________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ડો. નરોત્તમદાસ કાપડીઆ
મારા પૂજ્ય પિતાશ્રી ડો. નરોત્તમદાસ ચુનીલાલ કાપડિયાનું જીવન ઘણા લોકો માટે કલ્યાણ માર્ગનું
પ્રેરક બન્યું હોવાથી આ લખવા પ્રેરાઈ છું.
[ કુન્દનિકા કાપડીયા ] તેમના જીવનની મુખ્ય ધારા શ્રીમદ રાજચંદ્ર પ્રત્યેની ભક્તિની હતી. છેક યૌવનકાળથી, ડોકટર તરીકે તેમણે પોતાને વ્યવસાય શરૂ કર્યો ત્યારથી તેમને અધ્યાત્મની દિશામાં અનુરાગ પેિદા થયો હતો અને પછી શ્રીમદુનાં લખાણેનું વાંચન કરતાં ઉત્તરોત્તર એ વલણનો વિકાસ થયા હતા. છેલ્લાં વર્ષોમાં તે તે શ્રીમદ્દ પ્રત્યેની ભક્તિનું મૂર્તિમંત રૂપ બની રહેલા. એક સાચો ભક્ત કે હોય તે, શ્રીમદૂના ચિત્ર સમક્ષ તેઓ પ્રણામ કરતા ત્યારે અતિ સ્પષ્ટ પણે દેખાઈ આવતું. યુવાન વયે તેમનામાં કેટલાક સિદ્ધાંતા માટે કઠેર આગ્રહ અને તેમાંથી નીપજતી ઉગ્રતા, અસહિષ્ણુતા વ.નાં તો હતાં, પણ પ્રખર આત્મનિરીક્ષણ, આંતર-જાગૃતિ તેમજ સતત પ્રયત્નને પરિણામે તે ત ઘસાતાં ગયાં અને તેનું સ્થાન ઉદાર માયાળુતા અને મન ધીરજે લીધું હતું. માણસ પુરુષાથથી પોતાની પ્રકૃતિ કેવી આમૂલ બદલી શકે છે તેનું ઉત્તમ દષ્ટાંત તેમણે પૂરું પાડયું હતું.
લાંબે સમયે ડોકટરી વ્યવસાય તેમણે કર્યો. પણ તે દરમિયાન શ્રીમદુનાં સ્થાને-વડવા, વવાણિયા - તેઓ અવારનવાર જઈને રહેતા અને વધુમાં વધુ સમય ત્યાં ગાળવાને ઉત્સુક રહેતા. છેલ્લાં બાર-તેર વર્ષથી તે તેમણે વવાણિયાના આશ્રમને પિતાનું જીવન સમર્પિત કરી દીધું હતું. આશ્રમના સંચાલનમાં તેમનું મુખ્ય માર્ગદર્શન રહેતું. શ્રીમદૂનાં પુત્રી પૂ જવલબાની તબિયત નરમ રહેતી હોવાને કારણે . પિતાજીનું ત્યાં રહેવું તેમને ઘણું સહાયરૂપ હતું. શ્રીમદ્દ પ્રત્યે અનન્ય ભક્તિ હોવા છતાં તે પોતે વિચક્ષણ બુદ્ધિના પ્રગતિશીલ અને સ્વતંત્ર વિચારક હતા અને શ્રીમદ્દ-સાહિત્ય ઉપરાંત અન્ય ધર્મ સાહિત્યનું પણ તેમણે સારું એવું વાચન કરેલું. આને કારણે તેમનું મન ખુલ્યું હતું અને તેમની સમજ વિશાળ બની હતી. અને એના પ્રકાશમાં શ્રીમદ્દનાં વચનામૃતનું અર્થઘટન કરવાને લીધે, કેવળ ભક્તિ જ પ્રધાન હોય તેવું વાતાવરણ ઊર્મિલ થઈ જવાનો ભય રહે છે, તેમાં તેમણે જ્ઞાનનિષ્ઠાનું તત્વ સ્થાપિત કર્યું હતું.
જિંદગી આખી ડોકટરી વ્યવસાય કર્યા પછી આશ્રમ તરફથી ચાલતા મફત દવાખાનામાં પણ તેમણે પોતાની ડોકટર તરીકેની સેવાઓ મૃત્યુના છેક છેલલા દિવસ લગી આપી હતી. એલેપથીના ડોકટર હોવા છતાં ગામડાંના લોકોને પસાઈ શકે એ હેતુથી તેમણે બાયેકેમિક દવાઓનો ઊંડો અભ્યાસ કર્યો હતો અને એમાં તેમને સારી એવી ઈન્સાઈટ મળી હતી. તેમની સૌમ્ય ચિંતનશીલ મુખમુદ્રા, સર્વ પ્રત્યે સમાનભાવ અને દરદીઓ પ્રત્યેની સહાનુભુતિથી દવા લેવા આવતા લોકો તેમ જ આશ્રમમાં આવતાં અન્ય ભાઈ બહેનને પણ તેમની પાસે ઘણું સાંત્વન મળતું. તેમને નિખાલસ હાસ્ય અને વિદમાં, હળવી
માર્ચ-એપ્રિલ, ૧૯૭૮
For Private And Personal Use Only