________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ કામિની ક્રિષ્ણુ પૂઠિ જ ધાઈ, ચીર છૂટ છેહડા ઘસાઈ, ચંદ તપિ સુરજ પરિ, દાદુર ઈ દુષ જોર, વિવિલઇ વિરહિણી સાહિબાંહિ,વાલહાં વિદેસિક મૂકી જાઈ ઘેર ઘનાઘન ગાજઇ, નવલિ કંત કઠોર. (ચતુર્ભુજમૃત “ભ્રમરગીતા') (વિનયવિજયકૃત “નેમિનાથ ભ્રમરગીતા')
વિરહનાં કે તલસાટનાં આવાં ઉકટ ને રસિક સરલ તરલ અતિ કમલ, ગોરિય ચંપકવાનિ, આલેખન ઉપરાંત શબ્દમાધુર્ય, દેહરા-રોળા–પાઈ ઈતિ વઈરાગહુ દીપ, છાસ ઝલાઈ કાનિ, જેવા છંદોની ભાવાનુરૂપ યોજના, ઈત્યાદિ ગુણ
(અજ્ઞાત કવિકૃત “મેહિની ફાગુ' ) સામગ્રી પણ અનેક ફાગુઓમાં, ચિત્તને હરી લે તેવી ઉત્કટ લાગણીનો તાદશ હદયસ્પર્શી વર્ણને પણ ને તેટલી રહેલી છે. તેમાં ઓછાં નથી. ઉદાહરણ તરીકે
એકંદરે સંશોધનની શાસ્ત્રીયતાને ભાષાના સળંગ તે સાજન કિમ વીસરાઈ જસ ગુણ વસિયા ચિંતિ, વિકાસક્રમ સાથે મધ્યકાલીન કવિતાના એક નવા જ ઊંધમાંહિ જુ વિસરઈ સુહુણામાંહિં દસંતિ. રસમય પ્રદેશનું દર્શન આ ફાગુસંગ્રહ કરાવે છે.
પુસ્તકને અંતે આપેલે શબ્દકોશ તે માટે મદદરૂપ હું સિઈ ન સરછ પંષિણિ, જિમ ભમતી પ્રીઉ પાસિ થઈ પડે તેવું છે. આ શબ્દકોશને વિરતૃત બનાવ્યા હું સિંઈ ન સરછ ચંદન, કરતી પ્રિયતન વાસ: હેત તેમ જ પુસ્તકની શરૂઆતમાં કૃતિપરિચય અને હું સિઈ ન સરછ ફૂલડાં, લેતી આલિંગન જાણ, પ્રતિપરિચય સાથે ફાગુસાહિત્ય વિષે રસલક્ષી વિવેમુહિ સુરંગ જ શોભતાં, હું સિઈ ન સરછ પાન ચનબંધ ઉમેરવામાં આવ્યા હતા તે જૂની ગુજ(જયવંતસૂરિકૃત રયૂલિભદ્ર કોશા-પ્રેમવિલાસ કાગ') રાતી ભાષાથી ઓછા પરિચિત વાચકને પણ આ
પ્રકારના સાહિત્યમાં રસ લેવાની શક્યતા વધી હેત. રયણી ન આવી નીંદડી, ઉદક ન ભાવઇ અન્ન આ ફાગુસંગ્રહ તેના સંપાદકની સાહિત્યસેવાને સુની ભમી એ દેહડી, નેમિસું લાગું મ; ઊંચા સ્થાનની અધિકારી ઠરાવે છે. આ પ્રકારનાં આંસુ ઝડ લાગી, ભીજિ કંચુચીર. વધુ ને વધુ સંશોધન-સંપાદને તેમના તરફથી માયણ સંતાઈ આપી પાપી દહિં શરીર. ગુજરાતને પ્રાપ્ત થાય એવી ઈચ્છા સાથે તેમને
અભિનંદન આપતાં આનંદ થાય છે.
શિ. તુ. જેસલપુરા
બોલે તેટલું તોળીને બોલે આ લેકમાં પૂજાવાની ખાતર, આ લેકની વાહવાહ ખાતર, નામનાની ખાતર, ચાર માણસે કહે કે-ઠીક, આપણે પહેલ કરી, આ તે ક્રાંતિવાદી, આ તે ખરા હિંમતબીજ, કેવો એમણે જમાને ઓળખે, આવા લેભાગુ ભક્તોના શબ્દો સાંભળી ભલે ગજ-ગજ ઉછળીએ, લેકે ભલે તાળીઓ પાડે, પણ યાદ રાખવું જોઈએ કે, સત્ર વિરુદ્ધ એક અક્ષર પણ ઉચ્ચારીએ તે આપણા આત્માને જ સંસારમાં રખડવું પડશે, રખડતાં-રઝળતાં દુર્ગતિમાં ભટક્તા નરક-નિગદની યાતનાઓ સહતાં પણ આરો નહિ આવે, માટે બેલે તે તળીને બેલે.
સંસ્કારની સીડી.
For Private And Personal Use Only