Book Title: Atmanand Prakash Pustak 037 Ank 09
Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

View full book text
Previous | Next

Page 10
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir @ 9માઘ લેખિકા શ્રીમતી લજાવતી જૈન સફારની ગતિ બહુ જ વિચિત્ર છે. સખ રાગ, દ્વેષ અને મેહ એ મનવૃત્તિઓને બાદ દુઃખ અને દુઃખ બાદ સુખ આવતું વિશેષ રૂપ અથવા તેના પર સમસ્ત સંસારરહે છે. બલકે એમ કહીએ કે સંસારમાં સખી ચક્ર ચાલી રહ્યું છે. આ વિદેષને દૂર કરી ની અપેક્ષાએ દુખી જીવનું ક્ષેત્ર બહુ જ વાને સરલ ઉપાય સશાસ્ત્રાવલોકન સિવાય વિસ્તૃત છે. જનસમુદાયમાં અધિક સંખ્યા ન બીજે કંઈ પણ નથી. કિંતુ મનુષ્યને હું રેગી આધિ-વ્યાધિથી પરિપૂર્ણ છે. દુઃખનું મૂખ્ય છું, મને કયો રોગ છે તે જ્ઞાન કઠિનતાથી કારણ છે વાસના. હજારે પ્રકારની સખસામગ્રી થાય છે, જ્યાં સંસારના સુખ-તરંગે મનને એકત્રિત હોવા છતાં પણ સાંસારિક વાસના. લોભાવે છે, જ્યાં મનુષ્ય માન અને વિલાસતાના એથી દુઃખની સત્તા ભિન્ન નથી હોતી. આરો હિંડોળામાં ઝુલી રહ્યા છે, જ્યાં તૃષ્ણારૂપી ગ્યવાળું શરીર, લહમી, ગુણવતી સુંદર સ્ત્રી જળના પ્રબલ પ્રવાહમાં પડીને મનુષ્ય બેશુદ્ધ અને સુયોગ્ય સદાચારી સંતાન આદિ હોવા થઈ રહ્યા છે ત્યાં રોગ સમજ કઠિન જ છતાં પણ દુઃખનું સંગ કારણ ઓછું નથી નહિ કિંતુ અસંભવ જેવું છે. પોતાની આંત હતું. એથી એ સ્પષ્ટ છે કે દુઃખથી સુખ રિક સ્થિતિનું જ્ઞાન ન રાખી શકવાવાળી વ્યભિન્ન કરવું અને કેવળ સુખભેગી બનવાની ક્તિ બિલકુલ નીચા દરજજાની હોય છે. જે ઈચ્છા રાખવી દુઃસાધ્ય છે. જીવ મધ્યમ શ્રેણી છે, જે પોતાને ત્રિદોષ બ્રાંત સમજે છે, પોતાને ત્રિદોષજન્ય ઉગ્ર સુખ-દુઃખને સમસ્ત આધાર મને તાપથી પીડિત માને છે અને જે તે રોગના વૃત્તિઓ પર છે. મહાન ધનવાન એવં જ્ઞાનવાન પ્રતિકારની શોધમાં છે તેમને માટે આધ્યાવ્યક્તિ પણ લોભ તથા વાસનાને વશીભૂત ત્મિક ઉપદેશની આવશ્યકતા છે. બની કષ્ટ ઉઠાવે છે. નિર્ધનમાં નિર્ધન વ્યક્તિ - “અધ્યાત્મ શબ્દ “અધિ” અને “આત્મ પણ સંતોષવૃત્તિના પ્રભાવથી મનના ઉગાને રોકીને સુખી રહી શકે છે. મને વૃત્તિઓને આ બે શબદના મેળથી બનેલ છે. તેને અર્થ છે આમાના શુદ્ધ સ્વરૂપને લક્ષ્ય વિલક્ષણ પ્રવાહ જ સુખ-દુઃખના પ્રવાહનું મૂળ છે. જે વસ્તુ આજ રુચિકર અને પ્રિય કરીને તેના અનુસાર વ્યવહાર કરે. સંસારહોય છે તે જ છેડા સમય બાદ અરુચિકર ના મુખ્ય બે તત્ત્વ છેઃ જડ અને ચેતન. પ્રતીત થાય છે, તેથી એ વાત સ્પષ્ટ છે કે આ જેમાંના એકને જાણ્યા વિના બીજાને જાણી બાહા પદાર્થ સુખ-દુઃખના સાધક નથી. શકાતું નથી. તે આધ્યાત્મિક વિષયમાં પોતાનું બલકે તેને આધાર આપણી મનોવૃત્તિઓનો પૂર્ણ સ્થાન રાખે છે. વિચિત્ર પ્રવાહ જ છે. આત્મા શું વસ્તુ છે? આત્માને સુખ For Private And Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32