Atmanand Prakash Pustak 039 Ank 07

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

લેખક : આચાર્ય શ્રી વિજયકસ્તૂરસૂરિજી મહારાજ
સાવધા ન સદા
સુખી.
દેહ અનિત્ય-ક્ષણિક છે. રુરુદ્વારા મળતા સુખ તથા આન`દ ક્ષણિક છે.જે સુખ તથા આનંદ મેળવવા માટે આત્માને જડ વસ્તુની જરૂરત પડે છે તે સુખ, સુખ નથી, તે આનંદ આન ંદ નથી. આનંદ તથા સુખ આત્માના જ ધર્મ છે. અને તે આત્મા ઉપર ફરી વળેલા આવશે। દૂર થવાથી પ્રગટ થાય છે. જડાત્મક સુખાને સર્વથા ભૂલી જનારને જ આત્મિક સુખ મળી
શકે છે.
અન'તા દેહરૂપી ગેહ પ્રાપ્ત થયાં છે તેના માટે હ કે શેક કરવે। આત્માને ઉચિત નથી. જેમ પક્ષીઓને પાંજરામાં-પછી તે લેાઢાનુ હાય કે સાનાનું-પુરાણું ઇષ્ટ નથી. સ્વેચ્છાવિહાર તેમજ સ્વતન્ત્રતા પ્રિય હોય છે. તેમજ આત્માને દેવનુ હાય કે મનુષ્યનું –શરીરમાં પુરાવું ઈષ્ટ નથી. દેહ તથા આત્મા સર્વથા ભિન્ન છે એવા અનુભવ આપણને ઘણી વખત થયા છે. સારી રીતે જાણીએ છીએ કે આત્મા તથા દેહ સર્વથા ભિન્ન સ્વભાવ, ગુણધર્મ વાળા છે. ઉભયને જેટલે સંબંધ છે-અવધી પૂરી થયે બન્ને છૂટા પડી જાય છે. આત્મા ઉપર રાગદ્વેષની ચીકાશ જ્યાં સુધી લાગેલી છે ત્યાં સુધી અનેક શરીરા ચોંટ્યા કરશે જ. ચીકાશ મટી ગયા પછી શરીરને સંબધ અટકશે. આપણા શરીરે ખૂખ મેલ ચાંટી જાય અને પછી તે મેલ કોઇ પ્રયોગથી છઢે પડી જાય તે આપણે શાક નથી કરતા પણ ખુશી
થઇએ છીએ.
આણા આત્મા ઉપર કમેલ જાદવ જઈને શરીરાદિ અનેક વિચિત્રતામાં આત્મા મુકાઇ જાયપછી શુભ વિચાર તથા વૃત્તિએના પ્રયાગથી
કમેલની સાથે જ શરીરાતિની વિચિત્રતાથી નષ્ટ થઈ જાય તે આપણે ખુશ જ થવુ જોઇએ. કોઇએ કાઇ વ્યક્તિને લાખાનાં નાણાં ધીયા હાય, સારી સ્થિતિમાં હોવાથી ધીરેલાં નાણાં સર્વથા ભૂલી જવાયાં ડાય, કાળાંતરે નખળી સ્થિતિ થઇ ગઇ હાય, મહામુશીબતે પેાતાના નિર્વાહુ કરતા હોય તેવામાં દેણદાર વ્યાજ સહિત નાણાં પાછાં આપી જાય તે તેને હર્ષોં થાય કે શાક ? આપણાં નાણાં ઘાલી બેઠેલા મેહનીયાદિ કને આપણી નખળી સ્થિતિમાં આપણને અનંતજ્ઞાન, અનંતદર્શીન, અન તજીવન, અનંતસુખ આદિ આપણાં નાણાં આપે તે આપણે સુખ મનાવવુ છે કે દુઃખ ? જો આપણને આપણી વસ્તુ મળતી હાય તો આપણે રાજી થવુ જોઇએ.
ઉદયાધીન આત્માને ઘણું જ સાવધાન રહેવું પડે છે. અસાવધાન સ્વતંત્ર બની શકતા નથી. ઉદયના અંતની ઇચ્છા સહુ કોઇને હાય છે. અખંધની ઇચ્છાને કયાંય પણ સ્થાન મળી શકતું નથી. ચેતે તે ચેતન નહી તેા અચેતન છે જ. આનંદૅ તથા સુખ ચેતનના ધર્મ છે. અચેતનના નથી. જે ધર્મને જે ભેાક્તા તે ધર્મના તે ધી કહેવાય. હું વધુ ગંધાદિના ભક્તા છું એવું જ્યાં સુધી મનાય ત્યાં સુધી તેને ચૈતન્ય કેમ કહેવાય ? શરીરના ધર્મ-હું સ્થળ છું, હું કૃશ છું, હું ગૌર છું, હું કૃષ્ણ છુ ઇત્યાદિને પોતાના માને તેને ચેતન કાણુ કહે? પાર્થિવ સંપત્તિના વિનાશ, રૂપાંતર, અવસ્થાંતર થવાથી શેક કરે તથા પેાતાના વિનાશ-અભાવની આશંકાથી ભયભીત અને તે ચેતન શબ્દના વાચકના વાચ્ય કેવી રીતે બની શકે? અસાવધાન જગત, અર્ચ