________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
વિષબિન્દુ
લેખક–મુનિરાજ શ્રી રન્ધરવિજયજી મહારાજ
વિનીતા નગરીના ચક્રવત્તી મહારાજા ભરતના પુત્ર મરીચિએ ભગવાન ઋષભદેવ પાસે દીક્ષા સ્વીકારી હતી. સમય જતા સંયમપાલન તેમને દુષ્કર લાગ્યું એટલે ત્રિદીના વેષ વિરચી તેઓ પરિવ્રાજકપણે પ્રભુ સાથે વિહુ.
રતા હતા.
પેાતાની: નવીનતા એ કાલ્પનિક છે અને વાસ્તવિકતા તેા શ્રી આદિનાથના શાસનમાં છે
એ તેમને ચેાક્કસ સમજાયું હતું; એટલે જ જે કાઇ આત્માથી આહિતના માર્ગ પૂછવા ત્યાં આવતા તેને તેઓ ભગવંતનું શાસન સમજાવતા ને ત્યાં મેકલતા.
X
X
ભગવાન્ આદિનાથ અષ્ટાપદ પર નિર્વાણુ પામ્યા પછી પણ પૂર્વની જેમ મરીચિની પ્રવૃત્તિ ચાલુ જ હતી. તેમના વર્તનમાં કાંઇ પણ પરિવન ન હતું.
હવે તે મુમુક્ષુઓને મુનિઓ પાસે મેકલતા અને આત્મકલ્યાણુના સત્ય માર્ગ ખતાવતા. મુનિએ સાથે રહેતા અને એક ગામથી ખીજા ગામ ક્રતા મરીચિ જીવનપથમાં પણ ઘણા આગળ વધ્યા હતા. તેમનું યોવન અણી પર આવી ગયું હતું. દેઢુ પર આછા આછા વૃદ્ધવયના ચિન્હા જણાતા હતા. ઢઢકાયા પણ વિશેષ પરિશ્રમે પરિશ્રાન્ત જણાતી.
નબળા આત્મામાં ભાવરેગા જેમ ઘર કરે છે, પ્રવેશે છે તેમ નખળાં શરીરમાં વ્યાધિ પ્રવેશ કરી સ્થિર થાય છે.
એ પ્રમાણે દિવસે, મહિનાઓ, વર્ષો વીત્યાં: પાંચ પચ્ચીસ વર્ષોં નહિ; પણ લાખા ને કરાડા-એ
ની સંખ્યામાં વર્ષો પસાર થયાં.
X
મરીચિની મજબૂત કાયાને એકદા એકાએક વ્યાધિએ ઘેરી લીધી.
X
વૃક્ષની શીતળ છાયામાં મૃગચર્મ નું આસન લાંબુ કરી તેના પર મરીચિ સૂતા હતા. બાજુમાં કમંડળ પડયું હતું, છત્ર-પાકા–ત્રિદંડ આદિ આજુબાજુમાં અસ્તવ્યસ્ત સ્થિતિમાં હતા. શરીરમાં ઉષ્ણુ જવર હતા, હાડકામાં શેષ હતા. ઊભા થતા પણ થાક લાગતા હતા. કળતર થતું હતું, માથામાં વેદના હતી, કંઠમાં
સ્થિતિમાં પણ મરીચિ પાતે પેાતાને હાથે
વારંવાર તરસ છીપાવવા કમંડલુમાંથી જલપાન
કરતા હતા.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
X
,,
“મારું કાણું ? કે
અંગારા જેવા ધગધગતા માથામાં પ્રવે
શતા વિચારપ્રવાહ પણ ક્ષણમાત્રમાં લાવારસની માફક બહાર નીકળતા હતા.
આ સ્થિતિમાં ત્રણ દિવસ પસાર થયા.
X
એકદા સાય’કાળે વરગ્રસ્ત મરીચિને એક વિચાર આવ્યા કે—
*
For Private And Personal Use Only
x
*
મારી આ સ્થિતિ લાંખી ચાલે તે મારું કણુ ? મારું કરનાર કાણુ ? ' !?"