Atmanand Prakash Pustak 046 Ank 03

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

ચિંતા
૪૫
સ્વાર્થી દુનીયામાં ભલું કહેવડાવવાની ભાવના બીજાને સુધારવાનો પ્રયાસ કર; નહિં તે ડાહ્યા ન હોય તે કઈ કોઈનું ભલું કરે નહિ. માણસોમાં હાંસીનું પાત્ર બનશે.
નિર્દોષ કોઈને પણ દેષ કાઢે નહિ અને પર સાચી નિષ્ઠાથી લેકહિતનું કાર્ય કરશો તે દેષ કાઢનાર નિર્દોષ હોઈ શકે નહિ.
કદાચ લેક બદલે નહિં આપે તે એ કુદરત તે પોતાની સ્વાર્થસિદ્ધિમાં આડા આવનારને
અવશ્ય બદલે આપશેં જ; માટે બદલાની આશા જનતામાં હલકે પાડવા ષબુદ્ધિથી તેના છતા–અછતા
રાખ્યા વગર જ લોકહિતમાં ઉદારતાથી જીવન વાપરવું. દે કહી દેખાડવા તે દુષ્ટ વૃદ્ધિનું પરિણામ છે.
હા તે ચિરસ્થાયી સ્વાર્થ સધાતો હોય તે જ માનવ
જીવનને ઉપયોગ કરવો પણ ક્ષણિક સ્વાર્થ માટે અણગમો કે ઈષ્ય આદિના કારણથી જનતામાં જીવનને વેડફી નાંખશે નહિં. બીજાને હલકે પાડવા પ્રયત્ન કરનાર પિતે જ હલકો પડે છે.
જે કાંઈ પ્રવૃત્તિ કરો તેમાં પરમાર્થને પ્રધાનતા
આપશો તે જ કાંઈક સ્વાર્થ સાધી શકશે. પરનું હિતાહિત ચિંતવવાથી ભાવનાનુસાર ફળ મળે છે, પણ પરવસ્તુના ભગોપભોગને સંકલ્પ માત્ર જે તમને મનગમતાં સાધન અને સંગ મળ્યા કરવાથી તે પ્રાપ્ત થતું નથી.
હેય તે ભાન ભુલાવીને બીજાની અવગણના કરતા માનવીને શરીર-ઘર-વસ્ત્ર આદિની શહિ ગમે છે નહિ; કારણ કે આવતી કાલે જ તમને અણગમતાં પણ આત્મશુદ્ધિ ગમતી નથી એ જ તેની અજ્ઞાનતા છે. સાધન અને સંગ આવી મળનાર છે.
નેહ કે લાગણી સિવાય દુઃખના અનુભવથી જે તમને બધાયને પ્રેમ જોઈતો હોય તે ગુણબીજાના દુઃખથી દુઃખી થઈને તેની સારસંભાળ માહી બની બધાને ચાહતાં શીખે. લેવી તે ડહાપણ કહેવાય છે.
તમને ગમતું હોય કે અણગમતું હોય, પણ સુધારક બનવાની ઇચ્છા થવી તે સારી વાત છે, કુદરતે જે કાંઈ આપ્યું હોય તેને સ્વીકાર કરશે તે પણ શું સુધારવું છે તે પ્રથમ જાણી લઈને તેને આવતી કાલે કુદરત તમને મનગમતાની સગવડતા અભ્યાસ કરી પિતે તે પ્રમાણે સુધર્યા પછી જ કરી આપશે.
सदुपदेश।
जगमाहीं एसे रहो, ज्गों अंबुज सरमाहि; रहे नीर के आसरे, पै जल धूवत नाहि. दया नम्रता दीनता, छिमा सील संतोष; इनकू लै सुमिरन करे, निश्चे पावे मोख. धरनदास यों कहत है, सुनियो संत सुजान; मुक्ति मूल आधिनता, नरक मूल अभिमान.