________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી મહાવીર જીવન : સ્વ૯૫ વિવેચન
લેખક –શ્રી મગનલાલ મોતીચંદ શાહ “સાહિત્યપ્રેમી ... સુરેન્દ્રનગર
દેવાધિદેવ ભગવંત મહાવીરના જીવન વિશે થોડુ' લખતાં પહેલાં તેમના મરણરૂપ મંગલાચરણ કરું છું.
મંગલાચરણ (વસંતતિલકા). यस्योपदेशनपदान्यवगत्य नित्यं, मुक्तिश्रियं तनुभृतः सपदि श्रयन्ते । स्वर्भूभुवः कमलकोशविकासनैक-प्रद्योतनः स जयाजिनवर्धमानः ॥ १ ॥
- જેના ઉપદેશ પદેને સમ્યફ પ્રકારે આરાધીને આ જગતના ઘણા છ મુક્તિરૂપી લક્ષ્મીને ત્વરિત પ્રાપ્ત કરે છે, તેવા સ્વર્ગલેક, મૃત્યુલોક અને પાતાલલેક એ ત્રણ લેકરૂપ કમલકેશને વિકસાવનાર પ્રોતનરૂપ( પ) જિનેશ્વર વધમાન પ્રભુ (મહાવીરસ્વામી) સદા જય પામે.
શુભ કાર્યારંભે શિષ્ટ પુરુષોને વંદન કરવું એ શિષ્ટાચાર છે, આ આર્ય પ્રણાલિકા છે, નિર્વિધને કાર્યની સમાપ્તિ અર્થે આ વ્યવહાર વીકાર્ય છે, માટે જ કહ્યું છે કે-“ઘર્ષ પ્રતિ મૂ૪મૂતા ધંરના” ધર્મમાર્ગમાં જીવને આગળ વધવામાં મૂળભૂત જે કઈ પણ કારણ હૈય તે તે ભાવથી મહાપુરુષને વંદન કરવું તે જ છે. વંદનને ભાવ પ્રગટવાથી આત્મક્ષેત્રમાં ધર્મનું બીજ વવાય છે, જેને પરિણામે જીવ ધર્મશ્રવણ અને ધર્માચરણ તરફ દેરાય છે, બુદ્ધિ નિર્મળ થાય છે. વિવેક ઉદ્દભવે છે અને આત્મા સ્વાત્મલક્ષી બને છે. સ્તુતિ, પ્રાર્થના કે વંદનને પ્રભાવ આવે અવર્ણનીય છે.
ગુણ ગુણનું આરાધન કરે છે અને એ સમયને ધન્ય માને છે.
સ સારમાં પૂજનીય મહાત્માઓની પૂજાવિધિ અનેક પ્રકારે પ્રવર્તે છે. વિદ્યમાન અને અવિદ્યમાન મહાત્માઓની પૂજાવિધિમાં સંસાર પેતાના રાગ પ્રમાણે ભિન્ન ભિન્ન સામગ્રીઓ યોજે છે. જયંતિ ઉજવવી, કથા-કીર્તને કરવા, ગુણાનુવાદ ગાવા, તપશ્ચર્યા કરવી કે #તભાવે એકાંતમાં ગુણનું સ્મરણ કરવું. આ સર્વ અવિદ્યમાન મહાત્માઓની પૂજાવિધિ છે, ભાવસ્મરણ છે.
વિદ્યમાન મહાત્માઓને પરિચય સંસારી જીવો ગમે ત્યારે કરી લાભ મેળવી શકે છે, પરંતુ અવિઘ મહાત્માઓને પરિચય વિકટ છે. ને તે શોધવામાં સાધન-સંપત્તિની જરૂર પડે છે. પ્રભુને જન્મકલ્યાણુકને દિવસ એ નિમિત્તને સાધનરૂપ છે. આવા પ્રસંગના સાધનની પ્રાપ્તિમાંથી ગુણ છવો ગુણને ગ્રહણ કરે છે અને એ સમયને ધન્ય ગણે છે.
પ્રભુનું જન્મકલ્યાણકચેત્ર શુકલ ત્રયોદશીને દિવસ એ વીર પ્રભુનું જન્મકલ્યાણક છે. દરેક તીર્થંકર દેવના
For Private And Personal Use Only
