________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આ ભગવંત મહાવીરની ભાવના. .
લેખક શ્રી મોહનલાલ દીપચંદ ચોકસી પ્રતિવર્ષ ચૈત્ર શુકલ ત્રયોદશી આવતાં જ, અંતિમ શાસનપતિ શ્રી મહાવીર પ્રભુને જન્મદિન યાદ આવે. એ નિમિત્તે વિવિધ કાર્યક્રમો જુદા જુદા પ્રદેશમાં જાય અને આ પવિત્ર દિનની ઉજવણી થાય. આ જાતના જયંતિ મહોત્સવ-ઊગતી પ્રજામાં ચેતના પ્રગટાવે, પિતાના ધર્મપ્રણેતાના પવિત્ર જીવનમાં અવગાહન કરવાની તક પ્રાપ્ત કરાવે અને ઈતર સમાજમાં જૈનધર્મ સંબંધી જ્ઞાન પ્રસારવામાં કારણરૂપ બને–એ અથે જરૂરના છે.
પણ જે યુગમાં આપણે જીવી રહ્યા છીએ અને દિવસે દિવસે જે રીતે શેવળ આગળ વધે છે એ જોતાં આપણાથી ન તો પ્રભુના ગુણકીર્તન કરી બેસી રહેવાય કે ન તે પોપટની માફક તેઓશ્રીના જીવન અંગે રટના કરી જવાય. હવે યુગ હાકલ કરે છે કંઈક નક્કર કાર્ય કરવાની. માત્ર જૈનો જ નહીં પણ ઇતર પ્રજાજને પણ ભગવંત શ્રી મહાવીર દેવે પોતાના જીવનમાં અહિંસાનો સંદેરા પ્રસારવામાં, સત્યના મૂલ્યાંકન કરવામાં, ચાવૃત્તિના પરિવારમાં, બહાચર્ય જેવા ઉત્કૃષ્ટ ગુણની સાધનામાં અને આરંભસમારંભમાંથી બચી જઈ અલ્પ સાધનોથી જીવનનિર્વાહ કરી, અન્ય માનવામાં જ માત્ર નહીં પણ સારી પ્રાણીસૃષ્ટિમાં “જીવો અને જીવવા દો ને કીંમતી નાદ ગુંજત કરવામાં, ઉપદેશદ્વારા જે સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી છે તેને બરાબર અભ્યાસ કરી શક્તિ અનુસાર પ્રસારવામાં કટિબદ્ધ થઈએ એવી આશા સેવે છે.
ભગવંત શ્રી મહાવીર દેવની ભાવના શું હતી? “સવિ જીવ કરું શાસનરસી” એ જ કે બીજી કંઈ? જો એ જ હતી અને એ વાત દીવા જેવી સ્પષ્ટ છે કે આજના સમયમાં આપણી દરેકની ફરજ શી હેઈ શકે ?'
અહીં એ સંબંધમાં કહેવાનું કે-પ્રભુ શ્રી મહાવીર કૈવલ્ય-પ્રાપ્તિ પછી જે ઉમદા રહસ્ય પિતાને લાગ્યું, એ જનસમૂહમાં વિસ્તારવા, કેવી કે બાંધી ની કળી પડ્યા એ તરફ દષ્ટિપાત કરીશું તે-અરે! કર્મો ખંખેરવા કેવા વિષમ સ્થળોમાં વિચર્યા એ જોઇશું તેધડીભર સ્તબ્ધ થઈ જવાશે. સહજ ભાવના પૂરશે કે આજના અનુકૂળતાભર્યા યુગમાં સાધનો સંગીન સામગ્રી વારસામાં પ્રાપ્ત થયેલી છતાં–આપણે કંઈ જ કરતા નથી. ઉપરછલકા દેખાવમાં જ પ્રભાવના માની રહ્યા છીએ. તેઓશ્રીએ સંયમ સ્વીકાર્યા પછી જે જે પ્રદેશમાં વિહાર કર્યો છે તેના નામો પણ પૂરા જાણતા નથી ! શ્રી કલ્પસૂત્ર તેમજ શ્રી ભગવતીસૂત્ર આદિ અંગમાં આવતાં વર્ણન પરથી શ્રમણ ભગવાન મહાવીર નામના હિંદી પુસ્તકમાં પુરાતત્ત્વવેત્તા પં. શ્રી કલ્યાણુવિજયજી ગણિએ જે નેધ તૈયાર કરી છે એ વાંચતાં હરાઈ જેનની છાતી કુલે તેમ છે અને એનાથી અભ્યાસી હૃદયને અતિ આહૂલાદ જમે તેમ છે. એ સ્થાનેના નામ કાળ અને ભૂંસાઈ જવા આશ્વા છતાં, પરિવર્તન પામ્યા છતાં, એ
ની ( ૧૨૩ )
For Private And Personal Use Only
