________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
છ
દુ: ખ
એ
શું
છે?
[ સંગ્રાહક મુનિશ્રી લક્ષ્મસાગરજી-સમૌ ] તમને દ:ખને ડર લાગે છે? એને આવતું કરે છે કે લાભ અને નુકશાન તે જગતને જઈ તમને ત્રાસ થાય છે? એના સ્થાને સુખ- સ્વભાવ જ છે. હમેશાં લાભ થડો જ મળે? ની જ તમે કલ્પના કરો છો ? શા માટે? દુઃખ- ૫ણ આ નુકશાન થવાથી કાંઈ મારા માટે માં એવું ડરામણું તત્ત્વ કર્યું છે તેનો કદી શાંત તે બધી સારી તકો ડી જ ચાલી ગઈ છે? ચિત્તે એના પર આપે વિચાર કર્યો છે ખરો ? કદાચ મને વધારે પુરુષાથી બનાવવા જ જગતના તમામ દુઃખો ત્યારે જ દુઃખો બને છે કે આ પ્રસંગ કેમ બન્યો ન હોય ? એટલે જ્યારે મનમાં અમુક પ્રકારનું સંવેદન થાય હવે વધારે ઉત્સાહથી જ કામ કરવું. બની છે. જેઓને એ પ્રકારનું સંવેદન થતું નથી ગયેલાની ચિંતા કરવાથી મને લાભ થવાને તેને માટે જગતની કઈ પણ ઘટના દુઃખરૂપ નથી. આ બંને વિચારસરણીની તુલના કર થતી નથી. જૈન શાસ્ત્રકારો સુખ-દુઃખને નાર જોઈ શકશે કે જગત અને વસ્તુના ગુણવેદનીય કર્મના ફલરૂપ બનાવ્યા છે અને ધર્મો વિષેના ભ્રમ ભરેલા ખ્યાલો જ્યાં પ્રવર્તે વેદનીય ક એ ઘાટી કમ નથી. મતલબ છે ત્યાં જ દુઃખને રહેવાને અવકાશ છે. જ્યાં કે અમુક જાતની સમજણ ઉત્પન્ન થતાં એ વસ્તુ વિશેની સાચી સમજણ છે ત્યાં દુઃખને જાતનાં સંવેદનાથી પર થઈ શકાય છે. ઉત્પન્ન થવાને અવકાશ નથી, એટલે દુઃખને
એક મનુષ્યને ધંધામાં નુકશાન થવાના નિવારવાનો ઉપાય આવી સમજણ ઉત્પન્ન સમાચાર મળતાં જ ભારે દુઃખ થાય છે તે કરવામાં જ રહે છે. બંધુઓ અને બહેને, વિચાર કરે છે કે હવે હું શું કરીશ? મારું જગતુના નાના મોટા કઈ પણ દુઃખથી ડરશે રાવ નષ્ટ થઈ ગયું, હવે મને કોઈ સપ્લાય નહિ. તમારા માં અદૂભુત શક્તિ, અભુત જ્ઞાન કરશે નહિ એ ભગવાન ! મારા માથે માં રહેલું છે, પણ તેને તમને ખ્યાલ નથી એથી જ વિપત્તિ કયાંથી આવી પડી? તમે બચા, તમે દુ:ખનો અનુભવ કરો છો. એ શક્તિ, એ તમે મારી રક્ષા કરો
જ્ઞાનને ઉપયોગ કરે તો તમામ દુઃખે બીજા શોક મનુષ્યને તેવું જ નુકશાન તમારા માટે નામશેષ બની જશે અને સમ થાય છે, પણ તેને દુઃખ થતું નથી. તે વિચાર જણના સુખથી જીવન છલછલ ઉભરાઈ જશે.
For Private And Personal Use Only