધક કારણોને દૂર કરે છે. આ આવરણ દૂર મહાપુરુષોએ કરેલા ચિર-સ્વાધ્યાયનું જ ફળ છે. થતાં જ પ્રાપ્ત જ્ઞાન આપણું જીવનને નવો રાહ જ્ઞાનના દીપકને સતત પ્રજવલિત રાખવા માટે આપવામાં સક્ષમ હોય છે. સ્વાધ્યાયનું તેલ જ ઉપયોગમાં આવશે તો જ
મારે તમને પૂછવું છે કે તમે આજે અને ચિરસંચિત જ્ઞાનતિ સ્થિર રહી શકશે.
અત્યારે રોટલી ખાશો તે તમારી ભૂખ કલાક કે જ્ઞાનાવરણીય કર્મનો ક્ષય
મહિના બાદ છીપાશે ? રોટલી ખાતા જ ભૂખ
સમાપ્ત થઈ જાય છે. આવી જ રીતે સ્વાધ્યાયનું આમ તે સ્વાધ્યાયના લાભ સર્વવિદિત છે. ફળ પણ તરત મળતું હોય છે. સ્વાધ્યાય કરે સ્વાધ્યાયને સૌથી મોટો લાભ છે જ્ઞાનપ્રાપ્તિ. સ્વા. અને તત્કાળ જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થશે. આથી જ ધ્યાય કરતી વખતે હજાર વર્ષ પૂર્વે મહાપુરુષએ શાસ્ત્રકારોએ કહ્યું છે ? કરેલા ચિંતન અને મનનના વિશ્વમાં આપણું ચિત્ત ,
“ઝા-વઘઇ- મજુત્તા નાબાવા' જ રમમાણ બની જાય છે. એ મહાપુરુષને આપણે
खषद अणुसमच। પ્રત્યક્ષ મળ્યા નથી, પરંતુ જીવન અને જગતના ગહન અનુભવોમાંથી તારવેલા એમના વિચારોનો નકશા ઉદ્દે નૈ a-air ના જૈ ” આપણે સાક્ષાત્કાર કરી શકીએ છીએ, એમના સ્વાધ્યાયમાં પ્રવૃત્ત વ્યક્તિ મન, વચન અને ચિંતન-મનનને અભ્યાસ કરતાં આપણે એમ અનુ. કાયાના વ્યાપારને એકાગ્ર (અન્ય વિષમાંથી
૪૦)
આ માનદ પ્રકાશ