Atmanand Prakash Pustak 087 Ank 03

Author(s): Kantilal J Doshi, Prafulla R Vora
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 17

નથી.
સબંધથી પવિત્ર વસ્તુઓને અપવિત્ર બની જતાં ચક્રવર્તી. પણ આ નિયમ તે સૌને એક સરખો વાર લાગતી નથી. દેહના રૂંવેરૂંવે જાતજાતના લાગુ પડે છે. રેગેના સૂરમજંતુઓ સુપ્તદશામાં પડેલાં જ હેય
સનન કુમારને આ નાનકડા બનાવમાંથી સંસા છે તેને ઉપદ્રવ કઈ ઘડીએ અને કઈ રીતે શરૂ
રના સાચા સ્વરૂપનું ભાન થઈ ગયું. તેને તીવ્ર થશે તે કહી શકાતું નથી દેહની આવી વિચિત્રતા
વૈરાગ્ય જાગ્યો અને સંસારના ભેગે પ્રત્યે નફરત અને તેની આવી સ્વાભાવિક પ્રકૃત્તિના કારણે રૂપનું
ઉત્પન્ન થઈ. જેની પ્રત્યે અપૂર્વ રાગ અને મમતા અભિમાન કરવું તે પામરતા અને મૂર્ખાઈ છે.
હોય તે જ ઘણીવાર માણસ માટે ત્યાગનું નિમિત્ત જ્ઞાની પુરુએ સાચું જ કહ્યું છે કે દેહ પર જેને
બની જાય છે. દેવે જે રૂપની પ્રશંસા કરતા હતા મમત્વ છે તે જીવ સંસારથી કદાપિ છૂટી શકતું
તેમજ જે રૂપ માટે મનત કુમાર મગરૂર હતા તે
જ રૂપ તેના સંસાર ત્યાગનું નિમિત્ત બન્યું સપ સનત્ કુમારે ધારેલું કે દેવે તેનું તે સમયનું જેમ કાંચળીને ત્યાગ કરી દે છે તેમ સન્ત કુમારે રૂપ જોઈ પ્રસન્નતા પામશે, પણ પ્રસન્નતાને બદલે પણ રાજવૈભવ અને ભેગ સાધનનો ત્યાગ કરી દેના મુખ પર જ્યારે ખિન્નતા દેખાણ ત્યારે તેણે તપ અને સંયમ સાધુ ધર્મ સ્વીકાર્યો અને ઉગ્ર તેનું કારણ પૂછ્યું, એ ગંભીર બની જઈ કહ્યું: તપશ્ચર્યા શરૂ કરી. રાજન ! તમારૂ રૂ૫ અત્યારે વિકૃત બની ગયું એ કર્મમાં શૂરા હોય છે તેઓ ધર્મમાં પણ છે. તમારા સર્વોત્કૃષ્ટ રૂપની જગ્યાએ અત્યારે શરા હોય છે. વૈભવ અને વિલાસના માર્ગે માનવ વિરૂપતા છવાઈ ગઈ છે. તમારા શરીરમાં અનેક શક્તિનો હાસ થાય છે, પરંતુ એજ શક્તિના રોગના જંતુઓ ઉત્પન્ન થઈ ગયા છે.
પ્રવાહને જે ત્યાગ-તપ-સંયમના માર્ગે વાળી શકાય સનત કુમાર એ વખતે તાંબલનો સ્વાદ લઈ તો તેથી મુકિતપદ પામી શકાય છે. છ ખંડના રહ્યા હતા અને તેની ખાતરી અધે દેવે તેના રાજવૈભવને છેડી ચરિત્ર ગ્રહણ કર્યા બાદ સનતપાસે થુંકદાનીમાં પીચકારી કરાવી. ઘૂંક પર એક કુમાર મુનિએ છઠ્ઠનો પારણે છઠ્ઠની તપશ્ચર્યા શરૂ બે માખીઓ બેડી કે તરત જ મૃત્યુ પામી. ઘૂ કમી કરી અને પારણના દિવસે પણ માત્ર રસહીન અસહ્ય દુર્ગધથી દેવેના કથનની સત્યતા માટે લુખો આહાર વાપરવાનું શરૂ કર્યું. ચક્રવતી રાજાને પણ ખાતરી થઈ. પુદ્ગલની હાનિવૃદ્ધિ ઉપર સનતકુમાર હવે રાજર્ષિ બન્યાં. તેનું થનગનાટ ખેદ, ખિન્ન કે રાજી થવાનું હાય નહીં, પણ તેમ કરતું યૌવન જર્જરિત બન્યું અને તેના દેહમાં છતા આવી પરિસ્થિતિ જોઇ સનતકુમાર ચક્રવર્તીને અનેક રોગ વૃદ્ધિ પામવા લાગ્યા, અસહ્ય આઘાત થયો અને તે સ્તબ્ધ થઈ ગયે. શરીરમાં ગમે તેવા વ્યાધિ કે રોગો ઉત્પન્ન ૩૫, બળ અને દેહ વિશેને તેને ગર્વ ગળી ગયા થાય તે પણ યત્કિંચિત ઔષધોપચારાદિનું સેવન અને કાયાની માયાને નાશ થઈ ગયે.
ન કરવાને એ મહાન આત્માએ દીક્ષા વખતે જ સનત કુમારને ભાન થઈ ગયું કે જીવન પાણીના અભિગ્રહ કર્યો હતેા, સનતકુમારની એક વખતની પરપોટા જેવું ચંચલ છે, સત્તા અને લૌકિક સુખના પ્રિય રાણી સુનંદાથી પતિદેવની આવી વેદના નજરે બધાં સાધના એ ધ્યાના રંગ જેવા અસ્થિર છે અને જોઈ શકાતી ન હતી, એટલે સારવાર અર્થે તેણે શરીર પણ છેવટે વિનાશ પામવાના સ્વભાવવાળ મુનિરાજને અત્યંત કાકલૂદી ભરી આજીજી કરી. તે છે. રોગ અને મૃત્યુના ભયમાંથી આ જગતનું કઈ વખતે તેના મનનું સમાધાન કરતાં મુનિરાજે કહ્યું પણ પ્રાણી મુક્ત નથી સામાન્ય માનવી હોય કે “સમભાવપૂર્વક વેદના સહન કરવામાં આત્મા ને જાન્યુઆરી ૯૦ ૬