Atmanand Prakash Pustak 039 Ank 07

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 8

સં-પંન્યાસશ્રી સમુદ્રવિજયજી મહારાજ,
ઉપદેશક પુષ્પો.
(ગતાંક પૃષ્ઠ ૧૩૬ થી શરૂ.) પ્રાણીને અનંત ભવ થાય છે તેમાં હિતકારી તે સમ્યક્ત્વ સમજવું. એ સમ્યનરભવ જે વખણાય છે. કેમકે તેનાથી સ્વર્ગ ફત્વના પ્રભાવથી દેવતાઓ મનુષ્યના દાસ અને મોક્ષનાં સુખો મેળવી શકાય છે. એ બને છે અને વિકમ રાજાની પેઠે સમસ્ત નરભવ પણ પુરુષાર્થ સાધવાથી પ્રશસ્ત છે, લક્ષ્મીને સાંપડે છે.” તે વિના તો બીજા ભવોની સંખ્યાને પૂરવા- કુ. વિ. રૂપ છે. તે જ પુરુષ પ્રશંસનીય છે કે જે
નમસ્કાર હાસ્યથી,વિનયથી, પ્રેમથી, પ્રભુપુરુષાર્થોને બરાબર બજાવે છે. તે જ સરેવર (
* ભાવથી અને પ્રભેદથી એમ પાંચ પ્રકારે થાય સેવનીય છે કે જેમાં પાણી પુષ્કળ છે. ધર્મ છે. વિકિયા જાણવામાં આવ્યા છતાં ચિત્તમાં અર્થ, કામ અને મેક્ષ–એ ચાર પુરુષાર્થી મત્સર લાવીને કિયા કરનારા જે નમસ્કાર લોકમાં વિખ્યાત છે પરંતુ તેમાં અર્થ, કામ કરે તે હાસ્યપ્રણામ ગણાય. પુત્રો વિગેરે અને મોક્ષના કારણરૂપ તે એક ધર્મ જ પિતાદિને વિનયથી જે નમે તેને સુજ્ઞજને છે, માટે સમસ્ત અર્થરૂપ વૃક્ષેના બીજરૂપ વિનયપ્રણામ કહે છે. પ્રેમ-કેપયુક્ત, મિત્રે ખરેખર ધર્મ છે એમ માનીને સુજ્ઞજનેએ કે નેહીઓને પ્રસન્ન કરવા જે પ્રણામ કરધર્મનું નિરંતર સેવન કરવું. એ ધર્મની વૃદ્ધિને વામાં આવે તે પ્રેમપ્રણામ. માન, સન્માન માટે શુદ્ધબુદ્ધિ ગૃહસ્થોએ બરાબર સમ- અને લક્ષમીદાનથી શોભતા એહિક સ્વામીને જીને બારે વ્રત સેવવા જોઈએ. તેમાં સર્વથકી નમસ્કાર તે પ્રભુપ્રણામ; તેમજ સદ્દગુરુ કે અહિંસા, સત્ય, અસ્તેય, બ્રહ્મચર્ય અને અપ- વિતરાગ દેવને નમસ્કાર તે ભાવ નમસ્કાર રિગ્રહ-એ સાધુના પાંચ મહાવ્રત છે અને કહેવાય છે.” દેશથકી ગૃહસ્થના એ પાંચ અણુવ્રતે ગણાય . ફિક જ તથા દિશિવ્રત, ભોગપભેગવ્રત અને અનર્થ
“સંસારની વિચિત્રતા વિદ્વાને પણ ન દંડવિરમણવ્રત એ ત્રણ ગુણવ્રત જાણવા; તેમજ સામાયિક. દેશાવાશિક, પૌષધ તથા જાણી શકે તેવી છે, કેમકે માણસ એક ચિંતવે અતિથિસંવિભાગ એ ચાર શિક્ષાવ્રત છે. છે અને બીજું થાય છે. ગ્રીષ્મના તાપથી જેમ ગુણમાં ઔદાર્ય અને તપમાં ક્ષમ-તેમ આતુર થયેલ માણસ શાંતિ પામવા વૃક્ષની એ બાર વતેમાં સમ્યકત્વ એક જીવિતરૂપ છે. છાયામાં આવે છે, પણ અહા! તેને પિલાણમાં સર્વજ્ઞ, સદ્ગુરુ અને ધર્મ પર જે અંતરમાં રહેલ મહાસ૫તે બિચારાને દંશે છે, અરે ! અચલ શ્રદ્ધા હોય તે તત્ત્વજ્ઞજનેએ આમ- શત્રુને મારવાને માટે મનુષ્ય શસ્ત્ર ઉપાડે છે