Atmanand Prakash Pustak 074 Ank 09

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 3

આ સભાના નવા માનવતા પેટ્રન શ્રી રમણલાલ મંગલદાસ શાહ
જીવનની ટૂંકી રૂપરેખા - શ્રી રમણલાલ મંગલદાસ શાહને જન્મ ગુજરાત રાજ્યના ખેડા જીલ્લામાં બોરસદ તાલુકાના ગંભીરા નામના નાના પણ સંસ્કારી ગામમાં તા. ૧૨-૧-૧૯૨૬ના રોજ થયો હતે તેમનો ઉછેર તેમના પિતામહ શા. માણેકલાલ કેશવજી તથા દાદીમા શ્રીમતી પરસનબેનના સાનિધ્યમાં થયેલ. કુટુંબની વ્યવહારશીલતા તથા ધર્મ પરાયણતાના સંસ્કાર તેમને મૂળથી જ મળેલા. ગામમાં પંદરથી વીસ જૈનાના ઘર અને તેમાં નાનું પણ સુંદર શ્રી આદ્રીનાથ પ્રભુનું દહેરાસર તથા ઉપાશ્રય છે. દહેરાસરની પ્રતિષ્ઠાને સને ૧૯૭૧માં સો વર્ષ પુરાં થયે પરમપૂજય આમ પ્રભાકર મુનિરાજશ્રી પૂણ્યવિજયજી મહારાજ સાહેબની નિશ્રામાં થોડાં વર્ષો પહેલાં જ
ગામમાં શતાબ્દિ મહોત્સવ ઘણી ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવ્યું હતો, જેમાં શ્રી રમણલાલ તથા તેમના કુટુંબે યથાશક્તિ સારી રીતે લાભ લીધો હતો.
પિતાશ્રી શા. મંગલદાસ માણેકલાલ તથા માતુશ્રી જેકેરબેનને સંતાનમાં સૌથી મોટા એક જ પુત્ર રમણલાલ તથા બે પુત્રીઓ લલીતાબેન અને કંચનબેન. ગામ સાધુ મુનિરાજોના વિહારના રસ્તા ઉપર આવેલું હોઈ કુટુંબને ઘણા પ્રભાવિક આચાર્ય ભગવંતે, સાધુસુનિ મહારાજે તથા સાધ્વીજી મહારાજના આગમન સમયે તેમની વૈયાવચ, ધર્મશ્રવણ વગેરે લાભ મળતા, અને તે સાથે તેમનામાં ધર્મના સંસ્કારોનું સિંચન થતું રહ્યું. પિતાશ્રીને વ્યવસાય ગામડાની ઉપજના વહેપાર, પણ તેમાં અતિશય પ્રમાણિકપણું અને સત્યનિષ્ઠા મુખ, નાના ગામમાં તથા આજુબાજુમાં પણ તેમના જીવનની મીઠાશ દરેક સાથેના વ્યવહારમાં અલગ પડતી. માતપિતાને ધર્મ પ્રત્યે અનન્ય પ્રેમ એટલે મૂળથી જ વૈરાગ્યભાવ જે દિનપ્રતિદિન વૃદ્ધિ પામતા ગયા અને મેટાં મોટાં વ્રતને અંગીકાર કરવામાં પ્રગટ થતો રહ્યો, જે પાછળથી પિતાની સૌથી નાની દીકરી કંચનબેનની દીક્ષામાં પરિણમ્યો.
રમણલાલનું પ્રાથમિક શિક્ષણ ગામની જ શાળામાં થયું અને માધ્યમિક શિક્ષણ વડોદરામાં રહી લીધું. મેટ્રીકની પરીક્ષા સને ૧૯૩૩માં ઉચ્ચ ગુણો મેળવી યુનિવર્સિટીમાં પ્રથમ સે વિદ્યાર્થીઓમાં આવી પાસ કરી જેથી તેમને કોલેજના ઉચ્ચ અભ્યાસમાં સોલરશીપ મળી અને જે કુટુંબની મુશ્કેલ, આર્થિક સ્થિતિમાં પણ કેલેજને અભ્યાસ ચાલુ રાખવામાં પ્રેરણા અને મદદરૂપ બની. પિતામહની ઉત્કૃષ્ટ ઇરછા અને માતપિતાની મુશ્કેલી વેઠીને પણ રમણલાલને કેલેજને ઉચ્ચ અભ્યાસ કરાવવાની અભિલાષાથી અનેક મુશ્કેલી વેઠીને પણ તે પુરો થયા અને તેમણે સને ૧૯૩૭માં વડોદરા કલેજમાંથી મુંબઈ યુનિવર્સિટીના સાયન્સમાં ગ્રેજ્યુએટ B, sc.ની ડીગ્રી મેળવી. કુટુંબની પ્રાણાલિકા અને રૂઢીગત રીવાજને લીધે રમણલાલને લગ્ન સંબંધ વડોદરા પાસે મેધાકુઈ ગામે પિતાની જ જ્ઞાતિના શ્રી ભાયચંદભાઈ ગુલાબચંદ શાહની પુત્રી કમળાબેન સાથે તેમના માધ્યમિક અભ્યાસકાળ દરમિયાન જ સને ૧૯૩૧માં થયા હતા. આ લગ્ન રમણલાલના અભ્યાસી જીવનમાં કંઈ જ અડચણ પાડી નહિ અને તે પછીના માધ્યમિક શાળાના તેમજ કેલેજના ઉચ્ચ અભ્યાસમાં તેમને તેમનાં પત્નિ તરફથી ઘણા જ સહકાર અને પ્રોત્સાહન મળ્યાં. તેમના પત્નિ કમળાબેને પણ તે દરમિયાન જૈનધર્મના સૂત્રને અભ્યાસ, પ્રભુ–સેવા, સાધુ-સંતની સુશ્રુષા વગેરે જૈન ધર્મના આચારોનું વ્યવહારિક જ્ઞાન મેળવી લીધુ' અને થોડા જ વખતમાં ધાર્મિક ગ્રતા વગેરે કરવામાં રસ લેતા થયાં. તે બાદ તેમણે હાલ સુધીમાં અડ્રાઈ, વષિતપ, આયંબીલની ઓળીઓ, નિત્ય પ્રભુ–સેવા, સામાયિક, બને પ્રતિક્રમણ વગેરે જીવનમાં અમલમાં મૂકી ધમકરણીમાં ઓતપ્રોત થએલાં છે.