________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી શ્રુતજ્ઞાન
[ ૨૪૫ ]
થયે, જે દલિકે ઉદયમાં નથી આવ્યા તેમાંથી તે પ્રમાણે ઉદયાભાવ ન સમજતાં ફક્ત પ્રગટકેટલાક દલિકે ઉપશાન્તભાવને પામ્યા, એટલે પણ વિપાકથી ઉદયાભાવ સમજે, પરંતુ કે જે મિથ્યાત્વમોહનીય કર્મ મિથ્યાત્વ- પ્રદેશથી તે ઉદય ચાલુ જ હોય સ્વભાવે ઉદયમાં આવતું હતું તે ઉદય અટ- તેમ સમજવું. પ્રદેશદય તેને જ કહેકાવી મિથ્યાત્વના રસને દૂર કરી મદનકદ્રવના વાય કે “જે કર્મ જે રૂપે બંધાયું હોય ઉદાહરણથી તે મિથ્યાત્વના દલિકોમાંથી અમુક તે રૂપે ઉદયમાં ન આવતાં પિતાનું નામ અંશ શુદ્ધ બનાવ્યું, જેનું શુદ્ધપુંજ અથવા કાયમ રાખીને સમાનકાલાવચ્છિન્ન સજાતીય સમ્યકત્વ મેહનીય એવું નામ આપ્યું. ઉપર કમરૂપે ઉદયમાં આવી પિતાનું ફલ આપ્યા જણાવેલી ગાથાની ટીકામાં પૂ. શ્રી મલયગિરિ સિવાય ભગવાય. થોપશમસમ્યગદર્શનમાં મહારાજા એ આશયને જ સ્પષ્ટ કરે છે. દર્શન સપ્તક પૈકી સમ્યક્ત્વોડનીયને વિપાજે આ પ્રમાણે – “ઉપરાન્ત નામ વિ- કેદય અવશ્ય હોય જ છે. પશમસમ્યકત્વ મિરયમાનીતમિથ્યાવરવમાä , તત્ર અને સમ્યકૃત્વમોહનીયનો ઉદય એ બન્નેને વિમિતે - મHછન્નનિરિવાજાવ, અથવ્યતિરેક સંબંધ છે. ક્ષપશમસમ્યअपनीतमिथ्यात्वस्वभाव-मदनकोद्रवोदाहरणेनापा
કૃત્વ હોય ત્યાં સમ્યકત્વમેહનીયને વિપાવિતરીત્વવમાત્રમ્ ' ટીકાના આ પ્રતી- નીયન વિપાકેદય હોય ત્યાં
કેદય અવશ્ય હાય, જ્યાં સમ્યક્ત્વમેહ
પશમ કમાં ઉપશાન્ત પદના બે અર્થ કર્યા અર્થાત્
સમ્ય ફત્વ પણ અવશ્ય હોય, ક્ષ પશમસમ્ય ઉપશાતથી બે વસ્તુ લેવાની જણાવી, એક
કત્વ ન હોય તે સમ્યકત્વમેહનીયન વિયા તે વિષ્કસ્મિતેદય અને બીજું અપની તમિ- કેય ન હોય અને સમ્યફવમોહનીયને ધ્યાત્વસ્વભાવ. વિષ્ણભિતોદય એટલે રાખથી વિપાકેદય ન હોય તે ક્ષયોપશમસમ્યક્ત્વ ઢંકાયેલ અગ્નિની માફક (પ્રગટપણે-વિપાકથી) પણ ન હોય. એ પ્રમાણે અથવ્યતિરેક ઉદયને અટકાવવો, અર્થાત્ ઉપશમસમ્ય
સંબંધ ઘટાવવો. તવ એ આવ્યું કે ક્ષકૃત્વ અવસ્થામાં મિથ્યાત્વના દલિકને પ્રદેશથી પશમસમ્યફવાવસ્થામાં સમ્યકત્વ મેહનીયતેમ જ વિપાકથી અનુદય-ઉદયાભાવ હોય છે (શુદ્ધ પુંજ)ને વિપાકેદય અવશ્ય હોય છે.
જે વખતે સમ્યકત્વમેહનીયને વિપાકેદય રાખથી ઢંકાએલ અગ્નિ ઉપરથી પ્રગટપણે
ચાલે છે તે વખતે મિથ્યાત્વમેહનીય (અશુદ્ધઅગ્નિને અનુભવ ન આપે પરંતુ અન્તર્ગત અગ્નિ પ્રજવલિત હય, એ પ્રમાણે મિથ્યાત્વના દલિકા વ્યક્ત. ૩૧
પુંજ) અને મિશ્રમેહનીય (અશુદ્ધપુંજ)નો પણે પિતાને ભાવ જે વિપરીત દષ્ટિપણું તે પ્રગટ પ્રદેશદય પણ ચાલુ છે, એટલે કે મિથ્યાકરે, પરંતુ અન્તર્ગત પ્રદેશોદયદ્વારા નિર્જરા તૂ તથા મિત્ર એ બન્નેને દલિકે પિતાનું ચાલુ જ હાય.
ફળ–પોતાને સ્વભાવ પ્રગટ કર્યા સિવાય
For Private And Personal Use Only
