________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૩૬
૫
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ :
ક્ષાઓથી નિણત થતા રા ભાવનું યથાર્થ તત્તવેષકે પોતાની બુદ્ધિ-શક્તિ માટે અભિસ્વરુપદર્શન કરી રહ્યા છે, તેમજ સર્વ પ્રાણીને માન રાખતા હોવાથી, જે કંઈ બાબત તેમની એની મનોગત સર્વ ભાવનાઓ હસ્તામલકવત્ ગ્રાહ્ય શક્તિમાં ન આવે તેને આંખ મીંચીને જોઈ રહ્યા છે; વળી તેઓ પ્રાપ્ત કરવા યોગ્ય કબૂલ રાખી લેવા તૈયાર હોતા નથી. વળી કોઈ તમામ શક્તિઓ સાધ્ય કરી શક્યા છે એટલે કોઈ બાબતે આગળ કરવામાં આવતા પુસ્તતેમના ઉપદેશમાં-કથનમાં યત્કિંચિત્ પણ કમાં–શાસ્ત્રના ગ્રન્થોમાં ક્ષેપક તરીકે પાછળથી સ્વાર્થ કે અસત્યનું દર્શન થતું નથી. તેમની દાખલ થયેલી હોવાની માન્યતા રજૂ કરે છે ઉપદેશધારા કેવળ જનસમુદાયના કલ્યાણ અર્થે અને તે પ્રતિપાદન કરવા માટે મજબૂત દલીલ જ, નિર્ભેળ રીતે સત્યવસ્તુની પ્રરુપણુરૂપે જ આગળ કરે છે. અખલિતપણે વહેતી જણાય છે. તેમના ઉપ- કઈ કઈ ધર્મશાસ્ત્રના સૂત્રની રચના દેશામૃતનું પાન કરનાર ભવ્યજનોને પરમ- બહુ સંક્ષેપથી કરવામાં આવેલી હોય છે અને ભાગ્યશાળી જ ગણી શકાય. આવા સદ્દભાગી તેના ઉપરનું સવિસ્તર વિવેચન પૂરતા પ્રમાણમાં મનુષ્યોને સર્વજ્ઞપ્રણીત વચનોને લાભ મળતાં મળી શકતું નથી. વળી ભિન્ન ભિન્ન રુચિ અને તેઓના સર્વ સંશો એકદમ ટળી જાય છે જુદા જુદા મતમતાંતર ધરાવતા બહેશ અને તેમને પોતાની શ્રદ્ધા પૂરેપૂરી ખીલવ- શાસ્ત્રવિશારદે એક જ સૂત્રને, બુદ્ધિને વમળમાં વાની સોનેરી તક મળી રહે છે, પરંતુ આ નાખતા, અનેક જુદા જુદા અર્થમાં બંધદુષમકાળમાં આપણા જેવા હતભાગી મનુષા બેસાડે છે. કેમ કે “ સાચું તે મારું” ના માટે તો કુદરતના કે જુમી અને ધમધતા- સિદ્ધાંતને અનુસરવાને બદલે કદાગ્રહપૂર્વકના પૂર્વકના ઝનૂનના કોપમાંથી બચી ગયેલા જે જે અભિનિવેશને વશ થઈને “મારું તે જ સાચું. ધર્મપુસ્તકો આપણને મળી આવે છે તેના ના સૂત્રને અનુસરતા જણાય છે, તો કેટલાએક ઉપર જ આધાર રાખવાને રહે છે. મુગ્ધ અને રિામ વત્તતં તલ્થ કાર્ય ga સરલ મનુષ્યા આવા તમામ પુસ્તક તરફ સૂત્રમાં શ્રીમાન હરિભદ્રસૂરિ મહારાજે પ્રરૂસરલતાથી અગર તો બુદ્ધિની જડતાના કારણે પિલ સિદ્ધાંત અનુસરવાને બદલે ઉલટા યુક્તિકે સારાસાર-ગ્રાહ્યાગ્રાહ્ય વસ્તુમાં ભેદ પાડ- ને જ પોતાની બુદ્ધિ(મંતવ્ય)ની પાછળ વાની શક્તિના-પરમ વિવેક બુદ્ધિના અભાવે ખેંચી જાય છે. કપોલકપિત શાશ્વરચનાને આદરભાવથી જ જોતા જણાય છે. પરંતુ તે સામાન્ય બુદ્ધિને ઘણી પણ કબૂલ રાખી પ્રત્યેક વસ્તુના અસ્તિત્વ માટે, તેના ગુણ, દેવ, શકે નહિ. અનેક શાસ્ત્રવિશારદ પુરુ કરોમહત્વ અને ઉપયોગિતાની સાબિતી માટે પ્રમાણે ટીમાંથી પસાર થવા પામેલ શાશ્વરના જ અને આધારની માગણી કરનારા-સૂમ બુદ્ધિ કબૂલ રાખી શકાય. અને ઊંડી ગવેષણપૂર્વકની વિચારશક્તિ માટે સંપ્રદાયદષ્ટિ કે દષ્ટિરાગથી પણ પાર ગૌરવ ધારણ કરનારા જે કંઈ ધર્મશાસ્ત્રના જઈને સમભાવ દષ્ટિ ધારણ કરનાર મહાનુભાવ પુસ્તકે તેમની પાસે મૂકે તે તમામ તેમજ હર- પુરુષે જે શાસ્ત્રગ્રંથને પૂરતી ભલામણપૂર્વક કોઈ પુસ્તક એની તમામ હકીકત તે આગમ આગળ કરતા હોય તે આપણુ આદરને પાત્ર પ્રમાણને આધારે આસ પુરુષના વચન દાખલ થઈ શકે. ઘર્ષણ સર્વ નિદત જુદા-ધર્મનું સર્વમાન્ય માની લેતાં ખચકાય છે. આવા તત્વ-ખરું રહસ્ય કઈ ગુફામાં જ છુપાયેલું
For Private And Personal Use Only
