________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધર્મશર્માસ્યુદય મહાકાવ્ય : અનુવાદ
| [ ૧૧ ].
૪૫
અનેક પદ્માસરથી લસંતા,
અસંખ્ય હિરણ્ય સુગર્ભવંતા; અનંત પીતાંબર ધામ ચારુ,
ગ્રામ જિતે સ્વર્ગપ્રદેશ વારુ. યંત્રપ્રણાલીરૂપ પાલીથી,
પુણ્ડક્ષને ત્યાં રસ નિત્ય પીને, મંદાનિલે દલિત શાલિપૂણા,
જાણે ઘૂમે પૃથ્વી મદે કરીને ! વિસ્તાર તારા નભ રાત્રિમાં જે,
પુનઃ પુનઃ તે દિવસે પ્રમાજે; તે જાસ ઉપુંડરીકા સરો શું,
સામ્ય સ્વ ના પ્રાપ્ત ગણે અહિ ! ? ૪૪. જે દેશના ગામો પણ સ્વર્ગ પ્રદેશો પિતાની રમ્યતાથી જીતે છે, (વ્યતિરેક અલંકાર ), તે લેપ, કત વિશેષણોની ખૂબીથી સંસિદ્ધ કરે છે. તે આ પમાણે – અનેક પદારઃ (૧) અનેક પવાવાળા જલસરોવર.
(૨) અનેક પઘા-લક્ષ્મી અને અસરવાળા, હિરણ્યગર્ભ : (૧) હિરણ (સુવર્ણ) જેના ગર્ભમાં છે તે, ભાં સુવર્ણની વિપુલતા છે.
(૨) વિષ્ણુ અથવા બ્રહ્મા. પીતાંબર: (1) i am ચેન, આકાશને પી જતા, ગગનચુંબી (Skyscraping).
(૨) નવ કયા વિષ્ણુ. વ્યતિરેક આ પ્રકારે –
સ્વર્ગમાં તે એક પડા-લક્ષ્મી હોય છે, અહીં ગામમાં અનેક પાસા છે. સ્વર્ગમાં એક હિરણ્યગર્ભ છે, અહીં તો અસંખ્ય હિરગર્ભ છે. વર્ગમાં એક પીતાંબર ધામ છે, અહીં તો અનંત પીતાંબર ધામ (ગગનચુંબી મહાલયો) છે. આમ ગ્રામોનું સ્વર્ગપ્રદેશોથી ચઢીઆતાપણું બતાવ્યું. અર્થ યથાસંભવ ટાવવો.
૪૫. જે દેશમાં,-મંત્રનાલિકાએ રૂપ માલીઓ વડે ઈક્ષરસનું નિત્ય પાન કરીને, મંદ પવનથી ઝોલા ખાતી શાલિથી ભરેલી પૃથ્વી, જાણે મદમાં આવી જઈને ઘુમી રહી છે !--ઉઠેક્ષા.
આ ઉપરથી તે દેશની રસાળતા અને ફળદ્રુપતાનું પ્રતિપાદન કર્યું.
દર રવિને વિષે આકાશ જે તારાનો વિસ્તાર કરી, દિવસે પુનઃ પુનઃ તેનું પ્રમાર્જન કરે છેલુંછી નાંખે છે, તે માટે કવિ ઉપેક્ષા કરે છે. તે દેશને બોલા કમલવાળા સરવરે સાથે પિતાનું સામ્ય (અમપાનું) પ્રાપ્ત થતું નથી એમ માનીને જાણે આકાશ તેમ કરતું હાયની !
અત્રે ત્યાંના સરોવરની સ્વરછતા આકાશ કરતાં પણ ચઢીયાતી છે એમ વનિત કર્યું.
For Private And Personal Use Only
