________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
=
૧૨
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ ;
મનગમતાં હોય તો પણ પ્રભુની આજ્ઞાનાવિધી આરોપ કરે છે અને ગિલિક વસ્તુઓના હોવાથી પ્રમાદનું ફળ આપનારા છે. જ્ઞાની ત્યાગ સ્વરૂપ આત્મિક સુખમાં દુ:ખને આરોપ ભૂલે નહીં. ભૂલવું તે અજ્ઞાનનું પરિણામ છે, કરે છે. જેમકે વિષયમાં સુખ માને છે અને માટે જ્ઞાનીના વચન તથા વિચારોથી દરેક બ્રહ્મચર્યમાં દુઃખ માને છે, આવી રીતે વસ્તુને આત્માને સાચે લાભ જ મળે છે, પણ વૈર- જાણવામાં અને માનવામાં ભાવ નિદ્રાવાળો ભૂલે વિરોધ, શેક, સંતાપ, અશાંતિ અને કલેશ કે છે. જીવ અનાદિ કાળથી ભાવ નિદ્રમાં પડેલો જે પ્રમાદના અંગ ગણાય છે તેમાંનું કશુંયે હોવાથી ભૂલમાં જ છે, તે જાગૃતિમાં આવ્યા હેતું નથી. જેથી કરી આત્મિક ગુણની હાનિ સિવાય પોતાની ભૂલ સુધારી શકતો નથી. જાગૃતિ, ન થતાં વિકાસ જ થાય છે. પ્રભુને માર્ગ છોડી અપ્રમત્તદશા, ભૂલ સુધારવી ત્રણે એક જ આત્મ પોતાની મતિથી ચાલનાર ભૂલ્યા સિવાય રહેતો સ્વરૂપને ઓળખાવનારા સંકેતો છે. સંસારમાં નથી છતાં તે માનની શિખવાથી માને છે કે આત્માઓ અનેક વિકૃતિ સ્વરૂપવાળા જણાય હું ભૂલતો જ નથી. આવી ભૂલ કરનાર અણજાણે છે તે બધુંયે ભાવ નિદ્રાનું પરિણામ છે. જાગ્યા મુમક્ષને પણ આ પ્રભુનો માર્ગ છે એમ સમજાવી સિવાય આત્માને શેધવાની પ્રતિજ્ઞા લઈને પિતાની ભૂલના માર્ગ તરફ દોરે છે, કારણ કે નિકળેલા ઘણુ જીવો માર્ગ ભૂલીને જડ જગતમાં તે મિયાજ્ઞાનને લઈને પ્રમાદ સ્વરૂપ માન– ભટકી રહ્યા છે અને આત્મસ્વરૂપની દિશાથી મેટાઈ તથા ક્ષુદ્ર વાસનાને કામી હોય છે કે વિમુખ થઈ રહ્યા છે, કારણ કે અનાદિકાળની જેને અણજાણુ મુમુક્ષઓ પાસેથી મેળવી શકે ભૂલ સુધારી નિરંતરના માર્ગની દિશા બદલ્યા છે. પ્રભુના માર્ગમાં વિચરનાર અપ્રમાદીને સિવાય આત્માને મળી શકાતું નથી. અને જ્ઞાનઆનંદનો ટોટો નથી અને સુખની ઉણપ નથી. ચક્ષુ ઉઘાડી જોયા સિવાય આત્મા ઓળખી અક્ષય-અખટ સુખ, આનંદ તથા જીવનના ભંડાર- શકાતો નથી. જે જીવો અનાદિ કાળથી જાણેલી, ની ચાવી તેમની પાસે જ હોય છે. પિતે અપ્રમાદી- માનેલા અને ચાલેલા માર્ગને જ સાચો માની ભૂલ મુક્ત હોવાથી ક્ષણવિનશ્વર સુખતથા આને અભ્યાસની પ્રબળતાથી છોડી શકતા નથી તેમને દથી ઠગાતા નથી તેમજ પગલિક વસ્તુઓમાં આત્મદર્શન થવા દુર્લભ છે. જેમ ઊંઘતો સારા નરસાની ભાવના ભુંસાઈ જવાથી સંક૯પ- દરિદ્રી માણસ સ્વપ્નમાં રાજ્ય મેળવી પોતાને વિકલ્પરૂપ માનસિક અથડામણથી મુક્ત હોય છે. સુખ સંપત્તિવાળો માને છે અને એક શાસનભાવથી સૂતેલે જે કાંઈ કરે છે તે પણ
કર્તા તરીકે પોતાને લેખે છે પણ પરિણામે બધુંયે ભૂલભરેલું જ હોય છે, કારણ કે ભાવ
તેમાંનું કશુયે હોતું નથી તેમ સાચી સંપત્તિનો નિદ્રાવાળો અણુજાણ જ હોય છે એટલે સાચું
કંગાળ ભાવ નિદ્રામાં સૂતેલો બહારથી દેખાવમાં ન જાણવાથી બધીયે પ્રવૃત્તિમાં ભૂલે છે. નિદ્રા
બધુંયે છેડી દઈને આડકતરી રીતે રૂપાંતરથી એટલે ભૂલવું–પ્રમાદ, જેમ દ્રવ્યથી સૂતેલાને
છેડેલી વસ્તુઓનો ઉપભોગ કરીને પોતાને ભલે કાંઈ ભાન હોતું નથી તેમ ભાવથી સૂતેલ વસ્તુને
ઉચ્ચ ગુણસ્થાનોમાં માને તેથી કાંઈ વિકાસની સાચી રીતે ઓળખી શકતો નથી. જે વસ્તુ
પંક્તિમાં ભળી શકતો નથી; કારણ કે જાગ્યા જેવી હોય તેનાથી અવળી રીતે જાણે છે, એટલે
સિવાય-ભૂલ સુધાર્યા સિવાય અનાદિકાળથી સમાં અસત્ અને અસમાં સહુનો આરોપ
' ચાલેલા માર્ગની દિશા બદલાતી નથી અને તે કરે છે. પદ્ગલિક વસ્તુઓમાં અછતા સુખને લગ
વગર તે બધુંયે નકામું છે.
For Private And Personal Use Only
