________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
કૅટર્કિની
પૃથ્વીપુરનગરમાં પુશ્કેતુ નામે રાજા હતા અને તેને પુષ્પવતી નામે રાણી હતી. તેઓને પુષ્પલ નામે એક સુંદર અને સાહામણા પુત્ર હતા. બાળક એ વતા થતાં રાણીએ એક કન્યાને જન્મ આપ્યા પરન્તુરાજાએ કન્યાના મુખનું દર્શન થતાં તે મૃત્યુ પામશે એવુ ન્યાતિથીઓએ કાયા, રાજા ન જાણે તેમ એક માદળિયુ. બાલિકાની ડોકે બાંધી રાણીએ
દાસી સાથે તે બાલિકાને નદી કાંઠે મૂકાવી દીધી.
ભાગ્યના બળે શિકારૅથી પાછા આવતાં પ્રધાનની દૃષ્ટિ પેલી બાલિકા પર પડી અને તે સંતાન વિહે હાવાથી તેણે બાલાને ઉપાડી લીધી. આ ખાલા પ્રધાનપુત્રી તરીકે ઉછરી અને તેનું નામ પુષ્પચૂલા
રાખવામાં આવ્યું.
પુષ્પચૂલ અને પુષ્પચૂલા બંને સમાન વયના હતા એટલે તે વચ્ચે પ્રેમ થયે। અને લગ્ન પણ થઈ ગયા. લગ્ન પછી પ્રથમ દિવરો પુષ્પચૂલા સાસુ સસરાતે વંદન કરવા ગપ્ત અને તે જ દિવસે અચાનક પુષ્પકેતુ રાજા મૃત્યુ પામ્યા. જે ઘડીએ પુષ્પચૂલાને તેની સાસુએ જોઇ તે જ વખતે તેના પનમાં શંકાનેા કીડા સળવળ્યેા. પુષ્પવતી પાસે પેાતાની યુવાન વયનું એક ચિત્ર હતુ, તે કાઢીને જોયુ તેા પુષ્પચૂલા આખેમ જાણે એ ચિત્રનું પ્રતિબિં ધ હાય તેમ લાગ્યું. વળી લગ્નના દિવસે જ રાજા મૃત્યુ પામ્યા એટલે પુષ્પાવતીની શંકા દૃઢ થઇ. પ્રધાનને ખેાલાવી પુષ્પચૂલાના જન્મના ઇતિહાસ તેણે પૂછ્યા અને તેની પાસેથી પુષ્પચૂલાના જન્મ વખતે જે માદળિયું બાંધ્યું હતુ તે લઈ લીધું. પુષ્પચૂલા પેાતાની જ પુત્રી છે તે વાતની ખાતરી થતાં તેના આધાતના કાષ્ટ પાર ન રહ્યો, અને આધાતનું શમન થતાં પહેલાં જ પુષ્પવતી મૃત્યુ પામી. મૃત્યુ વખતે પેલું માળિયું પુષ્પચૂલાને આપતાં તેના જીવનના સાચા ઋતિહાસ પણ કહી દીધા. એક જ
૧૪
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
લેખક :–મનસુખલાલ તારાચંદ મહેતા પિતાના અને એક જ માતાની કૂખે જન્મ લીધેલાં ભાઈ અને બહેન વચ્ચે પતિ-પત્નીને સબધ થયા હતા અને આ ભયંકર પાપાચારમાંથી મુકત થઈ જવા માટે માતાએ પુત્રીને શિખામણ આપી હતી.
કલ્પનાની ભયંકર વાર્તા કરતાં પણ કેટલીક વાર સત્ય હકીકત વધુ ખતરનાક હેાય છે. પુષ્પલાને પણ
તેના જન્મની સાચી હકીકત હણવામાં આવતાં ધરતીકપના જેવા ભયંકર આંચકા લાગ્યા અને જીવન ભયંકર પાપ તેનાથી થઇ ગયું હતું. પાપથી વધુ ભારે અકારૂં બની ગયું. કલ્પનામાં પણ ન આવે એવુ વજનવાળી કોઇ વસ્તુ આ જગતમાં હૈાતી નથી અને પુષ્પચૂલાને પાપના એવા ભારે ભેજા સાથે જીવન
જીવવું અશકય લાગ્યું. આપધાત એ અપમૃત્યુ છે એમ જાણવા છતાં એક વહેલી સવારે નજીકના સીવરમાં ડૂબીને જીવનના અંત લાવવા તે મહેલમાંથી ચાલી નીકળી. સરાવરના કાંઠે આવી જ્યારે તેમાં પડવાની પુષ્પચૂલા તૈયારી કરી રહી હતી ત્યારે લેથી પાછા આવતાં વયેન્દ્વ આચાર્ય અગ્નિકાપુત્રે તેને જો અને કહ્યું કે; બાઈ ! આત્મ હત્યા મહાપાપ છે. જીવન અત્ય’ત કીમતી છે. એ જીવી જાણવામાં જ વીરતા છે,
એના અકાળે અંત લાવવામાં કાયરતા છે. કાયાના અંત લાવવાથી કાંઈ આપણાં કર્મોના ફળમાંથી છટકી શકાતું નથી, એતેા અન્ય ભવમાં સહન કરવાં પડે છે.’
:
કરુણ રીતે રડતાં રડતાં પુષ્પચૂલાએ પેાતાથી થયેલા ભયંકર પાપાચારની વાત કરી કહ્યું કે મુનિરાજ ! માત્ર મૃત્યુ જ મને શાંતિ આપી શકે, તે સિવાય મારા માટે કાષ્ટ અન્ય માર્ગો છે જ નહીં !
આશ્વાસન અને દિલાસા આપતાં આચાર્ય ભગવંતે તેને કહ્યું : ‘પુત્રી ! પશ્ચાત્તાપ રૂપી પ્રચંડ અગ્નિમાં નાશ ન પામે એવું કાઈ પણ પાપ આ સંસારમાં હાઈ શકતું નથી. કાદવમાં ઉત્પન્ન થયેલું કમળ પણ
આત્માનંદુ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
