________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
પાર્તવ્રતા સ્ત્રીઓનો ધર્મ અને લક્ષણો.
સ્ત્રીઓનું ખરું ભૂષણ શીલપણું છે.
શાસ્ત્રમાં જે જે મહાસતીએનાં વૃત્તાંત આવે છે તે પતિવ્રતાપણાની કસોટીમાંથી પ્રાણાંતે પસાર થયેલ હાય છે, તેથી જ તેવી પતિવ્રતા સ્ત્રીએ પ્રાતઃકાળમાં સ્મરણીય થઈ પડે છે. પચીશે'ડ વષ ઉપર થયેલ પતિવ્રતા સ્ત્રીએ કે જેઓના નામેા સુવર્ણાક્ષરે શાસ્ત્રામાં લખાચેલ છે તેવા પ્રભાવિક પણાના દૃષ્ટાંતા ભલે હાલ ન મળી શકે પરંતુ વર્તમાનકાળમાં પતિવ્રતા સ્ત્રીએ હેાઈ શકે છે. તેવી આદશ સ્ત્રીના સામાન્ય લક્ષણેા શુ હેાય છે તે બતાવવાના આ લેખ લખવાના હેતુ છે.
ઘરના અન્ય મનુષ્યા જેઠ—જેઠાણીને માત-પિતા સમાન, દીયરને પુત્ર કે ભાઈ સમાન, દેરાણીને પુત્રી કે અેન સમાન અને તેની સંતતીને પેાતાના પુત્રપુત્રી સમાન હૃદયપૂર્વક ગણે છે. નિરંતર ધર્મીનીચ શ્રવણ કરે છે. અને કલકત સ્ત્રીઓની પાસે ઊભી રહેતી નથી-બેસતી નથી. કાઈપણ જાતના સંબંધ રાખતી નથી, પરંતુ કેવળ કુલીન, જાતવંત અને સુપાત્ર સ્રીઓની જ સગતિકરે છે. કેાઈને કડવુ વચન કહેતી નથી, સ દુર્ગુણાથી દૂર રહી સદ્ગુણ ધારણ કરી ખીજી સ્ત્રીઓને તેવી મનાવવા પ્રયત્ન કરે છે. જરૂર પડે ત્યારે જરૂર પૂરતું અલ્પ ભાષણ કરે છે.
પતિવ્રતા સ્ત્રીનું પ્રથમ લક્ષણ પેાતાની ઇંદ્રિયાને વશ રાખી તે પેાતાના પતિ ઉપર નિમળ પ્રેમ રાખે છે, પતિની ચ્છિા મુજબ ચાલે છે અને તેની આજ્ઞાનું ખરાખર પાલન કરે છે. મન, વચન અને કાયાથી પેાતાના પતિની સેવા કરવા સિવાય ખીજી કાઈ પણ પ્રકારની ઇચ્છા કરતી નથી.
ઘર અને બહાર સ્વચ્છતા રાખે છે, અને પતિના સુખ-દુઃખની સાથી બની જાય છે. પતિની આજ્ઞા સિવાય ઘર બહાર પગ ભરતી નથી. સાસુને પેાતાની માતા સમાન અને સસરાને પેાતાના પિતા સમાન ગણી મન, વાણી અને શરીરથી સદા સેવા કરે છે. નણું દને પાતાની વ્હેન સમાન ગણી તેની સાથે પ્રેમપૂર્વક વર્તાવ કરે છે. પતિના જમ્યા પછી જમે છે અને પતિના સૂતા પછી પાતે નિદ્રાપ્રીન થાય છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ઘરનું કામકાજ પૂર્ણ થયા બાદ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવામાં પેાતાના સમય વિતાવે છે. પતિને થોડા પણ વિયોગ સહન કરી શકતી નથી. પતિના પ્રિયજનાને સન્માન આપે છે. સાસુ, નણંદ કે તેવી જ હેનપણી વિના ઘર અહાર જતી નથી. હાલવા-ચાલવામાં તેમજ સ’બધી પુરુષવર્ગ સાથેની વાતચિતના પ્રસગે નીચી દૃષ્ટિ રાખી મર્યાદાપૂર્વક જોઇએ તેટલી જ વાતચિત કરે છે; બીજા પુરુષા સાથે વાચિત કદી પણ કરતી નથી. કરવી જોઇએ તેની સાથે વાતચિતમાં ઊંચે સ્વરે કે ક્રોધિત થઈ ખેલતી નથી. પતિથી કાઈપણ બાબત પાવતી નથી.
પેાતાના પતિના વ્યવહારિક અને ધાર્મિક કાર્યોંમાં-ઉદારપણામાં ઉત્સાહ અને
For Private And Personal Use Only